Είναι οι άοκνοι εργάτες των δασών που διασπείρουν σπόρους, μπορούν να επηρεάσουν την αύξηση και την παραγωγή των δέντρων και παίζουν σπουδαίο ρόλο στους οικολογικούς κύκλους και στο δασικό έδαφος, περισσότερο από κάθε άλλο ασπόνδυλο.
Στους “μηχανικούς του οικοσυστήματος”, όπως έχουν χαρακτηριστεί τα κόκκινα δασικά μυρμήγκια, αναφέρεται η εργασία της επίκουρης καθηγήτριας του Τμήματος Δασολογίας και Διαχείρισης Περιβάλλοντος και Φυσικών Πόρων του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης Παρασκευής Καρανικόλα και του μεταπτυχιακού φοιτητή Α. Τσίκα, που παρουσιάστηκε στο 16ο Πανελλήνιο Δασολογικό Συνέδριο που διεξάγεται στη Θεσσαλονίκη.
Σύμφωνα με την κ. Καρανικόλα, αν και τα κόκκινα δασικά μυρμήγκια είναι ιδιαίτερα σημαντικά, εντούτοις, λόγω της κακής διαχείρισης των δασών, οι πληθυσμοί τους απειλούνται, σε τέτοιο βαθμό, που ορισμένα είδη έχουν προσαρτηθεί στο “κόκκινο βιβλίο”.
“Είναι πολύ σημαντικό να εκληφθούν μέτρα για την προστασία τους, τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, όπως η εξασφάλιση ειδικών ζωνών προστασίας για τις φωλιές από τη βοσκή, αλλά και άλλες ανθρώπινες δραστηριότητες, καθώς και η ενημέρωση και περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση των ανθρώπων, για την πρόληψη βανδαλισμών και καταστροφές των φωλιών” υπογραμμίζει η κ. Καρανικόλα στο ΑΠΕ – ΜΠΕ.
Μιλώντας για την επίδραση των μυρμηγκιών στο δασικό έδαφος, τονίζει ότι οι συγκεντρώσεις άνθρακα (C) και άλλων θρεπτικών συστατικών στις φωλιές τους είναι υψηλότερες από ό,τι στον δασικό τάπητα και στο έδαφος. “Αυτό είναι λογικό, καθώς η χημική σύσταση της φωλιάς τροποποιείται λόγω των περιττωμάτων των μυρμηγκιών, καθώς και των υπολειμμάτων τροφής που χρησιμοποιούνται για την κατασκευή της” εξηγεί στη σχετική μελέτη.
Ο φώσφορος (P), επίσης, συναντάται έως και τέσσερις φορές υψηλότερος στη φωλιά από ό,τι στο έδαφος που βρίσκεται περιφερειακά. Οι φωλιές των κόκκινων μυρμηγκιών θεωρούνται σημαντικές περιοχές για την εκπομπή διοξειδίου του άνθρακα (CO2), δεδομένου της αναπνοής των μυρμηγκιών και των υπόλοιπων ασπόνδυλων που ζουν στην φωλιά αλλά και των μικροοργανισμών, της αποσύνθεσης και του ριζικού συστήματος των δέντρων που αναπτύσσεται μέσα ή παρακείμενα από τη φωλιά.
Τρώνε παράσιτα
Η διατροφή των μυρμηγκιών αποτελείται από τις αφίδες (γενική ονομασία διαφόρων παρασιτικών εντόμων) αλλά και από διάφορα ασπόνδυλα, ενώ είναι χαρακτηριστικό ότι σε μια τυπική φωλιά καταναλώνονται πάνω από έξι εκατομμύρια ασπόνδυλα το χρόνο, όπως σκαθάρια, αράχνες, μύγες, κ.ά.
Στην μελέτη καταγράφεται ακόμη ότι τα κόκκινα δασικά μυρμήγκια είναι και μια πολύτιμη πηγή τροφής για πολλά εντομοφάγα πτηνά και θηλαστικά. Μάλιστα, τα μυρμήγκια, κυρίως του γένους Formica και Lasius, δίνουν πάνω από το ένα τρίτο της ενέργειας που καταναλώνει μια ενήλικη αρκούδα κατά την καλοκαιρινή περίοδο!
Τα κόκκινα μυρμήγκια επηρεάζουν άμεσα το έδαφος γύρω από τη φωλιά και έμμεσα τη βλάστηση καθώς η αύξησή της επηρεάζεται από τις συγκεντρώσεις θρεπτικών συστατικών στο έδαφος. Συντελούν και στην αύξηση των δέντρων με τη θήρευση πολλών φυλλοφάγων εντόμων, κυρίως στα δάση πλατύφυλλων που έχουν μεγάλο αριθμό φυλλοφάγων εχθρών.
Παγκοσμίως, καταγράφεται στην μελέτη, οχτώ είδη κόκκινων δασικών μυρμηγκιών έχουν προσαρτηθεί στο “κόκκινο βιβλίο”, εκ των οποίων τα έξι απαντώνται στην Ευρώπη.
“Μεγάλες απειλές αποτελούν η χρήση εντομοκτόνων κοντά στη φωλιά, οι δασικές πυρκαγιές, η όχληση από τη βόσκηση και ο βανδαλισμός, ιδιαίτερα σε περιοχές με οικοτουρισμό. Σημαντικότερη όμως από όλες, αποτελεί η αμέλεια των υπεύθυνων κατά τη διαχείριση των δασών και η άγνοια του κόσμου για το σημαντικό ρόλο τους στο οικοσύστημα” τονίζει η κ.Καρανικόλα, προτείνοντας στις αραιώσεις και υλοτομίες να παραμένουν οι κομμένοι κορμοί στο δασικό έδαφος ώστε να δημιουργείται κατάλληλο ενδιαίτημα για τα μυρμήγκια και να φτιάχνονται ζώνες, ειδικά για την προστασία των κόκκινων μυρμηγκιών, στα μεγάλα ανοιχτά δάση για ακόμη καλύτερα αποτελέσματα.
News Room «Κέρδος» με πληροφόρηση από το ΑΠΕ – ΑΜΠ
Κέρδος online 8/10/2013
ΚατηγορίεςΆγρια Ζωή, Δασικά Οικοσυστήματα
Αφήστε μια απάντηση