«Τα δάση προηγήθηκαν των πολιτισμών
οι έρημοι θα τους ακολουθήσουν»
René de Chateaubriand (1768-1848)
Σοφία Ε. Παυλάκη, Νομικός, M.Sc.
Ο Κανονισμός (ΕΕ) 841/2018 (EEL156/1/19.06.2018)[1] ψηφίστηκε την 30ή Μαΐου 2018 από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με αντικείμενο τη συμβολή, μεταξύ άλλων, του τομέα της δασοπονίας στην επίτευξη των στόχων της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου για τις περιόδους 2021-2025 και 2026-2030 (land use, land use change and forestry «LULUCF»).[2] Οι κανόνες του λαμβάνουν υπόψη τις αρχές της βιώσιμης δασικής διαχείρισης, όπως έχουν εγκριθεί από την υπουργική διάσκεψη για την προστασία των δασών στην Ευρώπη («Forest Europe»).[3] Ο Κανονισμός 841/2018 αποτέλεσε μέρος της υλοποίησης των δεσμεύσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης βάσει της συμφωνίας του Παρισιού,[4] η οποία συνήφθη, στις 5 Οκτωβρίου 2016, με την απόφαση (ΕΕ) 2016/1841 του Συμβουλίου,[5] στο πλαίσιο της σύμβασης – πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή (United Nations Framework Convention on Climate Change – «UNFCCC»).
Βάσει του Κανονισμού 841/2018, ο τομέας της δασοπονίας (forestry) έχει τη δυνατότητα να παράσχει μακροπρόθεσμα κλιματικά οφέλη συμβάλλοντας έτσι στην επίτευξη των στόχων της Ένωσης για μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και στην επίτευξη των μακροπρόθεσμων κλιματικών στόχων της συμφωνίας του Παρισιού. Στο πλαίσιο του Κανονισμού, ο τομέας LULUCF (χρήσεις γης, αλλαγή χρήσης γης και δασοπονία) παρέχει βιοϋλικά που μπορούν να υποκαταστήσουν υλικά υψηλής έντασης ορυκτών ή άνθρακα και ως εκ τούτου διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στη μετάβαση σε μία οικονομία με χαμηλές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Δεδομένου δε ότι οι απορροφήσεις μέσω του τομέα LULUCF είναι αναστρέψιμες, θα πρέπει κατά τον Κανονισμό να θεωρούνται χωριστός πυλώνας στο πλαίσιο της ενωσιακής πολιτικής για το κλίμα.
Η μεγάλη καινοτομία και πολύ σημαντική συνεισφορά του Κανονισμού 841/2018 στον τομέα των δασών έγκειται στο γεγονός ότι έθεσε για πρώτη φορά ρητά τη δασοπονία ως κύριο μοχλό ανάσχεσης της κλιματικής αλλαγής, ορίζοντας ήδη από το Προοίμιό του ότι τα δάση, οι γεωργικές εκτάσεις και οι υγροβιότοποι θα διαδραματίσουν καίριο ρόλο στην επίτευξη αυτού του στόχου καθώς και ότι η μείωση και η δέσμευση των αερίων του θερμοκηπίου μπορούν να επιτευχθούν μέσω της δημιουργίας νέων δασών. Σύμφωνα με τον Κανονισμό 841/2018, η δράση για τη μείωση της αποψίλωσης και της υποβάθμισης των δασών και την προαγωγή της βιώσιμης διαχείρισής τους είναι σημαντική, τα δε διαχειριζόμενα με βιώσιμο τρόπο δάση συνιστούν πολύτιμους μηχανισμούς απορρόφησης και αποθήκευσης αερίων του θερμοκηπίου από την ατμόσφαιρα, που συμβάλλουν στον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής.
