Δίκαιο των δασικών οικοσυστημάτων
(ISBN: 978-618-811-9413, σελ. 7+385, εκδ. NOMOΡAMA.NT, Αθήνα 2014)
Δίκαιο των δασικών οικοσυστημάτων – Συμπλήρωμα (ενημέρωση με τον ν. 4259/2014 και τον ν. 4280/2014)
(ISBN: 978-618-811-9444, σελ. ii+91, εκδ. NOMOΡAMA.NT, Αθήνα 2014)
Δίκαιο του Παράκτιου Χώρου – Αιγιαλός, Παραλία, Λιμένες, Όχθες
(ISBN: 978-618-811-9451, σελ. v+258, εκδ. NOMOΡAMA.NT, Αθήνα 2015)
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΟΠΟΥΛΟΣ, Δικηγόρος παρ΄ αρείω Πάγω, ΔΝ
Με ιδιαίτερη χαρά επιχειρώ μια συνολική παρουσίαση του τρίπτυχου πολύ σημαντικού έργου του εκλεκτού συνεργάτη, συναδέλφου και φίλου κ. Αθανάσιου Παπαθανασόπουλου, Δικηγόρου, ΔΝ, που αποτελείται από δύο επίτομες εκδόσεις με τίτλο: «Δίκαιο των δασικών οικοσυστημάτων» και «Δίκαιο του Παράκτιου Χώρου – Αιγιαλός, Παραλία, Λιμένες, Όχθες» καθώς επίσης και από το συμπλήρωμα, του οποίου η έκδοση εν όψει των τελευταίων σημαντικών νομοθετικών εξελίξεων της δασικής νομοθεσίας εκρίθη απαραίτητη, με τίτλο: «Δίκαιο των δασικών οικοσυστημάτων – Συμπλήρωμα (Ενημέρωση με τον ν. 4259/2014 και τον ν. 4280/2014)». Τα ιδιαίτερα αξιόλογα αυτά έργα, έχοντας εκδοθεί εντός των δύο τελευταίων ετών (2014 και 2015), συνιστούν σήμερα την πλέον σύγχρονη και ενημερωμένη παρουσίαση και ανάλυση του ισχύοντος νομοθετικού πλαισίου για τα δασικά οικοσυστήματα και τον παράκτιο χώρο στη χώρα μας.
Στο πρώτο έργο «Δίκαιο των δασικών οικοσυστημάτων», το επιστημονικό ενδιαφέρον του συγγραφέα εστιάζει στο καθεστώς προστασίας του δασικού πλούτου μέσα από ένα ευρύτατο πλέγμα διατάξεων. Αξιοσημείωτο είναι ότι μολονότι το έργο αυτό κυκλοφόρησε πριν την ψήφιση του ν. 4280/2014, από το κείμενό του αντλούνται ιδιαίτερα αξιόλογες και σημαντικές πληροφορίες και επιστημονικές αναλύσεις για το έως και πρόσφατα ισχύον νομοθετικό καθεστώς ακόμα και για τα θέματα ο νέος νόμος ρύθμισε διαφορετικά. Το έργο διαρθρώνεται σε τέσσερα κύρια μέρη ως εξής:
Στο Μέρος Πρώτο «Η έννοια του δάσους και οι συναφείς έννοιες» αναλύονται ο ορισμός του δάσους μέσα από εύστοχες γενικές παρατηρήσεις, παρουσίαση της νομοθετικής εξέλιξης του ορισμού του δάσους, του νόμου ΑΧΝ΄ 1888 (πρώτος νομοθετικός ορισμός του δάσους), του Δασικού Κώδικα του 1929 και του Δασικού Κώδικα του 1969 και στη συνέχεια αναλύεται η σύγχρονη έννοια του δάσους, όπως αποτυπώνεται στον θεμελιώδη περί της δασικής προστασίας νόμο 998/1979, στο Σύνταγμα του 1975 και στον ν. 3208/2003. Επίσης παρουσιάζεται η οριοθέτηση του δάσους και της δασικής έκτασης, το κεφαλαιώδους σημασίας ζήτημα του χαρακτηρισμού έκτασης ως δάσους ή δασικής και η σχετική διαδικασία και αποδίδεται ο ορισμός του δάσους σε διεθνές και ευρωπαϊκό επίπεδο (κεφ. 1). Ακολουθεί η επιστημονική ανάλυση των συναφών εννοιών του δάσους, όπου κυρίως τον συγγραφέα απασχολούν οι αναδασωτέες εκτάσεις και η έννοια και διαδικασία κήρυξης, συντέλεσης και άρσης της αναδάσωσης (κεφ. 2), ενώ στη συνέχεια αναφέρονται διεξοδικά οι κατηγορίες δασικών οικοσυστημάτων και οι διακρίσεις τους (κεφ. 3).
