Ανοικτή επιστολή προς το Υπουργείο Περιβάλλοντος & Ενέργειας (Γενική Δ/νση Δασών και Δ.Π. και τις Διευθύνσεις της), με θέμα την ανάγκη επανεξέτασης της υπουργικής απόφασης που αναφέρεται στο Σχέδιο Στρατηγικής Ανάπτυξης της Δασοπονίας 2018-2038 (Εθνική Στρατηγική για τα Δάση), απέστειλε ο Δρ. Σ. Γκατζογιάννης, ειδικός σε θέματα Διαχείρισης δασών και Δασικής Οικονομικής. Εκτός από τον αρμόδιο για τα δάση αν. υπουργό ΠΕΝ, κ. Σ. Φάμελλο, η επιστολή κοινοποιείται στην Ειδική Μόνιμη Επιτροπή Προστασίας Περιβάλλοντος της Βουλής, στους Δασολόγους Βουλευτές και στο Επιστημονικό Συμβούλιο του ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ.

Ο κ. Γκατζογιάννης τονίζει στην επιστολή του ότι είναι αναγκαία η επανεξέταση της εν λόγω στρατηγικής και ο εμπλουτισμός της με προγράμματα δράσης και συγκεκριμένες προτάσεις εξόδου της δασοπονίας από την κρίση στην οποία βρίσκεται σήμερα. Όπως υποστηρίζει, η στρατηγική αναλώνεται κυρίως σε αρχές και στόχους, χωρίς να εστιάζει σε συγκεκριμένες δράσεις και εναλλακτικές λύσεις που να οδηγούν στην επιτυχία των στόχων. Επιπλέον, περιλαμβάνει και μια σειρά αστοχίες που καθιστούν προβληματική την εφαρμογή της στην ελληνική δασοπονική πράξη.

Λεπτομερής τεκμηρίωση των επισημάνσεων που αναφέρονται στην επιστολή γίνεται στην αναλυτική “Έκθεση αξιολόγησης της Εθνικής Στρατηγικής για τα Δάση” που συνέταξε ο κ. Γκατζογιάννης και συνοδεύει την επιστολή.

Θέμα: Ανάγκη για επανεξέταση της “Εθνικής Στρατηγικής για τα Δάση”

Μελετώντας την Υπουργική απόφαση (170195/758/2018) με τον τίτλο “Σχέδιο Στρατηγικής Ανάπτυξης της Δασοπονίας 2018-2038 (Εθνική Στρατηγική για τα Δάση)” προκειμένου να εντοπίσει κανείς τα σημαντικά εκείνα μέτρα που προτείνονται για να οδηγήσουν σε ανάκαμψη την ελληνική δασοπονία, θα διαπιστώσει ότι αυτά δεν υπάρχουν.

Η εν λόγω στρατηγική αναλώνεται κυρίως σε αρχές και στόχους, χωρίς να εστιάζει σε συγκεκριμένες δράσεις και εναλλακτικές λύσεις που να οδηγούν στην επιτυχία των στόχων. Ακόμα και “στο δια ταύτα”, δηλαδή στα σχέδια δράσης, η στρατηγική μιλάει για “κατευθύνσεις δράσεων”, αφήνοντας το σχεδιασμό των δράσεων για το μέλλον.

Μια στρατηγική όμως που σταματάει στις επιδιώξεις και δεν ιεραρχεί τα προβλήματα, δεν εξειδικεύει δράσεις και δεν προτείνει συγκεκριμένες εναλλακτικές λύσεις δεν μπορεί να είναι στρατηγική, παρά μόνο μια γενική διατύπωση στόχων πολιτικής με μικρό αντίκρισμα στην πραγματική οικονομία.

Οι σχετικές αναφορές αποτελούν ευχές των συντακτών που μοιάζουν με “ανεμοδείκτες” και αυτό δεν είναι σήμερα το ζητούμενο για την ελληνική δασοπονία, όταν:

• διαπιστώνεται διαρκής υποβάθμιση των παραγωγικών διαδικασιών στη δασοπονία, με τις δασικές εκμεταλλεύσεις να έχουν καταρρεύσει, ως οικονομικές μονάδες, και να μην είναι σε θέση να εκπληρώσουν τον παραγωγικό τους ρόλο,
• οι δασικές υπηρεσίες διασπαρμένες σε περισσότερα Υπουργεία, με καταστροφικές ασυνέχειες στην ιεραρχική τους δομή, έχουν πλήρη αδυναμία να λειτουργήσουν με κανόνες οικονομίας και σύγχρονης διοίκησης,
• οι εκχερσώσεις, η λαθροθήρα, οι λαθροϋλοτομίες και η λαθραία διακίνηση δασικών προϊόντων αποτελούν καθημερινότητα που δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά από τα κατά τόπους Δασαρχεία,
• το σύστημα αντιπυρικής προστασίας των δασών πλήρως διασπασμένο, αδύναμο να αντεπεξέλθει σε σοβαρά περιστατικά πυρκαγιών, με άμεση συνέπεια τις εκτεταμένες καταστροφές και την απώλεια ανθρώπινων ζωών, γεγονός που παρατηρείται σε μεγάλη κλίμακα (Πύργος Ηλείας το 2007 και Μάτι 2017) μετά την απρογραμμάτιστη μεταφορά της δασοπυρόσβεσης στο Πυροσβεστικό Σώμα και τον ακατανόητο αποκλεισμό των δασικών υπηρεσιών από την κατάσβεση των δασικών πυρκαγιών.