Στο άρθρο 8 παρ. 5 του Κανονισμού, που αφορά τη λογιστική καταγραφή των διαχειριζομένων δασών, προκρίνεται η βιώσιμη διαχείριση των δασών ως αναγκαίος παράγοντας για τη διατήρηση και την ενίσχυση της απορρόφησης του άνθρακα σε βάθος χρόνου. Υποστηρίζεται περαιτέρω ότι τα κράτη μέλη θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι οι φυσικοί μηχανισμοί απορρόφησης και αποθήκευσης του άνθρακα, συμπεριλαμβανομένων των δασών, διατηρούνται και βελτιώνονται με σκοπό την επίτευξη των στόχων της συμφωνίας του Παρισιού και της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου έως το 2050.
Λαμβανομένου δε υπόψη ότι οι Κανονισμοί συνιστούν νομοθετικά κείμενα της Ευρωπαϊκής Ένωσης αμέσου εφαρμογής, η δημόσια Διοίκηση εκάστου κράτους μέλους οφείλει να ευθυγραμμίζει τη δράση και τις αποφάσεις της με τις διατάξεις τους ευθύς αμέσως από τη θέση τους σε ισχύ χωρίς άλλη διαδικασία ή διατύπωση. Όσον αφορά επομένως και τον Κανονισμό 841/2018, ήδη από τις αρχές του καλοκαιριού του 2018, οπότε ετέθη σε ισχύ, η δημόσια Διοίκηση της χώρας οφείλει, με όλα τα αρμόδια προς τούτο όργανά της και τις υπηρεσίες της, να προβεί στον σχεδιασμό και στην εφαρμογή όλων των αναγκαίων διοικητικών, κανονιστικών και εν γένει ρυθμιστικών μέτρων με σκοπό την άμεση υλοποίηση των επιταγών του και τη συμφωνία της επίσημης δασικής πολιτικής της χώρας με το περιεχόμενο των διατάξεών του.
Ωστόσο, δύο ολόκληρα χρόνια μετά την ψήφιση του Κανονισμού 841/2018, διαπιστώνουμε ότι η συμπερίληψη της δασοπονίας ως «βασικού μοχλού ανάσχεσης της κλιματικής αλλαγής» παραμένει μάλλον γράμμα κενό, χωρίς μέχρι σήμερα να έχουμε ουδεμία ενημέρωση για το αν και σε ποιο βαθμό έχουν υλοποιηθεί από το αρμόδιο υπουργείο οι αμέσου εφαρμογής στόχοι που έθεσε ο ως άνω Κανονισμός για τη συμβολή της δασοπονίας στον τομέα της κλιματικής αλλαγής.
Για παράδειγμα, δεν υπάρχει κανένα επίσημο στοιχείο που να μας ενημερώνει αν, από τη θέση σε ισχύ του Κανονισμού 841/2018 μέχρι σήμερα, το ΥΠΕΝ προέβη, όπως ρητά προβλέπει ο Κανονισμός, στη «δημιουργία νέων δασών» για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Ομοίως ουδείς δύναται να απαντήσει με σαφήνεια, αν και κατά πόσον υλοποιήθηκε και με ποια αποτελέσματα η προβλεπόμενη από τον Κανονισμό δράση για τη μείωση της αποψίλωσης και της υποβάθμισης των δασών και την προαγωγή της βιώσιμης διαχείρισής τους. Αντιθέτως μάλιστα, μπορούμε χωρίς καμία υπερβολή να ισχυριστούμε ότι η διετία που μεσολάβησε υπήρξε για την Ελλάδα από τις πλέον ολέθριες για τον δασικό της πλούτο, λαμβανομένων υπόψη των καταστροφικών δασικών πυρκαγιών που συντελέσθηκαν ανά τη χώρα στο διάστημα αυτό καθώς επίσης και των σοβαρών αντιδασικών και αντιπεριβαλλοντικών νομοθετικών και κανονιστικών διατάξεων και επιλογών που είτε διατηρήθηκαν σε ισχύ από προηγούμενα έτη είτε υιοθετήθηκαν για πρώτη φορά και από τις δύο κυβερνήσεις που ανέλαβαν στον χρόνο αυτό την εξουσία.[6]
Συναφώς θα αναμέναμε να αναφέρεται ο Κανονισμός 841/2018 και οι τρόποι συμμόρφωσης με τις διατάξεις του τουλάχιστον στο προοίμιο κάθε κανονιστικής πράξης και στις αιτιολογικές εκθέσεις των νόμων που αφορούν τη δασική πολιτική και διαχείριση και κάθε κρατικό μέτρο ή δράση για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και των φαινομένων που σχετίζονται με τις εκδηλώσεις της. Παρ’ όλα αυτά διαπιστώνουμε την απουσία οποιασδήποτε αναφοράς στις διατάξεις του Κανονισμού 841/2018 από το σύνολο της σχετικής νομοθεσίας, η οποία παραμένει, έως και σήμερα, εντελώς ασύνδετη με το πνεύμα και τους σκοπούς του.
