«Η Ελλάδα πρωτοστατεί στην ανάδειξη των Καίριων Περιοχών Βιοποικιλότητας αξιοποιώντας αυτές ως βασικό εργαλείο για την επέκταση του δικτύου των Προστατευόμενων Περιοχών». Αυτό δήλωσε μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο Γενικός Γραμματέας Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ), Πέτρος Βαρελίδης. Ειδικότερα, η χώρα μας τίθεται εκ των επικεφαλής σε ευρωπαϊκό επίπεδο στην προσπάθεια αποτελεσματικής προστασίας της βιοποικιλότητας, καθώς αναγνωρίζει νομοθετικά τις Καίριες Περιοχές Βιοποικιλότητας με το νόμο 5037/2023.
Μάλιστα, όπως έκανε γνωστό, ο Οργανισμός Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (ΟΦΥΠΕΚΑ) θα είναι υπεύθυνος για τη συλλογή και διαχείριση των δεδομένων, ενώ η Επιτροπή Φύση 2000 αναλαμβάνει το ρόλο της Εθνικής Επιτροπής των περιοχών αυτών, με κύριο στόχο την εξασφάλιση της διατήρησης και σωστής διαχείρισης των Καίριων Περιοχών Βιοποικιλότητας της Ελλάδας.
Σύμφωνα με τον κ. Βαρελίδη: «Οι Καίριες Περιοχές Βιοποικιλότητας προσφέρουν για πρώτη φορά τη δυνατότητα αναγνώρισης σημαντικών περιοχών με τη χρήση πολλαπλών ομάδων οργανισμών και κοινής μεθοδολογίας. Οι περιοχές αυτές αναγνωρίζονται από το 2016 με τη χρήση ποσοτικών κριτηρίων που έχουν δημοσιευθεί από τη Διεθνή Ένωση για τη Διατήρηση της Φύσης (IUCN), αλλά ορίστηκαν μετά από μία εκτενή διαδικασία 12 χρόνων με τη συμμετοχή πολλών επιστημόνων, ενδιαφερόμενων ομάδων και του κοινού».
Όπως εξήγησε μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο Κώστας Τριάντης, αν. καθηγητής Βιολογίας του ΕΚΠΑ και διευθύνων σύμβουλος του ΟΦΥΠΕΚΑ, «οι Καίριες Περιοχές Βιοποικιλότητας αντιπροσωπεύουν τα σημαντικότερα σημεία στον πλανήτη για τη διατήρηση της παγκόσμιας βιοποικιλότητας. Υπάρχουν περισσότερες από 16.000 περιοχές στον κόσμο, η προστασία των οποίων αποτελεί προτεραιότητα για την υλοποίηση του παγκόσμιου στόχου για την αντιμετώπισης της ραγδαίας απώλειας της βιοποικιλότητας».
Από την πλευρά της η Κωνσταντίνα Σπηλιοπούλου, διδάκτωρ του Πανεπιστήμιου Αθηνών επισημαίνει: «Σύμφωνα με τη βάση των Καίριων Περιοχών Βιοποικιλότητας, η Ελλάδα έχει 204 περιοχές οι οποίες είναι αναγνωρισμένες βάση των πουλιών από την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία. Με στοιχεία που έχουμε από πολλαπλές ομάδες οργανισμών, φαίνεται να ενισχύεται σημαντικά ο ρόλος πολλών από τις Καίριες Περιοχές Βιοποικιλότητας που είναι αναγνωρισμένες βάση των πουλιών, ενώ εντοπίζονται ταυτόχρονα και νέες περιοχές, κυρίως στην Πελοπόννησο και τη Στερεά Ελλάδα. Σημαντικό είναι να τονίσουμε ότι για πρώτη φορά αναδεικνύονται οι ασπόνδυλοι οργανισμοί και τα φυτά ως οι σημαντικότεροι οργανισμοί για τον προσδιορισμό Καίριων Περιοχών Βιοποικιλότητας στη χώρα μας».
Όπως ανέφερε καταλήγοντας ο κ. Τριάντης: «Σύμφωνα με τεχνική έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με τα κριτήρια και τις οδηγίες για τη αναγνώριση νέων προστατευόμενων περιοχών, οι Καίριες Περιοχές Βιοποικιλότητας αναγνωρίζονται ως βασικό επιστημονικό εργαλείο για την επέκταση του υφιστάμενου δικτύου των προστατευόμενων περιοχών».
