Σημαντική παρέμβαση από την καθηγήτρια του Τμήματος Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος Α.Π.Θ., κ. Παρασκευή Αλιζώτη, στον δημόσιο διάλογο για τις δασικές πυρκαγιές.

Σε ανάρτησή της στο facebook σημειώνει τα εξής:

«Ζούμε και πάλι τον όλεθρο των δασικών πυρκαγιών για τις οποίες διατυπώθηκαν και διατυπώνονται απόψεις για ακόμη μια φορά, από ειδικούς επιστήμονες που διακονούν την επιστήμη της δασολογίας και των δασικών πυρκαγιών, αλλά και μη ειδικούς επί του αντικειμένου. Η επιστημονική όμως κοινότητα για τα θέματα των δασικών οικοσυστημάτων, της διαχείρισής τους, της πρόληψης των κινδύνων που τα απειλούν, συμπεριλαμβανομένων και αυτών της κλιματικής αλλαγής και των δασικών πυρκαγιών είναι εδώ, και έχει πάντα στηρίξει έμπρακτα και αποτελεσματικά την πολιτεία έως σήμερα, όταν και όποτε της ζητήθηκε και βεβαίως θα συνεχίσει να το πράττει. Δυστυχώς όμως, οι περισσότερες από τις προτάσεις/εισηγήσεις για την πρόληψη των δασικών πυρκαγιών, τη διαχείριση των δασών, και τη αναγκαία στελέχωση της Δασικής Υπηρεσίας δεν έχουν εισακουστεί, αν και ανάλογες προτάσεις προέκυψαν και από τις ανεξάρτητες επιτροπές που όρισε η πολιτεία, και που κατά καιρούς γνωμοδότησαν επί του θέματος, προτάσεις που αποσπασματικά μόνο και εν μέρει εφαρμόζονται. Και συνεχίζουμε να αγνοούμε σχεδόν επιδεικτικά για χρόνια το ένα και πιο βασικό τμήμα της διαχείρισης ενός κινδύνου που είναι η πρόληψη, επικεντρώνοντας μόνο, ανεπαρκώς τις περισσότερες φορές, στην καταστολή και αποκατάσταση.

Θα πρέπει όλοι να συνειδητοποιήσουμε ότι η χώρα μας αποτελεί πόλο έλξης σε διεθνές επίπεδο όχι μόνο για τον πολιτισμό, την ιστορία, τη θάλασσα, τον ήλιο, και την ελληνική ψυχή αλλά και για το πανέμορφο φυσικό της περιβάλλον. Περιβάλλον που λόγω της πολυπλοκότητάς του σε επίπεδο βιοποικολότητας όλων των επιπέδων βρίσκεται κατά ένα μεγάλο ποσοστό του σε καθεστώς προστασίας (εθνικό/ευρωπαϊκό), ενώ αποτελεί σημείο αναφοράς σε ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο, καθώς είδη και πληθυσμοί εμπεριέχουν μοναδική γενετική ποικιλότητα και γονίδια ανθεκτικότητας σε συνθήκες κλιματικής μεταβολής.

Αναλογιστήκαμε την αξία, βιολογική και οικονομική αυτών των φυσικών πόρων;

Αναλογιστήκαμε τη σημασία και αξία των πληθυσμών παραμεσογειακών ειδών πεύκης, που φυτογενετικό υλικό των οποίων χρησιμοποιείται για αναδασώσεις της ερήμου Nagev του Ισραήλ;

Αναλογιστήκαμε την αξία οριακών πληθυσμών με ειδικά γνωρίσματα προσαρμογής σε συνθήκες ξηρανθεκτικότητας, υψηλών σε περιεκτικότητα πινοσιλβίνης – ουσίας με εξαιρετικές φαρμακευτικές ιδιότητες και εξαιρετικά υψηλής οικονομικής αξίας;

Αναλογιστήκαμε την αξία των πληθυσμών ελάτης και μαύρης πεύκης, π.χ. της Βόρειας Εύβοιας, που δεν αναγεννώνται μετά από πυρκαγιά και που αποτελούν πληθυσμούς διεθνούς ενδιαφέροντος για τα γνωρίσματα ανθεκτικότητας που φέρουν;

Αναλογιστήκαμε την αξία των ενδημικών φυτών που δεν απαντώνται πουθενά αλλού παρά μόνο στη χώρα μας και τη σημερινή ή την πιθανή μελλοντική δυνητική αξία τους;

Αναλογιστήκαμε τι θα απέφερε στη χώρα η αξιοποίησή τους και η δημιουργία φυτευτικού υλικού πιστοποιημένου για θέματα ανθεκτικότητας σε ξηροθερμικές συνθήκες με εφαρμογή προγραμμάτων γενετικής βελτίωσης πολλαπλών γνωρισμάτων;

Αναλογιστήκαμε τι σημαίνει (έστω και μόνο από οικονομική άποψη) η απώλεια τέτοιων πόρων, η απώλεια δασικών εδαφών, η απώλεια πληθυσμών άγριας πανίδας και ενδημικών/κινδυνευόντων ειδών ζώων, η απώλεια των υπηρεσιών που προσφέρουν τα δασικά οικοσυστήματα για τους υδάτινους πόρους, την ποιότητα του αέρα, τον μετριασμό των ακραίων θερμοκρασιών και τη ρύθμιση του κλίματος, την αναψυχή και τόσα άλλα, εκτός από την παραγωγή ξυλείας και δευτερογενών προιόντων;