Και ναι μεν στο «Σχέδιο Στρατηγικής Ανάπτυξης της Δασοπονίας 2018-2038» («Εθνική Στρατηγική για τα Δάση»), όπως ετέθη σε ισχύ με την υα 170195/758/26.11.2018 (Β’ 5351/28.11.2018), περιελήφθη η μοναδική έως και σήμερα επίσημη νομοθετική αναφορά εκ μέρους του ΥΠΕΝ στον Κανονισμό 841/2018 και στις υποχρεώσεις που έθεσε για τη χώρα,[7] ωστόσο παραμένει αμφίβολο, αν και κατά πόσον και αυτές οι προβλέψεις έχουν έως και σήμερα παράξει οποιοδήποτε αποτέλεσμα, λαμβανομένου υπόψη ότι στα βασικά σημεία της ακολουθούμενης πολιτικής για την κλιματική αλλαγή, όπως εκτίθενται στον επίσημο ιστότοπο του ΥΠΕΝ,[8] γίνεται αναφορά μόνο στον προϊσχύσαντα Κανονισμό 525/2013 και όχι στον ισχύοντα Κανονισμό 841/2018 που για πρώτη φορά συμπεριέλαβε τη δασοπονία στους βασικούς μηχανισμούς ανάσχεσης της κλιματικής αλλαγής, τυχόν δε αναφορά στον Κανονισμό 841/2018 μέσω της μηχανής αναζήτησης στον επίσημο ιστότοπο του ΥΠΕΝ δεν αποδίδει «κανένα αποτέλεσμα»!
Ομοίως και οι «Ετήσιες Εθνικές Απογραφές Αερίων του Θερμοκηπίου (ΑτΘ)», όπως παρουσιάζονται στον ιστότοπο του ΥΠΕΝ,[9] σταματούν στο έτος 2017, χωρίς επομένως και εδώ να συμπεριλαμβάνεται ουδεμία αναφορά στον Κανονισμό 841/2018 και στο κατά πόσον υλοποιήθηκαν στα δύο χρόνια της εφαρμογής του οι διατάξεις του. Αλλά και στον «Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος», ο οποίος δημοσιεύει ετησίωςαπογραφή εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, η πιο πρόσφατη σχετική έκθεση για την Ελλάδα αφορά επίσης το έτος 2017, άνευ ως εκ τούτου λοιπών στοιχείων που να αφορούν την υλοποίηση των στόχων και υποχρεώσεων που ετέθησαν από τον Κανονισμό 841/2018.[10]
Και όλα αυτά παρ’ όλο που στο άρθρο 8 παρ. 3 του Κανονισμού ορίζεται ρητά ότι τα κράτη μέλη υποβάλλουν στην Επιτροπή το εθνικό τους σχέδιο λογιστικής καταγραφής δασικών εκτάσεων και ότι αυτό δημοσιοποιείται στο διαδίκτυο.
