Προσβεβλημένο δέντρο από τον μύκητα που προκαλεί το μεταχρωματικό έλκος του πλατάνου με τελικό αποτέλεσμα την νέκρωση του δέντρου.
Η διαδικτυακή πλατφόρμα αποσκοπεί στη δημιουργία ενός συστήματος απεικόνισης των καταγεγραμμένων πλατάνων. Σε κάθε καταγεγραμμένο σημείο παρέχεται μία πλήρης σειρά πληροφοριών, όπως ακριβής τοποθεσία, ημερομηνία δειγματοληψίας, αριθμός δέντρων με συμπτώματα, αριθμός προσβεβλημένων δέντρων, γεωγραφικές συντεταγμένες κ.ά.
Γύρω από κάθε προσβεβλημένο δέντρο έχουν αποτυπωθεί και οι δύο ζώνες καραντίνας, σύμφωνα με την υφιστάμενη νομοθεσία, μία σε ακτίνα 100 μ. (ζώνη καταστροφής) και μία σε ακτίνα 1000 μ. (ζώνη απομόνωσης).
Υπάρχει ακόμα η δυνατότητα χρήσης τριών διαφορετικών χαρτογραφικών υπόβαθρων: χάρτες Google (προεπιλογή), χάρτες Bing και χάρτες του Εθνικού Κτηματολογίου.
Το μεταχρωματικό έλκος του πλατάνου τα τελευταία χρόνια έχει καταστεί επιδημία
Στην ιστοσελίδα, εκτός από τον χάρτη καταγραφής, υπάρχει σχετικό ενημερωτικό υλικό για την ασθένεια του μεταχρωματικού έλκους, όπως γενικά για τον μύκητα Ceratocystis fimbriata f. sp. platani, τρόποι διάδοσης, συμπτώματα, αντιμετώπιση της ασθένειας κλπ. Υπάρχει επίσης πλούσιο φωτογραφικό υλικό.
Το ζητούμενο είναι να δημιουργηθεί σε επίπεδο τοπικής εμβέλειας ένα δίκτυο με σκοπό τη συλλογή στοιχείων από πολίτες για περιστατικά. Επιπλέον οι πολίτες μπορούν πλοηγούμενοι στους χάρτες που παρουσιάζονται στο παρόν σύστημα να αναζητήσουν και να προβάλλουν τους καταγεγραμμένους πλατάνους, καθώς και να παρακολουθήσουν την εξέλιξη της ασθένειας ανά τα χρόνια.
Η λειτουργία του δικτύου θα βασίζεται στη χρήση της σύγχρονης τεχνολογίας και την αξιοποίηση των κινητών τηλεφώνων νέας γενιάς ως συσκευές φωτογραφικής αποτύπωσης περιστατικών, καταγραφής γεωγραφικών δεδομένων και σχολιασμού.
Να σημειωθεί τέλος ότι όλη η προσπάθεια έγινε με τη συνδρομή του Εργαστηρίου Ανθοκομίας και Αρχιτεκτονικής Τοπίου του ΤΕΙ Ηπείρου, στην Άρτα, το οποίο έχει αναπτύξει το σχετικό λογισμικό και τη διαδικτυακή πλατφόρμα.
Ανάλογη διαδικτυακή πλατφόρμα έχει χρησιμοποιήσει το ΤΕΙ Ηπείρου για την καταγραφή και χαρτογράφηση των δέντρων του αστικού πρασίνου στην Ήπειρο.
Γενικά για το Μύκητα
Η ασθένεια του μεταχρωματικού έλκους του πλατάνου, που προκαλείται από το μύκητα Ceratocystis platani (Walter) Engelbrecht et Harrington (συν. Ceratocystis fimbriata Elis & Halstead f. sp. platani Walter), είναι μία από τις σημαντικότερες ασθένειες δασικών δένδρων στην Ελλάδα.
Το παθογόνο είναι θανατηφόρο, έχοντας τη δυνατότητα να νεκρώσει δένδρα οιουδήποτε μεγέθους και ηλικίας. Σε πολλές περιπτώσεις, στην Ελλάδα αλλά και σε χώρες της Ευρώπης και στις ΗΠΑ, έχουν παρατηρηθεί νεκρώσεις υπεραιωνόβιων δένδρων πλατάνου με ογκώδεις διαστάσεις.
Ο μύκητας C. platani θεωρείται αυτόχθονο είδος της Βόρειας Αμερικής. Σε πολλές πολιτείες της ανατολικής ακτής των ΗΠΑ η ασθένεια είχε λάβει μεγάλες διαστάσεις στις δεκαετίες του 1930 και 1940, προσβάλλοντας κυρίως δένδρα σφενδαμνόφυλλου πλατάνου (Platanus x acerifolia Willd.), τα οποία είχαν φυτευτεί ως καλλωπιστικά. Παράλληλα, είχαν διαπιστωθεί προσβολές και στον αυτόχθονο δυτικό πλάτανο (Platanus occidentalis L.), παρόλο που το είδος αυτό εμφανίζει σχετική ανθεκτικότητα στην ασθένεια. (Engelbrecht κ.ά. 2004). Από την ανατολική ακτή των ΗΠΑ, το παθογόνο πιθανολογείται ότι εισήχθη στην Ευρώπη κατά τη διάρκεια του Β΄Παγκοσμίου Πολέμου, με ξύλο πλατάνου που χρησιμοποιήθηκε στην κατασκευή κιβωτίων για τη μεταφορά πολεμικού υλικού (Panconesi 1999).