Στο Μέρος Δεύτερο «Η προστασία των Δασικών Οικοσυστημάτων» αναλύεται η Συνταγματική προστασία των δασικών οικοσυστημάτων, όπως απορρέει από τις διατάξεις των άρθρων 24 παρ. 1 και 117 παρ. 3 του Συντάγματος. Ακολουθεί η παράθεση του νομοθετικού καθεστώτος δασικής προστασίας που θέσπιζε ο νόμος 998/1979, ως την πρόσφατη τροποποίησή του με τον ν. 4280/2014, από όπου ωστόσο αντλούνται και σήμερα ιδιαίτερα σημαντικές γνώσεις για τα έως και πρόσφατα ισχύοντα όσον αφορά τις επιτρεπτές επεμβάσεις σε δάση και δασικές εκτάσεις. Ακολουθεί ανάλυση σχετικών ρυθμίσεων των ν. 1734/1987 και 1650/1986 (κεφ. 1). Ακολουθούν τα σχετικά με τη διαχείριση δασικών οικοσυστημάτων υπό το προ του ν. 4280/2014 καθεστώς, ήτοι τα σχετικά με τη διαφύλαξη, χρήση και αξιοποίηση των δασικών οικοσυστημάτων (κεφ. 2).
Στο Μέρος Τρίτο του βιβλίου παρουσιάζεται από τον συγγραφέα η «Ιδιοκτησία των δασικών οικοσυστημάτων» και συγκεκριμένα, τα σχετικά με τις διακρίσεις της δασικής ιδιοκτησίας, τα κατά τόπους ιδιοκτησιακά καθεστώτα σε Αττική, Θεσσαλία – Άρτα, Νέες χώρες, Κρήτη, Ιόνια Νησιά και Δωδεκάνησα, το τεκμήριο κυριότητας του Δημοσίου, καθώς επίσης και η ιδιωτική κυριότητα επί δασών και οι τρόποι κτήσεώς της (κεφ. 1). Ακολουθεί η ανάλυση της νομικής φύσεως της δασικής ιδιοκτησίας (κυριότητα Δημοσίου, ιδιωτική κυριότητα, διακατοχή) (κεφ. 2) και ακολουθούν τα σχετικά με τη μεταβίβαση δασικής ιδιοκτησίας (κεφ. 3).
Τέλος, στο Τέταρτο Μέρος του έργου «Ποινική προστασία των δασικών οικοσυστημάτων» αναλύεται το νομοθετικό πλαίσιο ποινικής προστασίας δασών και δασικών εκτάσεων μέσα από τις σχετικές διατάξεις του Δασικού κώδικα και επιμέρους ειδικών νόμων.
Το πρώτο βιβλίο εκρίθη, όπως προαναφέρθηκε, αναγκαίο να συνοδευθεί από τη συμπληρωματική έκδοση με τίτλο: «Δίκαιο των δασικών οικοσυστημάτων – Συμπλήρωμα (Ενημέρωση με τον ν. 4259/2014 και τον ν. 4280/2014)» καθώς πολύ σημαντικές νομοθετικές τομές και αλλαγές συντελέσθηκαν με την ψήφιση νεότερων νόμων, συγκεκριμένα, με το άρθρο 23 του ν. 4258/2014 (Α’ 94/14.4.2014), με το οποίο ορισμένες κατηγορίες ακινήτων του Δημοσίου εξαιρούνται ρητώς της εφαρμογής της δασικής νομοθεσίας, προκειμένου να αξιοποιηθούν, και με τον πολυσυζητημένο ν. 4280/2014 (Α’ 159/8.8.2014) «Περιβαλλοντική αναβάθμιση και ιδιωτική πολεοδόμηση – Βιώσιμη ανάπτυξη οικισμών – Ρυθμίσεις δασικής νομοθεσίας και άλλες διατάξεις». Το Συμπλήρωμα αποσκοπεί στην αποτύπωση των νέων νομοθετικών ρυθμίσεων, αλλά και στην αξιολόγησή τους σε σύγκριση με τις προϊσχύσασες διατάξεις, εν όψει πρωτίστως και της συμβατότητάς τους με την υφισταμένη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας. Η εξέταση των νέων ρυθμίσεων διενεργείται κατά θεματική ενότητα, η οποία, μέσω των σελίδων που αναφέρονται δίπλα στους τίτλους, παραπέμπει στην αντίστοιχη ευρύτερη ενότητα του κυρίου συγγράμματος. Κατ΄ αυτό τον τρόπο, η παράλληλη ανάγνωση του κυρίως συγγράμματος και του συμπληρώματος παρέχουν μία συνολική αντίληψη του γνωστικού αντικειμένου, ενώ καθίσταται δυνατή και η αυτόνομη ανάγνωση του συμπληρώματος.
