Μανώλης Καπάνταης, Δασολόγος-Περιβαλλοντολόγος, τ. Δ/ντης Πρασίνου

Ξαφνική πτώση άκρων έχει αναφερθεί σε πολλές χώρες και σχετίζεται με πολλά είδη δέντρων. Πολλοί δενδροκόμοι έχουν εξετάσει προσεκτικά τα δέντρα που έχουν πληγεί για να βρουν κάποια οπτικά στοιχεία (αποδείξεις η συμπτώματα) που θα εξηγούν τις αιτίες, αλλά δεν έχουν εμφανιστεί ακόμη σταθερά προειδοποιητικά σημάδια.
Μερικές θεωρίες σχετικά με την αιτία περιλαμβάνουν αλλαγή στην κίνηση των κλαδιών, συρρίκνωση των ιστών, εσωτερικές ρωγμές, αλλαγές υγρασίας, αέριο αιθυλένιο που απελευθερώνεται στο εσωτερικό των κλάδων και μικροσκοπικές αλλαγές στη δομή των κυτταρικών τοιχωμάτων. Ωστόσο, δεν υπάρχουν ακόμη συγκεκριμένες απαντήσεις. Ας τα δούμε αναλυτικά παρακάτω.

Η «θερινή πτώση κλάδων» είναι ένας όρος οικείος σε πολλούς επαγγελματίες που εργάζονται στον τομέα της δενδροκομίας και στα ελληνικά δεν έχει επίσημη μετάφραση. Επίσης είναι γνωστό όπως «ξαφνική πτώση κλάδου» ή «αποτυχία θερινού κλάδου», ακόμη θα μπορούσε να οριστεί ως θερινή ή ξαφνική ρήξη (ή αστοχία) των κλαδιών. Γενικά, χρησιμοποιείται για να δείξει τη ρήξη των κλαδιών κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, όταν οι μέρες είναι ζεστές και ο αέρας ήρεμος. Σύμφωνα με κάποιους, τα κλαδιά φαίνονται σχεδόν να «εκρήγνυται» ξαφνικά από το δέντρο, και το φαινόμενο, μερικές φορές, συνοδεύεται από πολύ δυνατός ήχος.
Είναι ένα φαινόμενο που αναφέρεται σε διάφορα μέρη του κόσμου (Καλιφόρνια) και στο Kew Gardens υπάρχουν προειδοποιητικές επισημάνσεις (πινακίδες) για τους επισκέπτες, που υποδεικνύουν ότι τα μεγάλα δέντρα είναι ευαίσθητα (και μπορεί να υπάρξει πτώση κλάδων) χωρίς προειδοποίηση. Αν και υπάρχουν πολλές αναφορές αυτού του γεγονότος, υπάρχουν, δυστυχώς, λίγες τεχνικές πληροφορίες. Δεν ξέρουμε, στην πραγματικότητα, ποιοι είναι οι βασικοί παράγοντες που συμβάλλουν στην SBD και από αυτούς ποιοί και πόσο σημαντικοί είναι, για παράδειγμα, ο ρόλος της θερμοκρασίας και των ελαττωμάτων του ξύλου, η επίδραση της διάταξης και προσανατολισμός των κλαδιών και πόσο σημαντικό είναι το απώτερο φορτίο στα ίδια τα κλαδιά. Επιπλέον, δεν γνωρίζουμε τα κριτήρια που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη διαφοροποίηση των ζημιών που προκαλούνται από το SBD η από άλλους τύπους φαινομένων. Τέλος, δεν υπάρχει «επίσημος» ή αποδεκτός ορισμός.

Είναι σαφές ότι πρόκειται για έναν τύπο ρήξης που χρειάζεται περαιτέρω έλεγχο και κριτική ανάλυση. Οι Harris, Clark και Matheny πριν από 10 χρόνια δημοσίευσαν ένα έργο στο οποίο πρότειναν μια ανασκόπηση ορισμένων από τα χαρακτηριστικά που αποδίδονται στο SBD:

• θραύση φαινομενικά υγιών κλαδιών.
• ζεστά καλοκαιρινά απογεύματα χωρίς αέρα.
• κλαδιά που έχουν μια τάση οριζόντια να εκτείνονται πέρα από το φύλλωμα και τουλάχιστον 10 cm διάμετρο
• θραύση που συμβαίνει σε μια συγκεκριμένη απόσταση από την εισαγωγή σε ένα κλάδο υψηλότερης τάξης ή πάνω στον κορμό.
• ρήξη που εμφανίζεται σε μια ορισμένη απόσταση από την εισαγωγή σε ένα κλάδο υψηλότερης τάξης ή στον κορμό.
• το ξύλο κατά τη διάρκεια του σπασίματος μπορεί να φαίνεται υγιές αλλά το κέντρο του κλαδιού μπορεί να παρουσιάσει φθορά των ιστών.
• επηρεάζει κυρίως τα δέντρα στην τελευταία φάση ωριμότητας ή γήρανσης.
• εμφανίζεται τόσο σε φυλλοβόλα όσο και σε πλατύφυλλα αειθαλή είδη και σε κωνοφόρα.

Ακόμη μέχρι πρόσφατα, το «Summer Branch drop» αναφέρθηκε συχνά στις αγγλικές Φτελιές (Ulmus procera), αντικατοπτρίζοντας έναν τοπικά μεγάλο πληθυσμό Φτελιών σε σχέση με άλλα κοινά σκληρά είδη δέντρων.

Τα νεαρά και έντονα ωριμάζοντας δέντρα ευπαθών ειδών εμφανίζονται λιγότερο επιρρεπή σε «Καλοκαιρινή πτώση κλαδιών», ενώ τα υπερβολικά ώριμα και γερασμένα ενδέχεται να ρίχνουν επανειλημμένα κλαδιά.
Συχνά, αλλά όχι πάντα, το σπάσιμο συμβαίνει σε κάποια απόσταση από τη διχάλωση. Το ξύλο στο σημείο θραύσης μπορεί να φαίνεται υγιές, αλλά για μέρος της διαμέτρου του κλαδιού το σπάσιμο είναι συχνά σύντομο, δηλαδή βρίσκεται σε ορθή γωνία προς τον άξονα του κλάδου που έτσι κόβει τις ίνες του ξύλου. Ένα σύντομο σπάσιμο συχνά σχετίζεται με την αποσύνθεση, αλλά όταν στο ξύλο φαίνεται ότι αρχίζει εσωτερικό ελάττωμα ή εξασθενεί νωρίτερα, αυτό μπορεί να υπάρχει αλλά δεν είναι ορατό στο εξωτερικό του μέρος στο δέντρο.
Η «Καλοκαιρινή πτώση κλαδιών» μπορεί να είναι το αποτέλεσμα μιας εσωτερικής εξασθένησης του κλάδου και του παράγοντα στρες που προκαλεί το σπάσιμο.
Η αρχική αποδυνάμωση μπορεί να προκληθεί από ζημιές από τη χειμωνιάτικη κακοκαιρία ή τη συσσώρευση χιονιού που προκαλεί εσωτερικές ρωγμές και στρες.
Η «Καλοκαιρινή πτώση κλαδιών» πιστεύεται ότι σχετίζεται με ήρεμες καιρικές συνθήκες μετά από έντονη βροχή που τερματίζει μια περίοδο αυξημένης ξηρότητας του εδάφους.
Αυτό είναι γνωστό ότι προκαλεί ρωγμές σε στελέχη στα κωνοφόρα και μπορεί να είναι υπεύθυνη για την παραγωγή ανάλογης κατάστασης και σε πλατύφυλλα δέντρα.
Κατά τις αρχές του καλοκαιριού, το βάρος του νέου φυλλώματος και των νέων βλαστών, σε συνδυασμό με το βάρος των αναπτυσσόμενων καρπών, μπορεί να αυξηθεί τόσο πολύ από τα επιφανειακά νερά μετά από ένα ντους βροχής, αναπτύσσεται μια στιγμή καμπής με αποτέλεσμα το σπάσιμο κλαδιών. Εναλλακτικά, η αρχική αποσύνθεση μπορεί επίσης να μειώσει την αντοχή του ξύλου και μπορεί να εξηγήσει το μικρό σπάσιμο που καταγράφεται μερικές φορές.

