Με αφορμή τη τοποθέτηση στη Βουλή του πρώην Υπουργού ΠΕΚΑ, κ. Λιβιεράτου, σχετικά με την χρήση των αεροφωτογραφιών στη σύνταξη των δασικών χαρτών, όπως παρουσιάστηκε στο άρθρο της Ελευθεροτυπίας “Αφεση αμαρτιών στους καταπατητές“, ο δασολόγος Διαμαντής Σταγγίδης υπέβαλλε το παρακάτω σχόλιο – απάντηση το οποίο και δημοσιεύουμε σε ξεχωριστή ανάρτηση.
Του Δασολόγου Διαμαντή Σταγγίδη
Προϊ/νου του Τμήματος Δασικών Χαρτογραφήσεων της Δ/νσης Δασών Καβάλας
Με έκπληξη διάβασα τις απόψεις του κ. Λιβιεράτου. Αδυνατώ να πιστέψω ότι είναι καθηγητής Γεωδαισίας και Χαρτογραφίας της Πολυτεχνικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Αν και θα ‘πρεπε δεοντολογικά να του απαντήσει η αντίστοιχη έδρα της Δασολογικής Σχολής, θα μιλήσω εκ μέρους των δασολόγων της πράξης.
Αποφοίτησα από την Σχολή Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος του ΑΠΘ το 1982. Προσλήφθηκα στην δασική υπηρεσία και εργάζομαι ανελλιπώς από το 1985. Από τα 28 χρόνια προϋπηρεσίας τα 26 ασχολούμαι με χαρτογράφηση. Αρχικά με το δασικό κτηματολόγιο του Ν. 248/79 και αργότερα τους δασικούς χάρτες του Ν. 2664/98.
Διδάχθηκα αεροφωτογραφία και τηλεπισκόπηση από τον κ. Καρτέρη που μόλις είχε πρωτοέρθει από την Αμερική γύρω στο 1980 και ξεκίνησε το εργαστήριο αυτό. Οι δασικές υπηρεσίες χρησιμοποιούσαν ήδη τις αεροφωτογραφίες του 1938, 1945 και 1960 κάνοντας στερεοσκοπική παρατήρηση. Από το 1975 και μετά άρχισαν να πυκνώνουν οι αεροφωτογραφήσεις και βοηθούσης της τεχνολογικής εξέλιξης άρχισαν να παράγονται οι πρώτοι ορθοφωτοχάρτες γύρω στο 1985 πάντα με πρωτοπόρα την δασική υπηρεσία. Με αναλογικές μεθόδους το ειδικό τμήμα της Δασικής Υπηρεσίας του Υπ. Γεωργίας παρήγαγε ορθοφωτοχάρτες χωρίς απόλυτη εξάρτηση μεν αλλά χρησιμότατους στην κατάρτιση του δασικού κτηματολογίου του Ν. 248/79.
Για όσους δεν είναι εξοικειωμένοι θα πρέπει να αναλύσω περισσότερο μερικές έννοιες. Η αεροφωτογραφία μέσω της στερεοσκοπικής παρατήρησης είναι το πολυτιμότερο εργαλείο –αλλά και το μοναδικό- για να αντιληφθούμε διαχρονικά, κάνοντας βουτιά στο παρελθόν, την μορφή μιας έκτασης δηλαδή αν ήταν γεωργική, χορτολιβαδική ή δασική ακόμη και να αντιληφθούμε σε μεγάλο βαθμό το είδος της βλάστησης, το ύψος των δένδρων κλπ. Πάντα όμως χρησιμοποιούμε ένα σταθερό υπόβαθρο, συνήθως τον χάρτη της ΓΥΣ 1:5.000, για να μεταφέρουμε τα αποτελέσματα της φωτοερμηνείας πάνω του και έτσι οι διάφορες γραμμές να αποκτήσουν απόλυτη εξάρτηση στον χώρο, δηλαδή να αποκτήσουν συντεταγμένες Χ και Υ. Η υποκειμενικότητα λοιπόν της Α/Φ γίνεται αντικειμενικότητα πάνω στον χάρτη. Αναμφίβολα η φωτοερμηνεία κρύβει μεγάλη υποκειμενικότητα στις οριακές μορφές βλάστησης, εξαρτώμενη από την εμπειρία του φωτοερμηνευτή, την ποιότητα της αεροφωτογραφίας κλπ. Με την μέθοδο αυτή που χρησιμοποιήθηκε για πάρα πολλά χρόνια η κλίμακα 1:40.000 της αεροφωτογραφίας γίνεται 1:5.000. Δεδομένης της πολύ καλής ποιότητας των χαρτών της ΓΥΣ 1:5.000 ακόμη και αν φτιάχτηκαν το 1975 αποκτούμε αντίστοιχης ακρίβειας δασικούς χάρτες.