Εκτός από το δομικό αυτό πρόβλημα, η στρατηγική περιλαμβάνει και μια σειρά αστοχίες που καθιστούν προβληματική την εφαρμογή της στην ελληνική δασοπονική πράξη, δεδομένου ότι:

• δεν περιλαμβάνει (στοιχειωδώς έστω) βασικά δεδομένα της ελληνικής δασοπονίας και δεν στηρίζεται στη σημερινή πραγματικότητα (έλλειψη αφετηρίας),
• αγνοεί ή παρακάμπτει δομικά προβλήματα της ελληνικής δασοπονίας και ιδιαίτερα αυτά της οργάνωσης, της οικονομίας και οικονομικότητας των δασικών εκμεταλλεύσεων,
• αγνοεί πλήρως τη δασική πολιτική που κατηύθυνε τη δράση των δασικών υπηρεσιών κατά τις τελευταίες δεκαετίες, όπως αυτή διατυπώθηκε στη “Μελέτη Στρατηγικής για την ανάπτυξη της Ελληνικής δασοπονίας και Ξυλοπονίας 1985 -2010)” και όπως υλοποιήθηκε στη συνέχεια,
• περιλαμβάνει μη ρεαλιστικές προτάσεις και καταφεύγει σε “δημιουργική λογιστική” για την αύξηση της συνδρομής της δασοπονίας στο ΑΕΠ της χώρας,
• περιλαμβάνει νεολογισμούς και αντιφάσεις που αλλοιώνουν και αυτά ακόμα τα θετικά μηνύματα που περιλαμβάνει,
• δεν περιλαμβάνει συγκεκριμένες λύσεις για τα μεγάλα και κρίσιμα προβλήματα της ελληνικής δασοπονίας και δεν αποφεύγει προτάσεις με υψηλό ρίσκο για τα ελληνικά δάση (κτηνοτροφία, θήρα κ.ά.).

Δεν είναι όμως απλά ζήτημα ποιότητας μιας μελέτης ή έστω ζήτημα σειράς επιστημονικών λαθών που έγιναν στην εν λόγω στρατηγική, είναι πρόβλημα ζωτικής σημασίας για την ελληνική δασοπονία, γιατί δόθηκε νομική/ δεσμευτική διάσταση στο ζήτημα με την επικύρωσή της στρατηγικής από τη βουλή και την έκδοση της σχετικής Υπουργικής απόφασης. Αυτό σημαίνει ότι οι λειτουργοί του κράτους (των δασικών και άλλων υπηρεσιών) είναι υποχρεωμένοι να κινηθούν ανάλογα και να εφαρμόσουν μια προβληματική εθνική στρατηγική για τα δάση.

Για τους λόγους αυτούς είναι αναγκαία η επανεξέταση της εν λόγω στρατηγικής και ο εμπλουτισμός της με προγράμματα δράσης και συγκεκριμένες προτάσεις εξόδου της δασοπονίας από την κρίση στην οποία βρίσκεται σήμερα.

Τεκμηρίωση των ως άνω επισημάνσεων γίνεται στη συνημμένη αναλυτική “Έκθεση αξιολόγησης της Εθνικής Στρατηγικής για τα Δάση”.

Μετά τιμής

Δρ. Σ. Γκατζογιάννης
Ειδικός σε θέματα Διαχείρισης δασών και Δασικής Οικονομικής τ. Τακτικός ερευνητής ΙΔΕ/ ΕΘΙΑΓΕ

Συνημμένα:
Έκθεση με τίτλο: “Εθνική Στρατηγική για τα Δάση”. Άλλη μια πρωτοβουλία χωρίς ουσιαστικό αποτέλεσμα (Έκθεση αξιολόγηση της Υπουργικής Απόφασης 170195/758/2018 ΥΠΕΝ) (Δρ. Σ. Γκατζογιάννη)

Loading...

Taking too long?

Reload document

| Open in new tab

Download [709.91 KB]

ΚατηγορίεςΔασική Πολιτική, Δασική Υπηρεσία

Tags: Γενική Διεύθυνση Δασών και Δασικού Περιβάλλοντος, Δρ. Στυλιανός Γκατζογιάννης, Εθνική Στρατηγική για τα Δάση, Σχέδιο Στρατηγικής Ανάπτυξης της Δασοπονίας