Ο τ. Δασάρχης, Ηλίας Ζαλαβράς, εξηγεί πως η δασική ανάπτυξη μπορεί να αντιμετωπίσει την ανεργία στον Ν. Τρικάλων!
Πηγή: TV 10 ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ
Μια ενδιαφέρουσα πρόταση που μπορεί να φέρει πραγματική ανάπτυξη και να συμβάλλει στην αντιμετώπιση της κρίσης καταθέτει ο τ. Δασάρχης, Ηλίας Ζαλαβράς. Ένας άνθρωπος, ο οποίος γνωρίζει το δάσος και τον πλούτο που διαθέτει, όσο λίγοι και ο οποίος είχε αναφερθεί πολλές φορές και κατά το παρελθόν στην εγκληματική πολιτική που ασκούν διαχρονικά οι ελληνικές κυβερνήσεις αναφορικά με τα δάση. Όπως είχε αναφέρει παλιότερα σε μια συνέντευξη του στην Τηλεόραση 10, δυστυχώς οι πολιτικοί ενδιαφέρονται μόνο για έργα και επιλογές που μπορούν να φανούν γρήγορα με ορίζοντα το πολύ τετραετίας για να εξαργυρωθούν με ψήφους, το δάσος όμως θέλει σταθερές και μακροχρόνιες πολιτικές, οπότε δεν τους ενδιαφέρει.
Τουλάχιστον οι πολιτικοί καλό θα ήταν να διαθέσουν λίγο χρόνο έστω για να διαβάσουν την πρόταση του:
«…Η προσοχή του κράτους προς τας μεγάλας πόλεις και ιδίως τας Αθήνας,
η αδιαφορία για την ύπαιθρο, έφεραν την κατάσταση αυτήν.»
Ευάγ. Αβέρωφ (εφημ:ΤΟ ΒΗΜΑ 1946)
Είναι ν’ απορεί κανείς, πως σε ένα νομό, όπως ο νομός Τρικάλων, με δασικά εδάφη που εγγίζουν το 70% της όλης έκτασής του και με μοναδικά για την χώρα μας δασικά οικοσυστήματα, δεν προβληματίζεται κανείς ούτε αναφέρεται, μέρες κρίσης που περνάμε, στην ιστορικά επιβεβαιωμένη συμβολή τους, για την αντιμετώπιση της οικονομικής ύφεσης και της ανεργίας ιδίως των νέων ανθρώπων.
Δεν είναι μακρυά η μετά το 1950 περίοδος, που στις πάσης φύσεως δασικές εργασίες απασχολούνταν το σύνολο σχεδόν του ορεινού-ημιορεινού πληθυσμού, ενώ στον νομό λειτουργούσαν πάνω από εξήντα μικρές ή και μεγαλύτερες ξυλοβιομηχανίες. Τότε απομακρύνθηκαν από την εκμετάλλευση των δημοσίων δασών οι ξυλέμποροι και για πρώτη φορά εφαρμόσθηκε η απευθείας από το δημόσιο εκμετάλλευση, η πολύ γνωστή και ιδιαίτερα λαοφιλής κρατική εκμετάλλευση δασών (Κ.Ε.Δ). Αναδασώθηκαν όλες οι καμένες από τους πολέμους εκτάσεις, ώστε σήμερα να καλύπτονται από πλούσια, σύμπυκνα δάση.
Έγιναν τεχνικά, αλλά και φυτοκομικά έργα διευθέτησης των κυριωτέρων χειμάρρων του νομού, με άριστα αποτελέσματα προστασίας του εδάφους και πολλών απειλούμενων με κατολίσθηση οικισμών. Βελτιώθηκαν οι συνθήκες πρόσβασης, ποτισμού, σταβλισμού και διαχείρησης, ορεινών βοσκοτόπων. Χάρη των έργων της δασικής οδοποιΐας, εκτός από την εκμετάλλευση των δασών, συνδέθηκαν για πρώτη φορά με αυτοκινητόδρομο ,όλα σχεδόν τα χωριά της ορεινής περιοχής. Πρέπει δε να τονισθεί, ό,τι η Δασική υπηρεσία, που είχε την ευθύνη υλοποίησης των αντίστοιχων προγραμμάτων μείωσε το κόστος στο 1/3 της προϋπολογισθείσας δαπάνης. To κυριώτερο όμως είναι ό,τι αυτήν την μεταπολεμική δύσκολη για τον λαό περίοδο, βρέθηκε πεδίο απασχόλησής πλησίον του τόπου διαμονής, αλλά και κάποιο εισόδημα έστω και συμπληρωματικό των άλλων αγροτικών ενασχολιών του.