Το έργο της «απογραφής και παρακολούθησης των δασών και δασικών εκτάσεων για την κάλυψη των υποχρεώσεων της χώρας και τη διαμόρφωση στρατηγικής για την προσαρμογή τους στην κλιματική αλλαγή και τον μετριασμό της», εντάχθηκε ήδη από το έτος 2018 στον Άξονα Προτεραιότητας «Εφαρμογή Στρατηγικών Προσαρμογής στην Κλιματική Αλλαγή, της Πρόληψης και Διαχείρισης Κινδύνων (ΤΣ)» του ΕΣΠΑ. Με το προτεινόμενο Σύστημα Απογραφής και Παρακολούθησης δασών και δασικών εκτάσεων (ΣΑΠ) σκοπείται η εγκατάσταση ενός μονίμου δικτύου δειγματοληπτικών επιφανειών σε όλα τα δάση και τις δασικές εκτάσεις της χώρας, στο οποίο θα υπολογίζονται οι εκπομπές και απορροφήσεις CO2 και θα παρακολουθούνται μακροπρόθεσμα τα δασικά οικοσυστήματα και ο ρόλος τους στον μετριασμό και την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή. Οι παράμετροι που θα επιλέγονται θα συνδέονται με την αναφορά της Μόνιμης Επιτροπής Δασών της ΕΕ «Ad hoc working group on forest information and monitoring» και με τις υπόλοιπες απογραφές της χώρας που αφορούν δασικά οικοσυστήματα και, ιδιαίτερα, με την παρακολούθηση των δασικών οικοσυστημάτων που ανήκουν στο δίκτυο των προστατευόμενων περιοχών Natura 2000.[11] Το ΥΠΕΝ θα έπρεπε να καταθέσει στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Υποδομές Μεταφορών, Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη (ΥΜΕΠΕΡΑΑ)» την αναλυτική τεχνική πρότασή του μέχρι τον Δεκέμβριο 2018 και το έργο, όπως και ολόκληρο το ΕΣΠΑ, πρέπει να έχει ολοκληρωθεί μέχρι το 2023.[12] Σημειωτέον δε, ότι όλα τα παραπάνω συνιστούν τυπικές υποχρεώσεις και διαδικασίες συμμόρφωσης των αρμοδίων αρχών με τις επιταγές του Κανονισμού 841/2018, οι οποίες και αν ακόμα συντελεστούν όπως προβλέπεται, δεν διασφαλίζουν αφ’ εαυτές ότι οι σχετικές τυχόν αναληφθείσες δράσεις και αποφάσεις θα αποτελούν και επί της ουσίας εφαρμογή και υλοποίηση των στόχων του Κανονισμού αυτού.
Από όσα προαναφέρθηκαν, καθίσταται σαφές ότι ελάχιστη έως καμία πρόοδος έχει σημειωθεί όσον αφορά την υλοποίηση των αμέσου εφαρμογής υποχρεώσεων που ετέθησαν για τη χώρα μας από τις διατάξεις του Κανονισμού 841/2018 (ΕΕ), ο οποίος έθεσε, μεταξύ άλλων, τη δασοπονία ως βασικό μοχλό ανάσχεσης της εντεινόμενης κλιματικής αλλαγής μέσω της δημιουργίας νέων δασών και της βιώσιμης διαχείρισης των υφισταμένων. Πέραν δε από το κενό που υπάρχει όσον αφορά την κατάρτιση και υιοθέτηση μιας επίσημης πολιτικής που θα περιλαμβάνει τις επιταγές του Κανονισμού 841/2018 που αφορούν, μεταξύ άλλων, τη δασοπονία, στους βασικούς στόχους της για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, αδιευκρίνιστο παραμένει αν αναλογίζονται οι καθ’ ύλην αρμόδιοι τις βαρύτατες κυρώσεις που επαπειλούνται για τη χώρα μας όσο εξακολουθεί να παραβλέπει τις υποχρεώσεις που υπέχει από τις διατάξεις του εν λόγω Κανονισμού.