Το τελευταίο έργο «Δίκαιο του Παράκτιου Χώρου – Αιγιαλός, Παραλία, Λιμένες, Όχθες» αποτελεί μια συστηματική σύγχρονη επιστημονική ανάλυση του νομοθετικού πλαισίου που διέπει τον παράκτιο χώρο, όπως συναποτελείται από τον αιγιαλό, τις παραλίες, όχθες και παρόχθιες ζώνες λιμνών και ποταμών. Το έργο επιμερίζεται σε τρία κύρια Μέρη.
Στο Μέρος Πρώτο «Παράκτια οικοσυστήματα και δίκαιο του περιβάλλοντος» αναλύεται η Συνταγματική προστασία του περιβάλλοντος (κεφ. 1), τα βασικά νομοθετικά κείμενα: ν. 1650/1986, ν. 3937/2011, ν. 743/1977, ν. 4014/2011 καθώς και οι σχετικοί κανόνες διεθνούς και ευρωπαϊκού δικαίου (κεφ. 2). Ακολουθεί στο Μέρος Δεύτερο «Νομοθετικό καθεστώς του Παράκτιου Χώρου» η ανάλυση του ορισμού των παρακτίων Ζωνών (αιγιαλός, παλαιός αιγιαλός και παραλία, όχθη και παρόχθια ζώνη, λιμένες, τουριστικοί λιμένες) καθώς επίσης και της διαδικασίας και του νομοθετικού πλαισίου που διέπει τον διοικητικό καθορισμό τους (κεφ. 1). Ακολουθεί η παρουσίαση της νομοθεσίας περί προστασίας και αξιοποιήσεως των παρακτίων ζωνών και οικοσυστημάτων (κεφ. 2) και του ιδιοκτησιακού καθεστώτος που τα αφορά (κεφ. 3). Το έργο ολοκληρώνεται με το Μέρος Τρίτο «Ποινική προστασία του παράκτιου χώρου», όπου γίνεται ιδιαίτερη αναφορά στις σχετικές διατάξεις του ν. 2971/2001 και αναλύονται τα αδικήματα που αφορούν παράνομη μεταβολή παράκτιας ή παρόχθιας ζώνης, παράνομη αδειοδότηση επεμβάσεων και παράνομη χρήση έργων και εγκαταστάσεων. Ακολούθως παρατίθενται και αναλύονται σχετικές ποινικές διατάξεις από το ευρύτερο πλαίσιο της περιβαλλοντικής νομοθεσίας (ν. 1650/1986, ν. 4042/2012, ν. 4037/2012, ν. 743/1977, ν. 3199/2003, ν. 3983/2011), αλλά και την εν γένει ισχύουσα νομοθεσία (Ποινικός Κώδικας, αν 1539/1938, ν. 1337/1983, Κώδικας βασικής πολεοδομικής νομοθεσίας, ν. 4014/2011, ν. 3691/2008, ν. 392/1976, ν. 1608/1950).
Και τα τρία ως άνω βιβλία αποτελούν καθένα ξεχωριστά, αλλά και ως ενιαίο σύνολο, μια ιδιαίτερα σημαντική συμβολή του συγγραφέα στο σύγχρονο δίκαιο του περιβάλλοντος και αναμφίβολα συνιστούν το πλέον ενημερωμένο και αξιόπιστο βοήθημα για τη μελέτη και ενασχόληση με το νομικό και θεσμικό πλαίσιο που ρυθμίζει και προστατεύει τα δασικά και παράκτια οικοσυστήματα της χώρας μας.
Με πολλές ευχαριστίες και συγχαρητήρια στον συγγραφέα κι ευχές για καλή ανάγνωση προς κάθε φίλο που θα τα αναζητήσει,
Σοφία E. Παυλάκη, Δικηγόρος,
sofiap@nb.org
dasarxeio.com
ΚατηγορίεςΝομοθεσία
Αφήστε μια απάντηση