Σημειώνεται ότι σύμφωνα με την Στρατηγική της Ευρωπαϊκή Ένωσης για τη Βιοποικιλότητα με ορίζοντα το 2030, τα κράτη-μέλη θα πρέπει να επεκτείνουν το υφιστάμενο δίκτυο των προστατευόμενων περιοχών ώστε να καλύπτουν το 30% της χερσαίας και το 30% της θαλάσσιας έκτασής τους.
*Φωτογραφία: Οι προτεινόμενες Καίριες Περιοχές Βιοποικιλότητας στην Ελλάδα- Πηγή: Σπηλιοπούλου 2022-Διδακτορική Διατριβή, ΕΚΠΑ
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
ΚατηγορίεςΠροστατευόμενες περιοχές
Η Ελλάδα έχω την άποψη ότι παρακινείται από περιβαλλοντικές οργανώνεις και το έχει παρακάνει αρκετά με την αξιολόγηση και ένταξη εκτάσεων στις προστατευόμενες περιοχές. Δεν είναι δύσκολο για κάποιον που θα μελετήσει τους κανόνες και τα κριτήρια ένταξης περιοχών σε ειδικά και εξόχως αυστηρά περιβαλλοντικά πλαίσια να κατανοήσουν ότι ξεπεράσαμε τα οικολογικά εσκαμμένα, λες και η Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα στον πλανήτη που διαθέτει τα περισσότερα και πολλά ειδικά οικοσυστήματα, αλλά και αφθονία που δεν έχουν άλλες χώρες σε απειλούμενα με εξαφάνιση των θαλάσσιων / γλυκέων υδάτων και χερσαίων ειδών της πανίδας και αυτοφυούς χλωρίδας. Άλλωστε και αυτά ξένοι τα έχουν «πατεντάρει» σύμφωνα με τη CBD. Δεν αναφέρομαι στην υπάρχουσα νομική προστασία τους που σε κάθε περίπτωση αναγνωρίζω ότι το εθνικό νομικό πλαίσιο είναι πολύ αυστηρό. Το πρόβλημα έγκειται στην επιβολή του. Αναφέρομαι όμως ειδικά στις περιπτώσεις, όπως ο χαρακτηρισμός κάποιων περιοχών σε εθνικούς δρυμούς ή και σε περιοχές του ευρωπαϊκού δικτύου Natura 2000. Ας δούμε για παράδειγμα το τελευταίο. Με δημοσιευμένα στοιχεία Σεπτεμβρίου 2021 τα ποσοστά των περιοχών που έχουν χαρακτηριστεί και ενταχθεί στο προστατευτικό Ευρωπαϊκό δίκτυο Natura 2000 έχουν ως ακολούθως: Στην ΕΕ το ποσοστό αυτών ανέρχεται στο 18% του συνολικού Ευρωπαϊκού χώρου. Στις μεσογειακές χώρες. Ιταλία στο 18.9% της επικράτειας. Στη Γαλλία στο 12.8%. Στην Ισπανία στο 27%. Στην Πορτογαλία στο 23%. Στις Βόρειες χώρες Γερμανία στο 10% της επικράτειας. Στην Ολλανδία στο 14% της επικράτειας. Στην Πολωνία στο 20% της επικράτειας. Τώρα στην Ελλάδα το ποσοστό ανέρχεται στο 27% της επικράτειας. Σε 264 sites Natura 2000 και δυστυχώς συνεχώς δεσμεύονται και άλλες από την ημέρα αναφοράς των στοιχείων αυτών. Ευτυχώς όμως μας ξεπέρασε μόνον η Βουλγαρία που το ποσοστό ανέρχεται στο 34.6% της επικράτειας. Είδατε τα Βαλκάνια! Οσμίστηκαν πηγή άντληση πόρων. Πάντα, δυστυχώς, αλλά και για το περιβάλλον «στο τέλος ξυρίζουν το γαμπρό», όταν στο μέλλον θα ζητηθούν τα απολογιστικά στοιχεία των έργων και των αποτελεσμάτων που έχουν επιφέρει οι πόροι που δαπανήθηκαν σε έργα και σε αντιστοιχία με τα αναμενόμενα οφέλη που προβλέπονται από τις μελέτες αξιοποίησης των εκτάσεων που εγκρίθηκαν και δεσμεύτηκαν για τους σκοπούς του προστατευτικού δικτύου.
Environmental Politics stops at water’s edge