Κι όμως, αν πραγματικά το έργο των υπευθύνων υπηρεσιών το ενέπνεε το γνήσιο ενδιαφέρον για το περιβάλλον και τα δάση, θα αναγνώριζαν στον Κανονισμό 841/2018 μιας πρώτης τάξεως πολύτιμη ευκαιρία να αυξήσουν τον δασικό πλούτο της χώρας δημιουργώντας νέα δάση και προστατεύοντας αποτελεσματικά τα υπάρχοντα, ιδίως σε περιοχές που έχουν πληγεί από καταστροφές και παράνομες επεμβάσεις ή υφίστανται τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής. Ολόκληρες εκτάσεις, που σήμερα είναι περιβαλλοντικά υποβαθμισμένες ή ερημοποιούνται, θα μπορούσαν να μετατραπούν σε πνεύμονες ζωής, προσφέροντας οξυγόνο και δυνατότητες αναψυχής, ακόμα και θέσεις εργασίας, αν αναλογιστούμε πόσα επαγγέλματα και ειδικότητες αφορούν τον τομέα του δάσους. Παρ’ όλα αυτά, για την επίσημη κρατική πολιτική και τη δημόσια διοίκηση του τόπου μας και αυτή η εξαιρετική προοπτική για τα δάση μας φαίνεται πως παραμένει απελπιστικά ανεκπλήρωτη..
___________________
* Εικόνα: Άνω Μουσουνίτσα (Αθ. Διάκος), Βαρδούσια Φωκίδα.
[1] Κανονισμός (ΕΕ) 841/2018 (EEL156/1/19.06.2018) του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 30ής Μαΐου 2018, για τη συμπερίληψη των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και των απορροφήσεων από δραστηριότητες χρήσης γης, αλλαγής χρήσης γης και δασοπονίας για το κλίμα και την ενέργεια (land use, land use change and forestry «LULUCF»). Σχετ. βλ. και Σοφία Παυλάκη, «Ο νέος κανονισμός (ΕΕ) 841/2018 για τα δάση και την κλιματική αλλαγή», σε: https://dasarxeio.com/2018/08/05/58932/ (αναρτημένο την 05/08/2018) και σε: https://www.ddikastes.gr/node/3234, βλ. και Σοφία Παυλάκη, «Μακροπρόθεσμα κλιματικά οφέλη από την εφαρμογή του νέου Κανονισμού (ΕΕ) 841/2018 (LULUCF) για τα δάση και την κλιματική αλλαγή», Εισήγηση στο πλαίσιο Συνεδρίου και Workshop με θέμα: «Κλιματική Αλλαγή, Επιστήμη, Πολιτεία και Πολίτες», που διοργάνωσε το ΓΕΩΤΕΕ, την 19/01/2019, υπό την Αιγίδα του τ. Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Πρ. Παυλόπουλου, στο Δημοτικό Θέατρο του Δημαρχιακού μεγάρου Ηλιούπολης Αττικής, σε: https://www.geotee.gr/lnkFiles/20190207140352_5.pdf. Σχετ. Σ. Παυλάκη, «Η αειφορία των δασών στο ισχύον νομοθετικό πλαίσιο», σε: forestry.gr Συναφής και ο Κανονισμός (ΕΕ) 2018/842 (ΕΕ L 156/26/19.06.2018) του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 30ής Μαΐου 2018, σχετικά με τις δεσμευτικές ετήσιες μειώσεις των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου από τα κράτη μέλη από το 2021 έως το 2030, στο πλαίσιο της συμβολής στη δράση για το κλίμα για την τήρηση των δεσμεύσεων που απορρέουν από τη συμφωνία του Παρισιού και για την τροποποίηση του Κανονισμού (ΕΕ) 525/2013.
[2] Ο Κανονισμός 841/2018 τροποποίησε τον παλαιότερο σχετικό Κανονισμό (ΕΕ) 525/2013 και την απόφαση (EE) 529/2013/ΕΕ και καθόρισε τις δεσμεύσεις των κρατών μελών που συμβάλλουν στην επίτευξη των στόχων της Συμφωνίας του Παρισιού και της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου για την περίοδο από το 2021 έως το 2030.