Πρίν από ένα χρόνο, στον περιοδικό αλλά και τοπικό τύπο, ένα άρθρο του παγκόσμια γνωστού για την ευρυμάθειά του, συντοπίτη ομότιμου καθηγητή του Α.Π.Θ. κ. Σπύρου Ντάφη, με τίτλο «Δασοπονία και παγκόσμια οικονομική κρίση»,πέρασε εντελώς απαρατήρητο και ασχολίαστο. Με τεκμηριωμένα στοιχεία, παρέθετε τους τρόπους που άλλες χώρες σε όλα τα μήκη και τα πλάτη του κόσμου, αντιμετώπισαν επιτυχώς παρόμοια φαινόμενα οικονομικής κρίσης και μεγάλης ανεργίας. Όπως η Ιαπωνία μετά τον Β΄ παγκόσμιο πόλεμο, η Νέα Ζηλανδία και πρόσφατα οι Ινδίες και η Κίνα.
Μεταξύ των άλλων τόνιζε ,ότι στις Η.Π.Α. το 2009 επανέφεραν στην ιστορική τους μνήμη και εφάρμοσαν σχεδόν το ίδιο πρόγραμμα που εφαρμόσθηκε το 1933 για την αντιμετώπιση της κρίσης του 1929,αφού ο φυσικός πλούτος που δημιουργήθηκε την εποχή εκείνη, αποτέλεσε την βάση για την διατήρηση και διαχείριση του γενικότερου περιβάλλοντος στις Η.Π.Α. Η Αμερικάνικη λοιπόν Δασική υπηρεσία με πιστώσεις του σχεδίου ανόρθωσης και επανεπένδυσης, κινήθηκε στην υλοποίηση τεσσάρων κατηγοριών δράσεων. Στην αποκατάσταση πόρων στις εθνικές γαίες, στην βελτίωση των εγκαταστάσεων και των δυνατοτήτων αναψυχής, στη μείωση των κινδύνων πυρκαϊάς και στην αποκατάσταση της υγείας των οικοσυστημάτων. Δημιούργησαν έτσι θέσεις εργασίας και συνάμα εξασφάλισαν τις προϋποθέσεις ενός πράσινου μέλλοντος.
Στη χώρα μας, αλλά και ειδικώτερα στο νομό μας, λαμβάνοντας πάντα υπόψη την ιστορική δράση της Δασικής Υπηρεσίας, αλλά και το τότε οργανόγραμμά της, είναι δυνατόν άμεσα και χωρίς να χρειασθούν περαιτέρω διαβουλεύσεις και σχεδιασμοί, να ξεκινήσει η υλοποίηση των εξής παρόμοιων προγραμμάτων:
1.Αειφορική διαχείρηση δασών-αύξηση του λήμματος.
Κατά την εκμετάλλευση των δασών το αξίωμα της αειφορίας των καρπώσεων εφαρμόζεται στηνφυτοκοινότητα με θρησκευτική ευλάβεια, από όλες τις Δασικές υπηρεσίες, μετά από λεπτομερή μελέτη του ξυλαποθέματος και της ετήσιας προσαύξησής του. Με την αναγκαία βέβαια προϋπόθεση της εξασφάλισης των συνθηκών αναγέννησης ,με τεχνητές φυτεύσεις-σπορές, απαραίτητες για την συμπλήρωση της φυσικής αναγέννησης.
