Δρ Ελευθέριος Σταματόπουλος,
Δασολόγος-Περιβαλλοντολόγος Μελετητής
Στην περιοχή του Εθνικού Δρυμού Λαυρίου έγινε στις 16/7/2020 μία Δασική Πυρκαγιά.
Η Πυρκαγιά ξεκίνησε από τις εγκαταστάσεις του πεδίου βολής – νταμάρι της ΕΒΟ όπου έγινε δοκιμή πυρομαχικών.
Το πυροφυλάκιο είδε και άκουσε τις ριπές πολυβόλου και για αρκετή ώρα. Τις ριπές τις άκουσαν και πολλοί κάτοικοι της περιοχής.
Η Πρώτη ενημέρωση από το Πυροφυλάκιο (και από πολίτες) στο κέντρο της Πυροσβεστικής έγινε στις 12 και 38’. Η πρώτη αντίδραση της Πυροσβεστικής παρατηρήθηκε στις 13 και 31’ οπότε και εμφανίστηκαν δύο ελικόπτερα για αναγνώριση και ενήργησαν αργότερα. Ούτε και θα μπορούσαν να ενεργήσουν άμεσα παρά μόνο μέσα στις εγκαταστάσεις της ΕΒΟ.
Τα ΚΑΝΑΝΤΕΡ που έφτασαν ακόμα πιο αργά βοήθησαν ουσιαστικά. Ωστόσο η φωτιά είχε πάρει διαστάσεις. Έφτασε μέσα στον Εθνικό Δρυμό Σουνίου στα παλιά πλυντήρια των Αρχαίων Λατομείων και βορειότερα από αυτά και έκαψε ένα σημαντικό μέρος του Δάσους του Εθνικού δρυμού και ένα πολύ μεγαλύτερο τμήμα με την φυσική αναγέννηση της Χαλεπίου Πεύκης (από παλαιότερη πυρκαγιά) που έπρεπε να προστατευθεί οπωσδήποτε.
Η αναγέννηση της Δασικής βλάστησης δεν είναι «χαμηλή βλάστηση» όπως λένε μονότονα οι παραπειστικές ανακοινώσεις της Πυροσβεστικής.
Κάηκε Δάσος Χαλεπίου Πεύκης και έγινε ανεπανόρθωτη οικολογική καταστροφή του Εθνικού Δρυμού Σουνίου αφού κάηκε και μεγάλο μέρος της αναγέννησής του.
Είναι άλλη μία φορά που μοιραία τίθενται σημαντικά ερωτήματα.
- Στο πεδίο βολής της ΕΒΟ τι προληπτικά μέτρα είχαν παρθεί; Υπήρχε κάποια μέριμνα;
- Οι επίγειες δυνάμεις της Πυροσβεστικής που βρισκόντουσαν; Υπάρχει διασπορά των δυνάμεων ή πίνουν καφέ; (Ξέρω τι σας λέω). Ξέρουμε βέβαια ότι στην περιοχή των αρχαίων πλυντηρίων και γύρω από το εκκλησάκι της Αγίας Τριάδας υπάρχουν τα παλιά «πηγάδια» που είναι οι αγωγοί που εξασφάλιζαν τον αέρα και τον φωτισμό των στοών. Εκεί είναι (και ήταν πάντα) πολύ δύσκολη η επιχείρηση επίγειων δυνάμεων ιδίως αυτών της Πυροσβεστικής που δεν έχουν την ευχέρεια γρήγορης κίνησης στους Ορεινούς όγκους όπου και να είναι.
Όμως ΠΡΙΝ ΦΤΑΣΕΙ Η ΦΩΤΙΑ ΕΚΕΊ ΤΙ ΕΚΑΝΑΝ;
Η απόσταση του σημείου της φωτιάς, με τα Αρχαία πλυντήρια και το εκκλησάκι της Αγίας της Αγίας Τριάδος είναι 1,5 χιλιόμετρο.