[3] FOREST EUROPE (The brand name of the Ministerial Conference on the Protection of Forests in Europe) is the pan-European voluntary high-level political process for dialogue and cooperation on forest policies in Europe. FOREST EUROPE develops common strategies for its 47 signatories (46 European countries and the European Union) on how to protect and sustainably manage their forests. Since 1990, the collaboration of the ministers responsible for forests in Europe has had a great economic, environmental and social impact on the national and international level. FOREST EUROPE has led to achievements such as the guidelines, criteria and indicators for sustainable forest management. Σχετ. βλ. https://foresteurope.org
[4] ΕΕ L 282/ 19.10.2016, σ. 4.
[5] Απόφαση (ΕΕ) 2016/1841 του Συμβουλίου, της 5ης Οκτωβρίου 2016, για τη σύναψη, εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της συμφωνίας του Παρισιού που εγκρίθηκε στο πλαίσιο της σύμβασης – πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή (ΕΕ L 282/1/19.10.2016).
[6] Ενδεικτικά αναφέρονται η παράταση εφαρμογής της ρύθμισης των οικιστικών πυκνώσεων και οι πρόσφατες διατάξεις του ν. 4685/2020 (Α’ 92/07.05.2020). Συγκεκριμένα, τον Σεπτέμβριο του 2019, παρά τις αντίθετες αποφάσεις ΣτΕ 1942 και 1975-7/2017, που έκριναν ότι η κυα 34844/11.07.2016 περί των κριτηρίων προσδιορισμού των οικιστικών πυκνώσεων, κατ’ άρθρο 23 παρ. 4 ν. 3889/10, παραβίαζε το Σύνταγμα, το ΥΠΕΝ ενέμεινε στην επιλογή της επιτακτικής ρύθμισης των οικιστικών πυκνώσεων, βάσει των εργασιών νομοπαρασκευαστικής επιτροπής που είχε συγκροτήσει από τα τέλη του προηγουμένου έτους για τη νομοθέτηση των οικιστικών πυκνώσεων και τη νομιμοποίηση των δασικών αυθαιρέτων (σχετ. έγγραφο υπ΄ αριθ. πρωτ. ΥΠΕΝ/ΔΔΥ/32698/385/15.12.2017). Στην εκπνοή της θητείας της η προηγούμενη κυβέρνηση, παρά τις αντίθετες αποφάσεις και της Ολομέλειας του ΣτΕ που εκδόθηκαν στο μεταξύ και έκριναν ευθέως αντισυνταγματική τη ρύθμιση των οικιστικών πυκνώσεων, κατέθεσε στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής σχέδιο νόμου για την κατοχύρωση των οικιστικών πυκνώσεων, με τίτλο: «Ανάρτηση δασικών χαρτών περιοχών εντός των ιωδών περιγραμμάτων, διαδικασία ελέγχου, περιβαλλοντική διαχείριση αυτών και άλλες διατάξεις». Λόγω όμως της προκήρυξης βουλευτικών εκλογών, τον Ιούνιο του 2019, δεν ολοκληρώθηκε η Κοινοβουλευτική διαδικασία ψήφισης του εν λόγω νομοσχεδίου. Ακολούθως, εν μέσω πανδημίας και σφοδρότατων αντιδράσεων, ψηφίσθηκε ο ν. 4685/2020 της νέας κυβέρνησης, με τον οποίο ρυθμίζονται εκ νέου οι οικιστικές πυκνώσεις, καταργείται η προϊσχύσασα διαβαθμισμένη πρόβλεψη των προστατευομένων περιοχών της χώρας, μεταξύ των οποίων και σημαντικά δάση και δασικές εκτάσεις, και επιτρέπονται επαχθέστατες επεμβάσεις ακόμα και σε περιοχές που μέχρι τη θέση του σε ισχύ προστατεύονταν αυστηρά (σχετ. βλ. και https://dasarxeio.com/2020/05/14/81219). Ομοίως διατηρήθηκαν σε ισχύ, καθ’ όλο το