Οι εργασίες αυτές θα δημιουργήσουν θέσεις εργασίας και συγχρόνως θα συμβάλλουν στην αύξηση μέχρι του διπλάσιου, του απολαμβανόμενου σήμερα από τα δάση μας ξυλώδη όγκου, και συγχρόνως θα δημιουργήσουν ευκαιρίες απασχόλησης πολλών εμπλεκομένων με την δασική παραγωγή ειδικοτήτων (υλοτόμοι, μετατοπιστές, μετοφορείς, αυτοκινητιστές).
Δασοκομικοί χειρισμοί, όπως αραιώσεις , κλαδεύσεις, συγκέντρωση-απομάκρυνση υπολειμμάτων, απαιτούν την απασχόληση εργατικών χεριών, ενώ η αποκομιζόμενη βιομάζα, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την δημιουργία προϊόντων βιοενέργειας. Χώρια βέβαια, που οι χειρισμοί αυτοί είναι απαραίτητοι για την αύξηση της αποταμίευσης νερού, την γενικότερη βελτίωση της υγείας των δασών μας, ενόψει και της επερχόμενης κλιματικής αλλαγής.
2.Οργάνωση αειφορικής διαχείρισης του θηραματικού και αλιευτικού πλούτου των δασών.
Ενώ για το τμήμα του δάσους που απαρτίζει την φυτοκοινότητα, εκπονείται δασοπονική μελέτη, που εξασφαλίζει την αειφορία των προϊόντων ξύλου, δεν συμβαίνει το ίδιο και με το άλλο ίσης αξίας τμήμα, την ζωοκοινότητα. Σήμερα γίνεται μια ληστρική εκμετάλλευση αυτού του φυσικού πλούτου, με αποτέλεσμα την φτωχοποίησή του και τον κίνδυνο εξαφάνισης των ευγενών ειδών της άγριας ζωής των δασών μας (αγριόγιδο, ζαρκάδι, πέστροφα, πεδινή και ορεινή πέρδικα κλπ).Η εκπόνηση μελέτης που θα εξασφαλίζει την αναγέννηση και την βιωσιμότητά του, είναι απαραίτητη και επιστημονικά επιβεβλημένη. Μη δημόσια δάση μπορούν, με την προσέλκυση επενδυτών να δραστηριοποιηθούν προς την κατεύθυνση αυτή και να δημιουργήσουν ενέλπιστες θέσεις εργασίας, δεδομένης της εξασφαλισμένης ζήτησης του προϊόντος, από το πλήθος των κυνηγών των μεγάλων αστικών κέντρων. Δασοπονικά ανεπτυγμένες χώρες, (Αυστρία, Γερμανία, Ελβετία κλπ) έχουν έσοδα από την αειφόρο εκμετάλλευση αυτού του κεφαλαίου, που πολλές φορές υπερβαίνουν αυτά των ξυλωδών προϊόντων.
3.Έργα διευθέτησης χειμάρρων και βελτίωσης ορεινών βοσκοτόπων.
Η Δασική Υπηρεσία είναι η μόνη που διαθέτει επιστημονικό προσωπικό με γνωστικό αντικείμενο, την μελέτη και εκτέλεση τέτοιων έργων. Μάρτυρες το πλήθος των τεχνικών και φυτοκομικών έργων, στους χειμάρρους Πορταϊκό, Μαλακασιώτικο και οι ποτίστρες, τα στέγαστρα, οι δρόμοι προσπέλασης, στους βοσκοτόπους των περιοχών Ασπροποτάμου, Χασίων και Αντιχασίων. Όμως την τελευταία εικοσαετία, δεν προγραμματίζονται ούτε υλοποιούνται τέτοιες δράσεις, αφού η αρμοδιότητα μεταφέρθηκε ανεπιτυχώς στην τοπική αυτοδιοίκηση.
Η επανεκκίνηση εφαρμογής αυτών των προγραμμάτων, επείγει να γίνει στο νομό μας, που έχει σοβαρό πρόβλημα χειμαρρικότητας και τεράστιες εκτάσεις ορεινών βοσκοτόπων (900.000 στρέμ.). Η οικονομική αποτίμηση της προσφοράς των πρώτων είναι ανυπολόγιστη, αφού αποτρέπεται η κατολίσθηση ολόκληρων οικισμών. Ενώ η αύξηση της βοσκοϊκανότητας των λιβαδιών θα συμβάλλει καθοριστικά στην πλήρη αξιοποίησή τους και στην διευκόλυνση της αποκατάστασης των νέων ανθρώπων, που στρέφονται τελευταία, προς το επάγγελμα του κτηνοτρόφου.