Στην Ευρώπη, από τη δεκαετία του 1940 που εισήχθη ο C. platani, η ασθένεια έχει επεκταθεί σε πολλές περιοχές της Ιταλίας και της Γαλλίας, δημιουργώντας εκτεταμένες καταστροφές. Το παθογόνο έχει επίσης καταγραφεί και στην Ελβετία, αλλά τα άμεσα μέτρα αντιμετώπισης είχαν ως αποτέλεσμα την εκρίζωση της ασθένειας.
Επισημαίνεται, ωστόσο, ότι δεν υπάρχουν φυσικά οικοσυστήματα πλατάνου στη δυτική Ευρώπη και η πλειονότητα των προσβολών έχει σημειωθεί σε καλλωπιστικά δένδρα σφενδαμνόφυλλου πλατάνου. Σε φυσικούς πληθυσμούς του ανατολικού πλατάνου (Platanus orientalis L.) έχουν παρατηρηθεί προσβολές από την ασθένεια μόνο στη Σικελία (Panconesi 1999). Στην Ελλάδα ο μύκητας εντοπίστηκε το 2003 και κατά πάσα πιθανότητα έχει εισαχθεί με φυτευτικό υλικό από την Ιταλία, χωρίς να αποκλείεται όμως η είσοδός του με κάποιο μολυσμένο μηχάνημα ή εργαλείο ή ακόμα και με ξύλο από προσβεβλημένα δένδρα που χρησιμοποιήθηκε ως υλικό συσκευασίας. (Tsopelas & Angelopoulos 2004, Ocasio-Morales κ.ά. 2007). Στα επόμενα χρόνια το παθογόνο επεκτάθηκε σε αρκετές περιοχές της Δυτικής Πελοποννήσου, νεκρώνοντας χιλιάδες δένδρων πλατάνου, ενώ πρόσφατα (2010) διαπιστώθηκε στην Ήπειρο (Τσόπελας και Σουλιώτη 2010).
Είναι η πρώτη φορά παγκοσμίως που ο C. platani έχει πάρει μεγάλη έκταση σε φυσικά οικοσυστήματα ανατολικού πλατάνου, ένα δασικό είδος με μεγάλη ευπάθεια στην ασθένεια. (Τσόπελας Παναγιώτης, Σουλιώτη Νικολέτα ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε. – Ινστιτούτο Μεσογειακών Δασικών Οικοσυστημάτων 2010)
Ο μύκητας είναι τραυματοπαράσιτο. Εισβάλλει από πληγές στο φλοιό των κλάδων, του κορμού και των ριζών. Επίσης, διαδίδεται με επαφή και συνένωση των ριζών μεταξύ γειτονικών δένδρων. Ως κυριότερος παράγοντας διασποράς του παθογόνου θεωρείται ο άνθρωπος, με τη μεταφορά φυτευτικού υλικού ή/και ξυλείας από περιοχές με προσβολές σε αμόλυντες περιοχές. Πολύ συχνά ο μύκητας μεταφέρεται από προσβεβλημένα σε υγιή φυτά με τα εργαλεία κλαδεύσεως και υλοτομίας. Κίνδυνος διάδοσης του παθογόνου υπάρχει επίσης με τις εργασίες υλοτομίας ασθενών δένδρων, όταν αυτές δε γίνονται με την απαιτούμενη προσοχή και επιμέλεια.
Το παθογόνο μπορεί να επιβιώσει για μεγάλα χρονικά διαστήματα στο πριονίδι το οποίο προκύπτει από την υλοτομία και τον τεμαχισμό των δένδρων. Το πριονίδι αυτό μπορεί να μεταφερθεί με τον άνεμο ή με διερχόμενα αυτοκίνητα σε μεγάλες αποστάσεις. Επίσης, το πριονίδι ή κομμάτια από μολυσμένο ξύλο μπορεί να μεταφερθούν με το νερό στα ποτάμια. Άλλοι φορείς της ασθένειας μπορεί να είναι έντομα, πουλιά ακόμα και τρωκτικά, ωστόσο, δε θεωρούνται ως βασικοί παράγοντες διάδοσης του παθογόνου.
Δείτε την ιστοσελίδα ΕΔΩ και τον ΧΑΡΤΗ
DASARXEIO.COM – Με πληροφορίες από την σελίδα του έργου και pamepreveza.gr
ΚατηγορίεςΓεωγραφικά Συστήματα Πληροφοριών, Περιβάλλον
Απάντηση