χρονικό αυτό διάστημα, οι διατάξεις του άρθρου 23 του ν. 4061/2012 (Α’ 66), που έδινε το δικαίωμα στους αυθαιρέτως κατέχοντες δημόσια κτήματα, τουλάχιστον από την 5η Ιουνίου 1993, να τα εξαγοράσουν, αντί τιμήματος ίσου προς την αντικειμενική ή την αγοραία αξία τους και οι οποίες μόλις πολύ πρόσφατα κρίθηκαν αντισυνταγματικές με την απόφαση της Ολομέλειας ΣτΕ 709/2020 (σχετ. βλ. https://dasarxeio.com/2020/05/19/81378). Ομοίως διατηρήθηκαν σε ισχύ οι διατάξεις του άρθρου 47 παρ. 5 επ. του ν. 998/1979, όπως αντικαταστάθηκαν με το άρθρο 36 του ν. 4280/2014 (Α’ 159/08.08.2014) και ισχύουν μετά τις διατάξεις των άρθρων 2 παρ. 2-5 του ν. 4467/2017 (Α’ 56/13.04.2017) και 18 παρ. 1 του ν. 4519/2018 (Α’ 25/20.2.2018), με τις οποίες δόθηκε η δυνατότητα πλήρους εξαγοράς εκτάσεων που εκχερσώθηκαν πριν το 1975 καθώς και του δικαιώματος αγροτικής χρήσεως για όσες εκχερσώθηκαν από το 1975 έως το 2007 (η σχετική ημερομηνία είχε στο μεταξύ παραταθεί έως και την 8η Αυγούστου 2020), σε συνάφεια με τα οριζόμενα και με το άρθρο 47Β, και οι οποίες κρίθηκαν επίσης αντισυνταγματικές με την πρόσφατη απόφαση ΣτΕ Ολ 710/2020 (σχετ. βλ. https://dasarxeio.com/2020/05/09/80997, βλ. και Αργ. Δεμερτζής, «ΣτΕ: αποφάσεις “σκούπα” για αγροτικές και ιδιωτικές δασικές εκτάσεις», σε: ecopress.gr). Συναφώς, παραμένουν σε ισχύ διατάξεις που εισήχθησαν στο 6ο κεφάλαιο του ν. 998/1979 κυρίως με τον ν. 4280/2014 και με μια σειρά από μεταγενέστερες συμπληρώσεις και τροποποιήσεις του, επιτρέποντας σωρεία σοβαρών επεμβάσεων σε δάση και δασικές εκτάσεις της χώρας.
[7] Βλ. υα 170195/758/26.11.2018 (Β’ 5351/28.11.2018) (Εθνική Στρατηγική για τα Δάση): «Άρθρο 4. Ορισμοί. … 3. Απογραφή δασών και παρακολούθηση. Η απογραφή δασών αναφέρεται στον υπολογισμό της ποσότητας των δασικών πόρων και στην περιγραφή των χαρακτηριστικών τους. Η Εθνική Απογραφή Δασών (ΕΑΔ, National Forest Inventory) παρέχει πληροφορίες σχετικά με τους δασικούς πόρους σε επίπεδο χώρας. Η παρακολούθηση εξασφαλίζεται από τις διαδοχικές ΕΑΔ, καθώς [και] μέσα από τους στόχους που έχουν τεθεί από τη χώρα ή διεθνείς πολιτικές και υποχρεώσεις (π.χ. δείκτες LULUCF της ΕΕ, Forest Sustainable management του Forest Europe κ.ο.κ.). … Άρθρο 5. Οριζόντιοι Άξονες Στρατηγικής. … 2. Οριζόντιος Άξονας 2: Απογραφή – Παρακολούθηση. Τα αποτελέσματα της ΕΑΔ χρησιμοποιούνται για την υποστήριξη: πολιτικών αποφάσεων (π.χ. στο σχεδιασμό εθνικής στρατηγικής για τα δάση), οικονομικών αποφάσεων (π.χ. επενδύσεις), της κατάρτισης και υποστήριξης του δασολογίου, επιστημονικών πρωτοβουλιών, καθώς και για την κάλυψη εθνικών και διεθνών υποχρεώσεων (π.χ. ΕΛΣΤΑΤ, EUROSTAT, απογραφές αερίων του θερμοκηπίου από τον τομέα LULUCF). 2.1 Γενικοί Στόχοι. … 2.1.3. Απογράφει όχι μόνον κλασσικές μεταβλητές αλλά και άλλες οι οποίες παρουσιάζουν εθνικό ενδιαφέρον ή σχετίζονται με ευρωπαϊκές και διεθνείς υποχρεώσεις της χώρας (π.χ. βιοποικιλότητα, απογραφές αερίων του θερμοκηπίου από τον τομέα LULUCF). …».