Υπάρχει μια λίστα γενών και ειδών που αναφέρονται ως τα πιο επιρρεπή στο φαινόμενο αυτό. Αυτή η λίστα έχει συμπεριληφθεί σε αρκετές επόμενες δημοσιεύσεις και περιλαμβάνει τα είδη Fraxinus spp, Aesculus spp, Quercus spp, Populus spp, Salix spp, Cedrus spp, Ulmus spp, Eucalyptus spp, Styphnolobium japonicum, Olea europaea, Pinus, Platanus, Acer saccharinum, Acer saccharinum , και Ailanthus altissima. Τα δέντρα που αναφέρθηκαν ότι είναι ευαίσθητα στην πτώση των κλαδιών τους το καλοκαίρι περιλαμβάνονται στον παρακάτω πίνακα, αλλά προφανώς δεν περιορίζονται σε αυτόν:

Quercus spp.
Populus spp.
Salix spp.
Ulmus procera
Castanea sativa
Fagus sylvatica
Fraxinus excelsior
Aesculus hippocastanum
Eucalyptus Quercus
Ulmus Pinus
Cedrus spp.
Fraxinus spp.
Platanus spp.
Ailanthus altissima
Erythrina caffra
Ficus microcarpa
Olea europaea
Grevillea robusta
σεκοϊάδενδρο το γιγαντιαίο
Sophora japonica

Προφανώς υπάρχει κάτι μοναδικό που καθορίζει, τις ζεστές μέρες και με νηνεμία, τη μείωση της αντίστασης στο φορτίο. Ο Shigo (1989) πρότεινε ότι το SBD μπορεί να αναπτυχθεί από εσωτερικές ρωγμές σε μεγάλα κλαδιά που προκαλούνται από πληγές από κλάδεμα ή που προκαλούνται από φυσικά γεγονότα και απότομα κοψίματα. Υπό ιδανικές κλιματολογικές συνθήκες, οι αλλαγές στις ιδιότητες του ξύλου στο ραγισμένο τμήμα μπορούν να οδηγήσουν σε ξαφνική ρωγμή και σε ξαφνική βλάβη. Άλλοι συγγραφείς προτείνουν ότι η θέση και ο προσανατολισμός του κλάδου είναι από τους βασικού παράγοντες. Ωστόσο, δεν έχει καθοριστεί η οριστική αιτία.

Ενώ αυτές οι πληροφορίες είναι χρήσιμες και μας βοηθούν να αναπτύξουμε ένα συγκεκριμένο τρόπο κατανόηση του SBD, παραμένουν όμως πολλά ερωτηματικά.
Για παράδειγμα, η φθορά του ξύλου παίζει ρόλο στο SBD;
Κλαδιά με σχετικά μικρά περιφερικά φορτία μπορούν να σπάσουν με την ίδια συχνότητα, όπως με εκείνα με υψηλότερα απομακρυσμένα φορτία;
Μπορεί το SBD να συμβεί επίσης σε ημέρες με θυελλώδεις ανέμους;
Ποιες είναι οι κρίσιμες θερμοκρασίες;
Αυτές και πολλές άλλες ερωτήσεις πρέπει να εξεταστούν προκειμένου να χαρακτηριστεί με ακρίβεια το φαινόμενο. Τα προηγούμενα δεν βρίσκουν πλήρη συναίνεση σε όσους εργάζονται στον τομέα της δενδροκομίας. Υπάρχουν, στην πραγματικότητα, πολλά στοιχεία που δείχνουν ότι:

• θραύσεις μπορεί να συμβούν τόσο κατά μήκος του κλάδου όσο και κατά την εισαγωγή στα κλαδιά υψηλότερης τάξης ή στον κορμό.
• Το SBD εμφανίζεται σε μικρούς και μεγάλους κλάδους, με τον προσανατολισμό του ο κλάδος μπορεί να είναι οριζόντιος και κάθετος.
• Τα υψηλά απομακρυσμένα φορτία δεν αποτελούν προϋπόθεση.
• εάν υπάρχει υποβαθμισμένο ξύλο στο σημείο θραύσης, μπορεί να θεωρηθεί ότι η ρωγμή προκαλείται από SBD;
• Τα καλοκαιρινά σπασίματα μπορούν να συμβούν σε συνθήκες με θυελλώδεις ανέμους αλλά και με νηνεμία.
• Το SBD μπορεί επίσης να συμβεί σε ψυχρότερες ημέρες (θερμοκρασίες <27 ° C).
• το σπάσιμο μπορεί επίσης να μην είναι “ξαφνικό”, δηλαδή αυτό μπορεί επίσης να πραγματοποιηθεί για μια περίοδο ωρών.

Αυτή η διαφορετικότητα των απόψεων αποτελεί ισχυρό δείκτη της ανάγκης διεξαγωγής έρευνας ικανής να παρέχει πιο αξιόπιστες πληροφορίες και πάνω απ’ όλα της ανάπτυξης πιο προσεκτικών αναλύσεων.