4.Βελτίωση δυνατοτήτων δασικής αναψυχής.
Η μετά το 1970 μαζική φυγή των νέων ανθρώπων από τα χωριά, η άναρχη αστικοποίηση του πληθυσμού της χώρας, με το τριτοκοσμικό φαινόμενο της συγκέντρωσης του μισού στην Αθήνα, δημιούργησε αντιανθρώπινες και αντιοικονομικές συνθήκες ζωής και την ανάγκη επιστροφής του στη φύση.Σε περιόδους εορτών και διακοπών, μόνιμα τα Μ.Μ.Ε. προβάλλουν εικόνες αγελικής φυγής των αστών προς την ύπαιθρο. Μεταξύ των πρώτων προτιμήσεων για επίσκεψη, είναι και ο νομός μας, με την πανέμορφη ορεογραφική διαμόφωση του τοπίου της νότιας Πίνδου, τα φυσικά δάση ελάτης, μαύρης πεύκης, οξιάς και οπωσδήποτε την παγκόσμια μοναδικότητα του πέτρινου δάσους των Μετεώρων.
Μία εβδομάδα αφιερωμένη στην πεζοπορία, στο ψάρεμα, στην κατασκήνωση και στην παρατήρηση της φύσης (αγριολούλουδων, πουλιών κλπ) είναι μια συμφέρουσα και φθηνή πρόταση διακοπών, σε σύγκριση με την διαμονή σε ακριβά παραθαλάσσια θέρετρα. Όμως η βελτίωση των υπαρχόντων υποδομών αναψυχής και η κατασκευή νέων, όπως μονοπατιών, ποδηλατοδρόμων, πάρκων, η καλλιέργεια πηγών ονομαστών για τις εξυγιασματικές και διαπεπτικές ιδιότητες των κρύων νερών τους, είναι εις τα ουκ άνευ, εάν θέλουμε να αυξήσουμε την επισκεψιμότητα του νομού και οπωσδήποτε να αναδείξουμε το φυσικό κάλλος του. Τέτοιες δραστηριότητες θα δημιουργήσουν και εκατοντάδες θέσεις εργασίας ιδίως νέων ανθρώπων. Πρέπει επιτέλους να κατανοήσουμε, ότι ούτε οι πόλεις μπορούν να ζήσουν στα μεγάλα πληθυσμιακά μεγέθη, ούτε το χωριό θα μπορεί να υπάρξει χωρίς τον συνδυασμό πρωτογενών και δευτερογενών δραστηριοτήτων.
Τέλος και με την προϋπόθεση ότι στα πλαίσια της ¨πράσινης ανάπτυξης¨ θα εφαρμοσθούν πολιτικές προώθησης της δασοπονικής δράσης–όπως την περίοδο μετά το 1950-όλες οι παραπάνω προτάσεις μπορούν να συμβάλλουν στην δημιουργία μεγάλου αριθμού θέσεων εργασίας, ώστε να βρουν απασχόληση άνεργοι εργάτες και ιδίως εκείνοι που, λόγω της κρίσης ,εγκαταλείπουν τις πόλεις και επιστρέφουν σε αγροτικές περιοχές. Θα πρέπει η γενικευμένη σημερινή κρίση, να μας φρονηματίσει και να συνειδητοποιήσουμε ότι εάν πειθαρχούμε στην θεωρία ότι οικονομική ανάπτυξη σημαίνει συγκέντρωση των δραστηριοτήτων στις μεγαλοπόλεις, αυτές με πρώτη την Αθήνα θα πεθάνουν από ασφυξία, η δε υπόλοιπη ξεχασμένη Ελλάδα από μαρασμό.
ΗΛΙΑΣ ΑΘ. ΖΑΛΑΒΡΑΣ, τ. Δασάρχης
ΚατηγορίεςΔιάφορα
Αφήστε μια απάντηση