- Γιατί άραγε χρειάστηκε 1 ώρα για την πρώτη αναγνωριστική διέλευση των ελικοπτέρων και μιάμισης ώρας για τα ΚΑΝΑΝΤΕΡ που ήσαν και τα μόνα που θα βοηθούσαν ουσιαστικά μια και είχε ήδη εξελιχθεί μέτωπο φωτιάς;
Τονίζουμε ότι στις 16/7/2020 δεν κάηκε «χαμηλή βλάστηση». Καταστράφηκε μεγάλο μέρος του Εθνικού Δρυμού Σουνίου και ακυρώθηκε η αναγέννηση της Πεύκης για πολλά-πολλά χρόνια.
Η λύση είναι μόνο μία. ΕΝΙΑΙΟΣ ΦΟΡΕΑΣ ΔΑΣΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ (όπως το περιγράφει το ομόφωνο πόρισμα της Βουλής του 1993).
Πρέπει να καταλάβουμε μία βασική επιστημονική αρχή : Η Πυροπροστασία είναι μέρος της Δασοπροστασίας και συνολικά η Δασοπροστασία είναι μέρος της Διαχείρισης δασών.
Ο διαχειριστής του Δάσους ξέρει από πριν και χωρίς άλλη ενημέρωση να κινηθεί γρήγορα και χωρίς πολλές συνεννοήσεις, ξέρει ποιο τμήμα καίγεται πιο γρήγορα, ποιο θα μπορούσε να θυσιαστεί και ποιο πρέπει οπωσδήποτε (όπως η αναγέννηση) να σωθεί.
Ξέρει που μπορεί να γίνει αντιπύρ και που μπορούν να «σταθούν» οι δυνάμεις κατάσβεσης για να πάρουν «αναπνοές» και που μπορούν να ανεφοδιαστούν με νερό ακόμα και μέσα στο καιγόμενο δάσος. Το κυριότερο ξέρουν τους δρόμους διαφυγής.
Πρέπει να μας γίνει συνείδηση ότι η αντιμετώπιση μιας δασικής πυρκαγιάς δεν είναι μια απλή υπόθεση πυρκαγιάς ρουτίνας, είναι μέρος της διαχείρισης και προστασίας των δασών.
Ως υπόθεση λοιπόν Διαχείρισης Δασών, δεν μπορεί να την αντιμετωπίσει το τεχνικό προσωπικό της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας παρά το παρατηρούμενο «φιλότιμο» που το χαρακτηρίζει.
Ο Ενιαίος φορέας θα είναι ένστολο και (υπό προϋποθέσεις) ένοπλο σώμα.
Ο Φορέας θα αναλάβει το εξής έργο :
- Τον χειμώνα θα προετοιμάζει τα δάση μέσω υλοτομικών και άλλων προγραμματισμένων παρεμβάσεων στη βάση ενός Δασοτεχνικού Διαχειριστικού σχεδίου δασοπροστασίας έτσι ώστε να είναι δύσκολο να καούν.
Το Διαχειριστικό σχέδιο δεν είναι το που… έχουμε δεξαμενές κλπ και ο κάθε ένας να κάνει… «ότι του καπνίσει».
Περιλαμβάνει την διαχείριση του Δάσους. Δηλαδή προγραμματίζει τον χρόνο και την ένταση των υλοτομιών, αραιώσεων και καλλιέργειας της αναγέννησης που αποτελούν ταυτόχρονα και αφαίρεση πλεονάζουσας βιομάζας.
Περιλαμβάνει τις παρεμβάσεις για την εξασφάλιση της αναγέννησης των συστάδων, τις ενέργειες για την οικολογική σταθεροποίησή τους, την καλλιέργεια των πηγών νερού κυρίως για την υδροδότηση πόλεων, χωριών ή οικισμών, αλλά και για τις ανάγκες της ίδιας της Δασοπυρόσβεσης. Περιλαμβάνει την εξασφάλιση των ενδιαιτημάτων της ορνιθοπανίδας και των άγριων ζώων και της οικοκλίνης τους.
Περιλαμβάνει προτάσεις της Δασικής οδοποιίας που υπακούει σε ιδιαίτερα επιστημονικά κριτήρια. Δεν περνάς ας πούμε έναν δασικό δρόμο από όπου θέλεις.
Όσο λοιπόν και να θέλουν μερικοί, δεν μπορούν να κάνουν Διαχείριση Δασών. Όσο και να θέλει η Πυροσβεστική να αποκλείσει τους πάντες από το αντικείμενο, ξέρει ότι δεν μπορεί.
