Με την ευκαιρία της διενέργειας του Β’ Παγκόσμιου Συνεδρίου Αποκορωνιωτών που διεξήχθη στο Κοινωφελές Ίδρυμα «Αγία Σοφία» στα Χανιά από 31/8/2017 έως 04/9/2017, ο δασολόγος Μανώλης Παπαδάκης παρουσίασε προτάσεις (κάποιες ριζοσπαστικές αλλά ενδιαφέρουσες) του επίκαιρου ιδιοκτησιακού ζητήματος των δασών, δασικών και χορτολιβαδικών εκτάσεων στην Κρήτη, οι οποίες κατατίθενται προς κρίση και διάλογο με σκοπό τη βελτίωση ή ίσως την απόρριψή τους. Οι προτάσεις θα μπορούσαν να εφαρμοστούν και σε άλλες περιοχές της χώρας.

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΚΟΥ ΔΑΣΩΝ, ΔΑΣΙΚΩΝ ΚΑΙ ΧΟΡΤΟΛΙΒΑΔΙΚΩΝ ΕΚΤΑΣΕΩΝ ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ 

Η κατάρτιση και επικύρωση των Δασικών Χαρτών έχει σαν φυσικό επακόλουθο την σύνταξη του Δασικού Κτηματολογίου. Είναι δεδομένο ότι, για να επιλυθούν οι ιδιοκτησιακές αμφισβητήσεις θα ακολουθήσουν χιλιάδες αγωγές στα Δικαστήρια ή αιτήσεις αναγνώρισης κυριότητας στο Σ.Ι.Δ.

Στην Κρήτη με την εισαγωγή του Κρητικού Αστικού Κώδικα από την Κρητική Πολιτεία το 1904 και με τα περί χρησικτησίας άρθρα του, δημιουργήθηκαν ζητήματα ενός ιδιαίτερου ιδιοκτησιακού καθεστώτος στα Δάση, δασικές και χορτολιβαδικές εκτάσεις τα οποία μπορεί να διακριθούν σε δύο κατηγορίες εκτάσεων.

Η πρώτη κατηγορία περιλαμβάνει εκτάσεις για τις οποίες υφίστανται τίτλοι προ του 1904 και είναι μετεγγραμμένοι, οι δε πολίτες θεωρούν τους εαυτούς τους ιδιοκτήτες. Η δεύτερη κατηγορία περιλαμβάνει, εκτάσεις για τις οποίες δεν υφίστανται κανένας τίτλος, οι δε πολίτες θεωρούν τους εαυτούς τους ιδιοκτήτες, « πάππου προς πάππου» όπως συνηθίζεται να λέγεται.

Δύο άλλες κατηγορίες εκτάσεων που εμφανίζουν ιδιαίτερο ιδιοκτησιακό καθεστώς, είναι οι Κοινοτικοί βοσκότοποι του άρθρου 51 του ν. 4108/20-3-1929 καθώς και τα 2/5 των εκτάσεων των Μονών μετά από την απαλλοτρίωση των 3/5 με το Ν. 3345/ 1925.

Οι προτάσεις για την επίλυση των ιδιοκτησιακών αμφισβητήσεων δασών, δασικών και χορτολιβαδικών εκτάσεων στην Κρήτη, είναι οι παρακάτω:

1. Αναγνώριση της πλήρους κυριότητας των εκτάσεων, για τις οποίες οι πολίτες κατέχουν τίτλους προ της 12^ης -9-1905 (δεκαετής χρησικτησία) εφόσον είναι νομότυπα μεταγεγραμμένοι. Οι εκτάσεις αυτές  πρέπει να οριοθετηθούν στο έδαφος και να μετατραπούν οι παλιές μονάδες επιφάνειας (συνήθως είναι σε άλλο μετρικό σύστημα) σε σημερινές. Από ότι γνωρίζουμε αρκετοί από του παραπάνω πολίτες που προσέφυγαν στα Δικαστήρια, δικαιώθηκαν (ενδεικτικά Α.Π 15/1989). Συνεπώς υπάρχει και σχετική Νομολογία
2. Αναγνώριση της επικαρπίας, σε εκτάσεις οι οποίες κατέχονται από πολίτες με μεταγενέστερους τίτλους, του 1904.
3. Αναγνώριση της πλήρους κυριότητας των εκτάσεων 2/5 υπέρ των Μονών, μετά τον διαχωρισμό τους από την απαλλοτρίωση των 3/5 του Ν. 3345/1925, εφόσον οριοθετηθούν, τοπογραφηθούν και γίνει αναλογισμός της επιφάνειας μεταξύ 2/5 και 3/5. Υπάρχει ιστορική αναλογία με το παραπάνω θέμα και αφορά τα κτήματα της Μονής Πάτμου στην αρχαία Απτέρα, που με την Π.8605/900/2-5-1961 διαταγή του Υπουργού Οικονομικών, έδωσε εντολή στον Οικονομικό Έφορο Χανίων περί μη υπάρξεως ή προβολής δικαιωμάτων του Ελληνικού Δημοσίου στο κτήμα.
4. Επίσης το ίδιο πρέπει να ισχύσει και με τα κτήματα της Εκκλησίας της Κρήτης, επιδεικνύοντας το Ελληνικό Δημόσιο, μια συνέπεια, μετά την παραίτηση των δικαιωμάτων του από έκταση 723 στρεμμάτων στην περιοχή Μουρνιών Χανίων, η οποία μεταγράφηκε με σκοπό να παραχωρηθεί στο Σύλλογο Πολυτέκνων Ν. Χανίων για την στέγαση των μελών του (παρ. 10 άρθρο 19 ν. 3208/2003).
5. Αναγνώριση του δικαιώματος της επικαρπίας υπέρ των Δήμων και της ψιλής κυριότητας για το Ελληνικό Δημόσιο, για τις εκτάσεις των Κοινοτικών βοσκοτόπων του άρθρου 51 του ν. 4108/20-3-1929, ύστερα από την οριοθέτηση και την τοπογράφησή τους. Αξιοποίηση από κοινού των εκτάσεων που παρουσιάζουν τουριστικό και οικολογικό ενδιαφέρον.
6. Αναγνώριση της κυριότητας των δασωθέντων αγρών χωρίς να απαιτούνται τίτλοι προ της 23^ης Φεβρουαρίου 1946. Όσες εκτάσεις έχουν το χαρακτήρα δάσους από τα είδη Δρυός(όλα τα είδη), Οξιάς, ελάτης σκλήθρου, πεύκης, πλατάνου και κυπαρισσιού και έχουν έκταση μεγαλύτερη του ενός στρέμματος, να μην επιτρέπεται η αλλαγή χρήσης τους και να απαλλοτριώνονται από το Ελληνικό Δημόσιο.
7. Παραχώρηση από το Ελληνικό Δημόσιο της επικαρπίας ή της πλήρους κυριότητας των χορτολιβαδικών ή βραχωδών εκτάσεων για τις οποίες δεν υπάρχουν τίτλοι πριν το 1904, με την καταβολή ανταλλάγματος.

Για την γρήγορη κατάρτιση του Δασικού Κτηματολογίου που είναι όφελος Κράτους και πολιτών απαιτείται,- εκτός της Δικαστικής διαδικασίας που υφίσταται και είναι χρονοβόρα – η θεσμοθέτηση ευέλικτων διαδικασιών, επίλυσης των ιδιοκτησιακών δασικών αμφισβητήσεων.

Για το σκοπό αυτό προτείνουμε τις παρακάτω διαδικασίες:

1. Θεσμοθέτηση δύο Συμβουλίων Δασών Κρήτης (Ανατολικής και Δυτικής) όσα και τα Εφετεία.
2. Θεσμοθέτηση Εξωδικαστικών – Εναλλακτικών πλαισίων, επίλυσης διαφορών σε ιδιοκτησιακές δασικές αμφισβητήσεις.
3. Θεσμοθέτηση επιτροπών επίλυσης των ιδιοκτησιακών δασικών αμφισβητήσεων.

Τίτλοι και άλλα στοιχεία που θα εξετάζονται, θα πρέπει είναι θεσμοθετημένα και τα οποία θα πρέπει να τηρούνται απαρέγκλιτα, για να υπάρχει μια και ενιαία γραμμή στις αποφάσεις των παραπάνω Οργάνων.

Οι παραπάνω προτάσεις και σκέψεις κατατίθενται προς κρίση και διάλογο με σκοπό την βελτίωσή του ή την απόρριψή τους.

Αύγουστος 2017

Εμμανουήλ Παπαδάκης, Δασολόγος        

Γιάννης Φωτάκης, Δασολόγος    

Διαβάστε επίσης:
ΤO ΓΑΙΟΚΤΗΤΙΚΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΩΝ ΕΔΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

.

.

Κράτα τοΚράτα το

ΚατηγορίεςΔασικοί Χάρτες, Κτηματολόγιο, Συνέδρια - Ημερίδες

Tags: Γιάννης Φωτάκης, Δάση, Δασωθέντες αγροί, Δασικές εκτάσεις, Δασική Νομοθεσία, Δασική ιδιοκτησία, Δασικοί Χάρτες, Δασολόγιο, Δημόσιες γαίες, Διεύθυνση Δασών Χανίων, Ιδιοκτησιακά θέματα, Κρήτη, Κτηματολόγιο, Μανώλης Παπαδάκης, Οθωμανικό δίκαιο, Συμβούλιο Ιδιοκτησίας Δασών, Χανιά, Χορτολιβαδικές εκτάσεις