Μελετήστε τις ρήξεις που συμβαίνουν κατά την εισαγωγή στον κορμό μαζί με εκείνες που συμβαίνουν κατά μήκος του κλάδου είναι προβληματικές επειδή είναι θεμελιωδώς διαφορετικές.

Η διάταξη των ινών ξύλου είναι πολύ διαφορετική στις δύο θέσεις και οι παράγοντες που συμβάλλουν στη διάσπαση σε μία θέση μπορεί να μην είναι τόσο σημαντικοί όσο στην άλλη. Για παράδειγμα, η παρουσία του συμπεριλαμβανόμενου φλοιού συμβάλλει σίγουρα στη ρήξη στο σημείο εισαγωγής στον κορμό, ενώ αυτό δεν ισχύει για εκείνα τα σπασίματα κατά μήκος του κλάδου. Επομένως, δεν είναι πάντα εύκολο να γίνει διάκριση αν η αιτία πάντα καθορίζεται από την “θερινή πτώση κλάδου”.

Η αποδοχή της αποσύνθεσης του ξύλου και μόνο μπορεί να οδηγήσει σε ρήξεις, ως πιθανός παράγοντας που συμβάλλει στο SBD, καθιστά τις αξιολογήσεις ακόμη πιο προβληματικές. Δεδομένου ότι η φθορά συμβαίνει σε πολλά κλαδιά και μόνη της μπορεί να οδηγήσει σε θραύση, θα είναι πολύ δύσκολο να προσδιοριστεί αν προκλήθηκε μόνο από SBD κατά τη διάρκεια ζεστών και ήρεμων συνθηκών ανέμου το καλοκαίρι. Η αποδοχή της αποσύνθεσης του ξύλου ως πιθανού παράγοντα η SBD κάνει τις αξιολογήσεις ακόμα πιο προβληματικές. Φυσικά, εάν υπάρχει σχετικά μικρή ποσότητα αποικοδομημένου ξύλου, τότε η ρωγμή μπορεί να θεωρηθεί ως άσχετη με την αποσύνθεση και πιθανώς να οφείλεται λόγω SBD. Εάν, από την άλλη πλευρά, βρεθεί ένα υψηλό ποσοστό, θα πρέπει να ταξινομήσουμε τη ρήξη ως “προκαλούμενη από την αποσύνθεση” και όχι από SBD; Ή, σε ακόμη μια πιο δύσκολη περίπτωση, εάν υπάρχει μέτρια ποσότητα αποσύνθεσης, η ρήξη προκαλείται από το SBD, είναι μια “υποβοηθούμενη αποσύνθεση” από το SBD ή προκαλείται εξ ολοκλήρου από αποσύνθεση;

Αξίζει να επαναληφθεί, επομένως, ότι χρειαζόμαστε αξιόπιστα στοιχεία ελέγχου και δεδομένα για να παρέχουμε το επίπεδο λεπτομέρειας που απαιτείται για τον χαρακτηρισμό και την αποσαφήνιση των ρήξεων SBD. Οι ακριβείς αναλύσεις κατά τους καλοκαιρινούς μήνες πρέπει να περιλαμβάνουν τη θέση της ρήξης, την εκτίμηση και τον ποσοτικό προσδιορισμό της ποιότητας του ξύλου, τη διάμετρο και το μήκος του κλαδιού, την παρουσία ελαττωμάτων εκτός της φθοράς (όπως εσωτερικές ρωγμές), την κατανομή των φορτίων, η θέση στην κόμη και το προσανατολισμό του κλαδιού, την κλίση, τη θερμοκρασία και την ταχύτητα του ανέμου και την ώρα της ημέρας.

Έχουν προταθεί διάφορες θεωρίες για να εξηγήσουν το φαινόμενο. Κάποιος υποστηρίζει ότι η πτώση των κλαδιών συμβαίνει επειδή τα δέντρα απορροφούν πολύ νερό από το έδαφος το οποίο στη συνέχεια παραμένει στους ιστούς των κλαδιών και δεν εξατμίζεται. Το βάρος του νερού σε ιδιαίτερα ζεστές μέρες της ημέρας θα έκανε τα κλαδιά να σπάσουν ξαφνικά. Σε ορισμένες περιπτώσεις, αμέσως μετά την ξαφνική απόσπαση ενός κλάδου, παρατηρήθηκε διαρροή νερού και από τις δύο πλευρές του ίδιου του κλάδου και αυτό οφείλεται στην έλλειψη εξατμισοδιαπνοής.