Συνεχίζουμε να εστιάζουμε στην προμήθεια/μίσθωση εναέριων μέσων πυρόσβεσης, τα οποία βεβαίως παίζουν σημαντικό ρόλο στην αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών, αναρωτιέμαι όμως αν κερδίζονται ποτέ πόλεμοι μόνο με βομβαρδιστικά αεροπλάνα; Ποιός πόλεμος ήταν νικηφόρος χωρίς στρατιώτες στο πεδίο, χωρίς στρατηγούς στα πεδία των μαχών, χωρίς στρατηγικά σχέδια από γνώστες του αντικειμένου σε βάθος; Οι καταστάσεις όμως πλέον μας ωθούν να αντιληφθούμε με σκληρό τρόπο ότι βρισκόμαστε σε πόλεμο και αυτό που κινδυνεύει είναι σημαντικό τμήμα του εθνικού μας κεφαλαίου και ένας από τους θεμελιώδεις εθνικούς πόρους της χώρας – το φυσικό της περιβάλλον.

Το 112 σώζει αναμφίβολα ζωές και οι ΕΜΟΔΕ που αποτελούν την αιχμή του δόρατος του Πυροσβεστικού Σώματος για τις δασικές πυρκαγιές παλεύουν στο πεδίο τη φωτιά σώμα με σώμα. Δυστυχώς, όμως οι πυρκαγιές του δασικού και ορεινού χώρου αποδεικνύεται ότι είναι δύσκολο να αντιμετωπιστούν με τον υπάρχοντα σχεδιασμό και τα υπάρχοντα μέσα, με αποτέλεσμα να τίθενται σε κίνδυνο πεδινές, κατοικημένες περιοχές και πρόσφατα βιομηχανικές ζώνες μεγάλων πόλεων.

Είναι ώρα για γενναίες αποφάσεις που θα θέσουν σε ορθολογική βάση το θέμα της αντιμετώπισης των δασικών πυρκαγιών, σε συνάρτηση με τον μετριασμό των επιπτώσεων της κλιματικής μεταβολής. Είναι πλέον η ώρα οι επιστήμονες δασολόγοι να αναλάβουν το ρόλο που τους αναλογεί και που επιτάσσει η επιστήμη τους, είναι η ώρα να στελεχωθεί επιτέλους η Δασική Υπηρεσία και να αποδοθούν οι πιστώσεις που απαιτούνται για την έναρξη της ορθής διαχείρισης και προστασίας των δασών με στόχο την μείωση του κινδύνου της απώλειάς τους, πιστώσεις που αποτελούν μικρό μόνο τμήμα του τιμήματος που καταβάλουμε ως χώρα μέσω της απώλειας ανεκτίμητων ανθρώπινων ζωών, για την αποκατάσταση περιουσιών και την αποκατάσταση των καμένων δασικών και μη εκτάσεων. Η έγκαιρη πυρανίχνευση και η άμεση καταστολή των εστιών πυρκαγιάς κατά τον χρόνο έναρξής τους, η επαναφορά/προμήθεια μικρών και ευέλικτων στο δασικό χώρο πυροσβεστικών οχημάτων σε συνδυασμό με ύπαρξη σχεδίων πολλαπλών επιπέδων ανάσχεσης, εάν η καταστολή στη φάση έναρξης δεν αποδώσει, είναι αδήρητη ανάγκη αμέσου προτεραιότητας. Η συνέργεια φορέων υπό την καθοδήγηση των επιστημόνων δασολόγων, που ζουν και αναπνέουν για τα δάση της χώρας, γνωρίζουν την οικολογία των πυρκαγιών, την οικολογία των δασικών οικοσυστημάτων, και τη βιολογία των ειδών χλωρίδας και πανίδας που φύονται/διαβιούν σε αυτά είναι πλέον εκ των πραγμάτων επιβεβλημένη. Το μέγιστο αποτέλεσμα επιτυγχάνεται όταν αυτοί/ές που λαμβάνουν κρίσιμες αποφάσεις έχουν βαθειά γνώση του αντικειμένου.

Νιώθω την ανάγκη να επικοινωνήσω τη δική μου κραυγή αγωνίας για τον υψηλό κίνδυνο που διατρέχουν τα ανεκτίμητης αξίας δασικά οικοσυστήματα της χώρας, για την απώλεια των ανθρώπινων ζωών και περιουσιών που έπονται των δασικών πυρκαγιών, και την απώλεια σημαντικού τμήματος του εθνικού φυσικού μας πλούτου, που σε αρκετές περιπτώσεις μπορεί να είναι μη αναστρέψιμη. Είναι καιρός η πολιτεία να πάρει τις γενναίες αποφάσεις που απαιτούνται για τη σωτηρία των δασικών οικοσυστημάτων, ως μέρος του εθνικού μας πλούτου.»

———

ΚατηγορίεςΔασικά Οικοσυστήματα, Πυρκαγιές - Αναδασώσεις

Tags: Δάση, Δασοπροστασία, Δασολόγοι, Πρόληψη Δασικών Πυρκαγιών, Παρασκευή Αλιζώτη, Στελέχωση δασικών υπηρεσιών