Οι αλμυρόβαλτοι στην ενδοχώρα του Βραδεμβούργου, κοντά στο Βερολίνο, Γερμανία, είναι κάτι το σπάνιο από γεωλογικής και βοτανολογικής άποψης. Παρέχουν σε ετήσια βάση έναν ζωτικής σημασίας ενδιάμεσο σταθμό για χιλιάδες αποδημητικά πτηνά, όπως τα παρυδάτια, οι γερανοί και οι σκανδιναβικές χήνες. Τα λιβάδια είναι επίσης ένας δημοφιλής τόπος αναπαραγωγής για την καλημάνα, το μπεκατσίνι και άλλα απειλούμενα είδη πτηνών.
Οι αλλαγές στις παραδοσιακές γεωργικές πρακτικές απειλούν αυτούς τους αλμυρόβαλτους της ενδοχώρας. Λόγω της εντατικής γεωργίας, έχουν αλλάξει οι υδρολογικές συνθήκες με αποτέλεσμα να προκαλούνται ανισορροπίες στην περιεκτικότητα σε αλάτι, ενώ ο τερματισμός της εκτατικής βόσκησης έχει οδηγήσει στην υπερβλάστηση θάμνων και δέντρων σε περιοχές αλίπεδων.
Προκειμένου να αντιμετωπιστεί η κατάσταση, το κρατίδιο του Βραδεμβούργου εξασφάλισε συγχρηματοδότηση από το πρόγραμμα LIFE της ΕΕ για το έργο «Salzstellen Brandenburg» (LIFE05 NAT/D/000111). Στόχος του είναι να αποκαταστήσει τα χαρακτηριστικά των οικοτόπων και των ειδών που περιλαμβάνονται στα παραρτήματα της οδηγίας για τους οικοτόπους των πιο αντιπροσωπευτικών αλμυρόβαλτων (19 δικτυακοί τόποι Natura 2000 συνολικά) και να εισαγάγει πρακτικές αειφόρου διαχείρισης.
Με τη βοήθεια εμπειρογνωμόνων της Κρατικής Υπηρεσία Μεταλλείων, Γεωλογίας και Ορυκτών, η ομάδα του έργου πραγματοποιεί υδραυλικά έργα – όπως επανασύνδεση μαιάνδρων και αφαίρεση παλαιών φραγμάτων– για την αποκατάσταση της υδρολογικής ισορροπίας πολλών βάλτων και αλατούχων εδαφών.
Η λεπτομερής γνώση της τοπικής υδρολογίας και η πείρα των τοπικών αγροτών ήταν απαραίτητες για την επιτυχία. Οι εργασίες οδήγησαν σε αύξηση του επιπέδου του νερού σε έκταση περίπου 312 εκταρίων και επέτρεψαν την προσαρμογή του σε διάφορα λιβάδια, ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες και τις απαιτήσεις των πτηνών και φυτικών ειδών στα οποία στόχευαν.
Η απομάκρυνση της υπερβλάστησης καθαρίζοντας καλαμιές και θάμνους και η δημιουργία τεχνητών λιμνών είχε μετρήσιμο αντίκτυπο στη βιοποικιλότητα των αλμυρόβαλτων. Τα σπάνια φυτά των αλίπεδων, υφέρπουσα ιερατάνη και βαλτώδης αγγελική, εντοπίστηκαν για πρώτη φορά σε διάφορα σημεία του έργου.
Για τη διαχείριση των πιο υγρών αλίπεδων, η ομάδα του έργου αποφάσισε να μη χρησιμοποιήσει ακριβό εξειδικευμένο εξοπλισμό χορτοκοπής. Αντ’ αυτού, εισήγαγε εκτατική βόσκηση με νεροβούβαλους. Έχουν προσαρμοστεί καλά στις δύσκολες συνθήκες, επιβιώνοντας σε χειμερινές θερμοκρασίες έως και -24 °C. Είναι επίσης δημοφιλείς ανάμεσα στους αγρότες, τους ντόπιους και τους επισκέπτες, βοηθώντας στην επίτευξη του δευτερεύοντα στόχου του έργου που είναι η τόνωση του τοπικού ενδιαφέροντος για τους αλμυρόβαλτους της ενδοχώρας και η ανάπτυξη του τουρισμού. Με την υποστήριξη των διαφόρων αγροπεριβαλλοντικών επιδοτήσεων, περίπου 300 νεροβούβαλοι βόσκουν επί του παρόντος στους υγρότοπους του Βραδεμβούργου.
Το μεγαλύτερο επίτευγμα
Ο υπεύθυνος του έργου Holger Rössling επισημαίνει ότι η αγορά γης ήταν «πολύ σημαντική» για την επιτυχία του έργου. Ωστόσο, ο ίδιος πιστεύει ότι το μεγαλύτερο επίτευγμα του ήταν η διοργάνωση, μαζί με τους γαιοκτήμονες και τους αγρότες, «πραγματικά καλής διαχείρισης» των αλίπεδων. Αυτό συμπεριλάμβανε την κατάρτιση ενός σχεδίου δράσης με προτάσεις για περαιτέρω ανάπτυξη, έτσι ώστε οι νεροβούβαλοι να συνεχίσουν να περιπλανώνται και να βοηθήσουν στη διατήρηση αυτού του κρίσιμου ενδιαιτήματος για τα επόμενα χρόνια.
Για περισσότερες πληροφορίες
http://ec.europa.eu/environment/life/project/Projects/index.cfm?fuseaction=search.dspΣελίδα&n_proj_id=2952
ΚατηγορίεςΆγρια Ζωή, Κτηνοτροφία - Βοσκότοποι
Απάντηση