Μάλιστα η επιχειρούμενη σήμερα στα κρυφά οργάνωση του Ενιαίου Φορέα μέσα στην Πυροσβεστική, εκτός από το ότι είναι ένα απ’ ευθείας Πραξικόπημα μια και είναι αντίθετη σε προηγούμενο ομόφωνο πόρισμα της Βουλής (του 1993), δεν πρόκειται να φέρει κανένα αποτέλεσμα.
Είναι μία ακόμα απλή… σπατάλη χρημάτων.
Η πρώτη συστηματική προσπάθεια πρόληψης από τις Δασικές Υπηρεσίες πάντως έγινε τον χειμώνα 2018-2019 και τα αποτελέσματα (παρά την απουσία συχνά του πλήρους Διαχειριστικού σχεδίου και τις δυσκολίες υλοποίησης του προγράμματος παντού) ήταν πολύ ενθαρρυντικά.
- Ο Ενιαίος Φορέας θα συμβάλλει στον συντονισμό με τις υπόλοιπες δυνάμεις κατάσβεσης σε τοπικό επίπεδο και μπορεί να οργανώσει την δράση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, των Εθελοντών και των Δασικών Συνεταιρισμών.
- Ο Φορέας θα επαναλειτουργήσει ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΩΣ τα πυροφυλάκια
- Και βέβαια ο Φορέας το καλοκαίρι θα παρεμβαίνει κατασταλτικά αποκλειστικά όμως στην πρώτη πλήξη της πυρκαγιάς.
Για να γίνει αυτό θα χρησιμοποιεί ευέλικτα οχήματα και σε περίπτωση προβλήματος θα παρεμβαίνουν τα εναέρια μέσα και η Πυροσβεστική Υπηρεσία η οποία ασφαλώς και θα εξακολουθήσει να αποτελεί τον κορμό της πυρόσβεσης.
Ο Ενιαίος Φορέας δασοπροστασίας θα λειτουργεί μέσα στην Δασική Υπηρεσία και επομένως έχουμε εξασφαλισμένη χωρίς επιπλέον έξοδα και την περιφερειακή του οργάνωση, χωρίς να υποβληθούμε στα έξοδα δημιουργίας των 80 περιφερειακών κλιμακίων της Πυροσβεστικής. Έχουμε την Περιφερειακή οργάνωση.
Ο Ενιαίος Φορέας δασοπροστασίας εκτός από την ευθύνη της πρώτης πλήξης μιας δασικής πυρκαγιάς θα έχει φυσικά και ευθύνη των επιχειρήσεων της Πρώτης πλήξης μέσα στο πλαίσιο της Πολιτικής Προστασίας και μόνο στον δασικό και δευτερευόντως στον αγροτικό χώρο.
Αφού πια το ξέρουμε όλοι μας. Το ξέρουν και οι πολυάριθμοι «Στρατηγοί» της Πυροσβεστικής.
Η Πυροσβεστική δεν μπορεί και δεν μπορεί σε κανένα μέρος του κόσμου μόνη της. Γιατί λοιπόν το έγκλημα συνεχίζεται; Μία απάντηση υπάρχει. Για τα αστέρια τους και μόνον.
Ευτυχώς που στις 16/7/2020 ήταν στο περιστατικό το προσωπικό του Δασαρχείου Λαυρίου. Αλλιώς η φωτιά δεν ξέρουμε τι άλλο θα είχε κάψει.
Αλήθεια πόσο μας κόστισε αυτή η τεράστια κινητοποίηση του Κρατικού Μηχανισμού; Πόσες πανάκριβες ώρες πτήσης ελικοπτέρων «δικαιολογήθηκαν»;
Αυτό το ερώτημα δεν θα απαντηθεί ποτέ. Οικονομικός απολογισμός της Πυροσβεστικής δεν έγινε ποτέ.
Οι μόνοι ουσιαστικοί «απολογισμοί»… του έργου της, είναι στα Νεκροταφεία…
ΚατηγορίεςΑπόψεις, Προστατευόμενες περιοχές, Πυρκαγιές - Αναδασώσεις
Αφήστε μια απάντηση