Μια άλλη θεωρία είναι ότι το στρες του νερού (τόσο η έλλειψη νερού όσο και η περίσσεια του) οδηγεί σε αύξηση της συγκέντρωσης του αιθυλενίου, μιας φυτικής ορμόνης. Το αιθυλένιο είναι ένα αέριο που παράγεται από όλα τα φυτά και επηρεάζει διάφορες διαδικασίες όπως η ανάπτυξη, η ζωτικότητα, ακόμη και η κυτταρική γήρανση. Η θεωρία είναι ότι η μεγαλύτερη ποσότητα αιθυλενίου δρα στους δεσμούς των συστατικών του κυτταρικού τοιχώματος στο ξύλο σπάζοντάς τα και καθιστώντας έτσι τα κλαδιά πιο επιρρεπή σε αποτυχία.

Και οι δύο αυτές θεωρίες, ωστόσο, δεν υποστηρίζονται από έρευνα σε βάθος και αυτό το φαινόμενο, αν και διαδεδομένο, δεν έχει ακόμη αποσαφηνιστεί. Είναι σαφές ότι η έρευνα απαιτεί χρόνο και χρήματα, αλλά πόσο κοστίζει η ζωή ενός ατόμου; Γνωρίζοντας καλύτερα τα φαινόμενα, θα μπορούσαμε να εφαρμόσουμε την κατάλληλη πρόληψη για να μειώσουμε τον κίνδυνο, ακόμα κι αν, όπως είναι γνωστό, αυτό δεν μπορεί να ακυρωθεί.

Ο Jeremy Barrell αναφέρει: Το φαινόμενο Summer Branch Drop (SBD) είναι ο όρος που περιγράφει την αποτυχία ώριμων κλαδιών δέντρων το καλοκαίρι, χωρίς προφανή αιτία. Τα συμβάντα SBD συμβαίνουν συχνά μετά την έναρξη ισχυρών βροχοπτώσεων μετά από παρατεταμένη ξηρή περίοδο. Υπάρχει εικασία ότι αυτός ο συνδυασμός καιρού είναι σημαντικός, αλλά ο ακριβής μηχανισμός δεν είναι κατανοητός και δεν έχει ερευνηθεί ελάχιστα. Το δημόσιο και επαγγελματικό προφίλ του SBD αυξήθηκε δραματικά μετά το αίτημα για το θάνατο της Erena Wilson στο Royal Botanic Gardens Kew (RBGK), στις 23 Σεπτεμβρίου 2012. Σε γενικές γραμμές, φαίνεται ότι πρέπει να υπάρχουν τρία κύρια χαρακτηριστικά για την απόδοση ενός συμβάντος στο SBD. Πρώτον, πρέπει να συμβεί σε ένα μεγάλο ώριμο δέντρο, δεύτερον, το γεγονός πρέπει να πραγματοποιηθεί κατά τη διάρκεια μιας παρατεταμένης ξηρής θερινής περιόδου και τρίτον, δεν πρέπει να υπάρχει εμφανές ελάττωμα ή άλλη αιτία. Εάν ένα συμβάν έχει αυτά τα τρία χαρακτηριστικά, τότε μπορεί να θεωρηθεί ότι έχει περάσει το κατώφλι για να εμπίπτει στον ευρύ ορισμό του SBD. Επιπλέον, αλλά όχι πάντα, τα δευτερεύοντα χαρακτηριστικά συχνά περιλαμβάνουν την εμφάνιση της αστοχίας αμέσως μετά τη δυνατή βροχή, το απόγευμα, σε ήρεμο καιρό και ξαφνικά, συνοδευόμενη από ρωγμή φορτίου. Ορισμένα γένη είναι γνωστό ότι είναι ευαίσθητα, όπως και τα μεγάλα άτομα που έχουν γήρανση που φέρουν μακριά, βαριά και τραβηγμένα κλαδιά με οριζόντιο σημείο προσάρτησης στον κορμό. Το σπάσιμο είναι συχνά κάθετο κατά μήκος του κλάδου, σε κάποια απόσταση από την ένωση με τον κορμό και η κατάσταση μπορεί να επαναληφθεί στο ίδιο δέντρο.