Με την πρόοδο της τεχνολογίας και ειδικότερα με την ψηφιακή τεχνολογία έγινε εφικτή η παραγωγή ορθοφωτογραφιών. Δηλαδή διορθώνονται όλα τα σφάλματα παραμόρφωσης, η παράλλαξη, μεγεθύνονται τα πίξελ κλπ και χρησιμοποιώντας φωτοσταθερά σημεία αποκτούν και απόλυτη εξάρτηση (όπως προανέφερα αυτό γινόταν και με αναλογικές μεθόδους αλλά δεν είχε καλή ακρίβεια). Έχουν ήδη παραχθεί ορθοφωτοχάρτες 1945 για όλη την Ελλάδα. Χρησιμοποιώντας το υλικό αυτό για περισσότερο από μια δεκαετία, έχουμε διαπιστώσει ότι η απόκλιση από την πραγματικότητα είναι στην χειρότερη περίπτωση 10-15 μέτρα , συνήθως όμως κάτω από 5 μέτρα. Η βόμβα του κ. Λιβιεράτου για σφάλμα 100 μέτρων είναι ανιστόρητη. Δεν προκύπτει από πουθενά. Πιστεύω ότι είναι σχήμα λόγου και παραδεχόμενος τα 10 μέτρα γραμμικό σφάλμα όπως λέει και η θεωρία, αναφέρεται σε τετραγωνικό σφάλμα 10Χ10=100 τ.μ. Όμως δημιουργεί καταστρεπτικές εντυπώσεις για το υλικό του 1945 προσπαθώντας να το απαξιώσει. Είναι άλλο πράγμα να λές ότι η γραμμή του δάσους είναι 100 μέτρα πιο πέρα από ότι λέει ο χάρτης σας και άλλο πράγμα ότι η γραμμή είναι 10 μέτρα πιο πέρα αλλά το εμβαδόν της έκτασης είναι 100 τ.μ. μεγαλύτερο.
Δεν γνωρίζω τον βαθμό άγνοιας του κ. Λιβιεράτου για τις τεχνικές προδιαγραφές των δασικών χαρτών, αλλά ο “ταλαίπωρος” δασολόγος που αναφέρει, έχει οδηγία που του ορίζει ότι όταν η γραμμή που μεταφέρει από το υπόβαθρο του 1945 στο σημερινό υπόβαθρο έχει απόκλιση, προσαρμόζει την γραμμή αυτή στο σημερινό υπόβαθρο. Για να γίνει κατανοητό, γιατί θα πει κάποιος: καλά αν επεκτάθηκε ή λιγόστεψε το δάσος εσείς θα το αγνοήσετε; Δεν είναι έτσι τα πράγματα. Σχεδιάζουμε πάνω στον ορθοφωτοχάρτη του 1945 την οριογραμμή που είχε τότε το δάσος αλλά ταυτόχρονα σχεδιάζουμε φυσικά χαρακτηριστικά που είναι αμετάβλητα μέχρι σήμερα ρέματα, δρόμους, βράχους κτίσματα κλπ. Όταν τα μεταφέρουμε στο σημερινό υπόβαθρο ταυτίζουμε τις διαχρονικά αμετάβλητες γραμμές, άρα προσαρμόζουμε το σύνολο των γραμμών. Αφήνουμε τότε μόνο τις γραμμές του δάσους στην σωστή τους θέση και μάλιστα τις ταυτοποιούμε όταν είναι πολύ κοντά με τις σημερινές γραμμές του δάσους. Με τον τρόπο αυτό κ. Λιβιεράτε το υλικό του 1945 αποκτά την ακρίβεια του πρόσφατου υλικού (απόκλιση κάτω του μέτρου)της Κτηματολόγιο 2007-2009.
Και ας αναφερθούμε στο «περίφημο» αυτό υλικό που έχει «κατεστραμμένες», δεν ξέρω για πιο λόγο, τις παραλιακές ζώνες σε βάθος 30-100 μέτρων. Οι οποίες έχουν και την μεγαλύτερη αξία παρεμπιπτόντως. Ας συγκρίνει οποιοσδήποτε εικόνα με την παραλία της Ν. Ηρακλείτσας ή της Ν. Περάμου, κυρίως τον Βρασίδα, από την υπηρεσία θέασης της Κτηματολόγιο με αυτήν του BINGMAPS ή του GOOGLE EARTH για να το διαπιστώσει ιδίοις όμμασι.
Καβάλα 27-6-2013
Με εκτίμηση
Διαμαντής Σταγγίδης
Δασολόγος
ΚατηγορίεςΔασικοί Χάρτες
Αφήστε μια απάντηση