[8] Βλ. ypeka.gr (Κλιματική-Αλλαγή/Εκθέσεις-και-Υφιστάμενη-Κατάσταση).
[9] Βλ. ypeka.gr, ό.π.
[10] Βλ. European Environment Agency (EEA), «Trends and projections in Greece 2017, Tracking progress towards Europe’s climate and energy targets», Country fact sheet, November 2017, σε: https://www.eea.europa.eu/countries-and-regions/greece?topic=Climate%20change%20mitigation
[11] Σχετ. βλ. Θ. Καραουλάνης, «4 εκατ. ευρώ για την παρακολούθηση των δασών», σε: greenagenda.gr (30/08/2018). Σχετ. βλ. και υπ’ αριθ. πρωτ. οικ. 6671/28.08.2018 Πρόσκληση της Ειδικής Γραμματέως Διαχείρισης Τομεακών ΕΠ ΕΤΠΑ και ΤΑ προς το ΥΠΕΝ (Γενική Δ/νση Δασών και Δασικού Περιβάλλοντος) για την υποβολή προτάσεων στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Υποδομές Μεταφορών, Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη», Άξονα Προτεραιότητας 11 «Εφαρμογή Στρατηγικών Προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή, της πρόληψης και διαχείρισης κινδύνων (ΤΣ)», ο οποίος συγχρηματοδοτείται από το Ταμείο Συνοχής με τίτλο: «Σύστημα απογραφής και παρακολούθησης των δασών και δασικών εκτάσεων για την κάλυψη των υποχρεώσεων της χώρας και τη διαμόρφωση στρατηγικής για την προσαρμογή τους στην κλιματική αλλαγή και τον μετριασμό αυτής».
[12] Σχετ. Εθνικό Κέντρο Περιβάλλοντος και Αειφόρου Ανάπτυξης (ΕΚΠΑΑ), «Σύνταξη του Εθνικού Σχεδίου Λογιστικής Καταγραφής Διαχειριζόμενων Δασικών Εκτάσεων (National Forestry Accounting Plan – NFAP) και υπολογισμός του Επιπέδου Αναφοράς Δασικών Εκτάσεων (Forest Reference Level – FRL) – Προδιαγραφές», υπ’ αριθ. πρωτ. 289/12.02.2018, σε: https://ekpaa.ypeka.gr/wp-content/uploads/2017/02/2019_289_12-02-2019_FRL_dasika-prodiagrafes-1.pdf. Ακολούθως δε, με την απόφαση υπ’ αριθ. 14/02/05.02.2019 του Διοικητικού Συμβουλίου του ΕΚΠΑΑ, αποφασίστηκε η χρηματοδότηση του έργου «Σύνταξης του Εθνικού Σχεδίου Λογιστικής Καταγραφής Διαχειριζόμενων Δασικών Εκτάσεων (National Forestry Accounting Plan – NFAP) και του Υπολογισμού του Επιπέδου Αναφοράς Δασικών Εκτάσεων (Forest Reference Level – FRL)» κατά τον Κανονισμό (ΕΕ) 841/2018 και ειδικότερα του άρθρου 8 για τη λογιστική καταγραφή διαχειριζομένων δασικών εκτάσεων, εκτιμώμενης συνολικής αξίας 24.800 ευρώ και μέγιστης διάρκειας έξι (6) μηνών.
.
Δημοσιεύτηκε στο dasarxeio.com | 30.06.2020
.
ΚατηγορίεςΑπόψεις, Δασική Πολιτική, Νομοθεσία
Αφήστε μια απάντηση