Αν και δεν είναι εξαντλητικές, αυτές οι αρχικές παρατηρήσεις δείχνουν ότι μπορεί να είναι δυνατός ο εντοπισμός ευάλωτων δέντρων και σε συνάρτηση των επικρατουσών καιρικών συνθηκών όταν υπάρχει αυξημένος κίνδυνος αποτυχίας. Με τη σειρά του, αυτό μπορεί να επιτρέψει στους διαχειριστές να στοχεύουν σε αναλογικές προφυλάξεις για τη μείωση του κινδύνου βλάβης όταν πολλοί άνθρωποι πλησιάζουν σε ευάλωτα δέντρα κατά τη διάρκεια περιόδων μεγαλύτερου κινδύνου. Τις εβδομάδες του Αυγούστου και του Σεπτεμβρίου, αυτός ο αυξημένος κίνδυνος φαίνεται να είναι πιο πιθανός όταν οι εντοπισμένες παρατεταμένες ξηρές περιόδους τερματίζουν με έντονες βροχοπτώσεις.

Προληπτικά μέτρα

Για να μειώσουν τους κινδύνους που σχετίζονται με την ξαφνική πτώση των κλαδιών, οι Δενδροκόμοι και οι ιδιοκτήτες δέντρων θα πρέπει να εξετάσουν τα ακόλουθα προληπτικά μέτρα:

1. Προσβολές από μύκητες στον κορμό, επίσης και στις ρίζες
2. Ποιοτικό κλάδεμα που να αποφεύγει τις μεγάλες κοπές και την υπερβολική αραίωση.
3. Έγκαιρη φυτοϋγειονομική περίθαλψη: οργανική λίπανση, αερισμός εδάφους και πρόληψη και έλεγχος εντόμων / ασθενειών
4. Κατάλληλες πρακτικές ποτίσματος.

Παραδόξως, το σωστό πότισμα είναι η μεγαλύτερη πρόκληση. Το στρες στα δέντρα που προκαλείται από το ακατάλληλο πότισμα (η κυρίως κατά το πότισμα) όταν είναι πολύ συχνό. Οι ελαφροί συχνοί κύκλοι ποτίσματος για μεγάλο χρονικό διάστημα, αποδυναμώνουν τα δέντρα προωθώντας ρηχά, αδύναμα ριζικά συστήματα. Θυμηθείτε ότι είναι καλύτερο να ποτίζετε λιγότερο συχνά για μεγάλες χρονικές περιόδους για να συμβάλλετε στην προώθηση βαθιών υγιών ριζικών συστημάτων.

Το Summer Limb Drop είναι ένα συνηθισμένο σύνδρομο που συμβαίνει όταν τα δέντρα αγωνίζονται να εξισορροπήσουν το νερό που εισέρχεται και φεύγει από το φυτό μέσω διαπνοής. Η θεραπεία στα άρρωστα δέντρα θα βοηθήσει.

Συμπέρασμα. Το φαινόμενο της «θερινής πτώσης κλαδιών» ενδέχεται να βλάψει τους ανθρώπους και την περιουσία τους. Μέχρι να είναι δυνατές οι λεπτομερείς συστάσεις, οι ιδιοκτήτες δέντρων πρέπει να βρίσκονται σε ετοιμότητα επιθεωρώντας τακτικά τα δέντρα τους. Να συμβουλεύονται για να διατηρούν τα δέντρα τους πραγματοποιώντας διεξοδικές εξετάσεις εξωτερικά των ορατών ελαττωμάτων. Τα ελαττώματα πρέπει να σημειωθούν και να ληφθούν μέτρα για την αντιμετώπισή τους το συντομότερο δυνατό.

ΠΗΓΕΣ

Rottura estiva delle branche, fenomeno imprevedibile Il “Sudden Branch Drop” è l’improvviso distacco dei rami nei periodi caldi. Un evento non del tutto chiaro e il possibile ruolo dello stress idrico. di Francesco Ferrini

a rethink? – Jeremy Barrell FICFor Summer Branch Drop: time for a rethink?

SUMMER BRANCH DROP, από τον K D Rushforth, τροποποιήθηκε από D Patch, Arboriculture Advisory and Information Officer

The Dirt Doctor Howard Garrett, Dirt Doctor Summer Limb Drop

ΚατηγορίεςΚηποτεχνία - Έργα Πρασίνου

Tags: Δενδροκομία, Θερινή θραύση των κλαδιών, Κλαδεύσεις, Κλαδιά, Μανώλης Καπάνταης