Του Δρος ΓΑΒΡΙΗΛ ΞΑΝΘΟΠΟΥΛΟΥ
δασολόγου – ειδικού στις Δασικές Πυρκαγιές, αναπληρωτή ερευνητή στο Ινστιτούτο Μεσογειακών Δασικών Οικοσυστημάτων και Τεχνολογίας Δασικών Προϊόντων του Ελληνικού Γεωργικού Οργανισμού «ΔΗΜΗΤΡΑ».
Οι πρόσφατες δηλώσεις του υπουργού Δημόσιας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη Νίκου Δένδια για τις δυσκολίες που αναμένεται να αντιμετωπίσει ο δασοπυροσβεστικός μηχανισμός κατά τη φετινή αντιπυρική περίοδο, έχουν προκαλέσει αρκετή ανησυχία σε πολλούς πολίτες.
Δυστυχώς όμως για μία ακόμη φορά οι περισσότεροι θεωρούν ότι το πρόβλημα το έχει «ο μηχανισμός» και οι ίδιοι αδιαφορούν. Αυτό, όμως, είναι μεγάλο λάθος. Αρκεί να θυμηθούμε πόσο κοινό ήταν το πρόβλημα για όλους μας όταν το 2007 είχαμε 80 θανάτους στη χώρα από πυρκαγιές. Κάποιοι από αυτούς ήταν ανύποπτοι τουρίστες ή παραθεριστές που βρέθηκαν απρόσμενα στο δρόμο των πυρκαγιών και δεν ήξεραν πώς να αντιδράσουν.
Επίσης χτυπήθηκαν εκατοντάδες χωριά, καταστράφηκαν ολοσχερώς περισσότερες από τρεις χιλιάδες κατοικίες και έχασαν το βιος τους χιλιάδες συμπολίτες μας όταν βρήκαν το θάνατο χιλιάδες αιγοπρόβατα και κάηκαν τεράστιες εκτάσεις με καλλιέργειες, κυρίως ελαιόδεντρα. Ακόμη και στην πρωτεύουσα, όταν την ίδια χρονιά κάηκε η Πάρνηθα, η Πεντέλη αλλά και η περιοχή του Αλιβερίου, οι κάτοικοι εισέπνευσαν ανθυγιεινούς καπνούς και μάζεψαν στάχτες στα μπαλκόνια και τα σπίτια τους.
Οι δηλώσεις του κ. υπουργού, που εκφράζουν μια αγωνία, παραπέμπουν στην ανάγκη για να γίνουν ουσιαστικές αλλαγές στη συνολική διαχείριση των πυρκαγιών ώστε να αυξηθεί η αποτελεσματικότητα του κρατικού μηχανισμού στο πλαίσιο των οικονομικών περιορισμών που επιβάλλει η σημερινή συγκυρία.
Οι εποχές που η αύξηση των πιστώσεων και η συσσώρευση δασοπυροσβεστικών μέσων αποτελούσε απάντηση για την αντιμετώπιση των πυρκαγιών έχουν περάσει. Είναι καιρός να εξετασθεί πώς μπορούν να αξιοποιηθούν όλοι οι φορείς αλλά και οι εθελοντές στο μέγιστο δυνατό κάτω από ένα καλά σχεδιασμένο, με τη βοήθεια της επιστήμης και χωρίς αγκυλώσεις, σύστημα.
Υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τρόποι οργάνωσης ανά τον κόσμο που μπορούν να εξετασθούν. Το σίγουρο όμως είναι ότι για να μειωθούν οι καταστροφές των δασών και οι πιθανότητες επανάληψης τραγικών καταστάσεων όπως εκείνες του 2007, πρέπει να γίνει ό,τι είναι δυνατό για την πρόληψη των πυρκαγιών. Δυστυχώς, αν και σύμφωνα με διεθνείς μελέτες, είναι γνωστό ότι ένα ευρώ που ξοδεύεται στην πρόληψη αποσοβεί δεκάδες ευρώ κόστους δασοπυρόσβεσης και καταστροφών (π.χ. στη Φλόριντα των ΗΠΑ η αναλογία αυτή βρέθηκε ότι είναι 1 προς 35), στη χώρα μας δεν έχει δοθεί ποτέ η δέουσα έμφαση σε αυτό τον τομέα. Οι λόγοι είναι πολλοί και περιλαμβάνουν την έλλειψη ουσιαστικών γνώσεων για την πρόληψη, την έλλειψη άμεσου εντυπωσιασμού από τα αποτελέσματα, την ανάγκη συνεργασίας φορέων και πολιτών, κ.λπ. Ακόμη και σε χρονιές όπως το 2008 και 2009 που οι πιστώσεις που διατέθηκαν ετησίως για την πρόληψη ξεπέρασαν τα 30 εκατομμύρια ευρώ, τα αποτελέσματα ήταν πενιχρά.
Ενα σημαντικό μέρος της πρόληψης αφορά έργα τα οποία απαιτούν σημαντικές πιστώσεις. Στις παρούσες συνθήκες μείωσης των διαθέσιμων πιστώσεων, για μεγιστοποίηση του αποτελέσματος, αναγκαστικά απαιτείται τα όποια έργα να γίνουν με βάση μια συνολική μελέτη για κάθε περιοχή με βάση την οποία θα καθοριστούν προτεραιότητες. Η αξιοποίηση επιστημονικών γνώσεων και νέων τεχνολογιών μπορεί επίσης να βοηθήσει σημαντικά αν υπάρχει θέληση και οργάνωση για σωστή αξιοποίησή τους. Ενα άλλο μέρος όμως της πρόληψης αφορά τους ίδιους τους πολίτες, την ενημέρωσή τους και τη θετική δράση τους σε ό,τι αφορά την πρόληψη των πυρκαγιών. Στο μέρος αυτό, με ελάχιστο κόστος μπορούν να υπάρξουν σημαντικά αποτελέσματα.
Το Ινστιτούτο Μεσογειακών Δασικών Οικοσυστημάτων και Τεχνολογίας Δασικών Προϊόντων του Ελληνικού Γεωργικού Οργανισμού «Δήμητρα», θέλοντας να συμβάλει στα παραπάνω και στο πλαίσιο του χρηματοδοτούμενου από την Ειδική Γραμματεία Δασών μέσω του Ειδικού Φορέα Δασών του Πράσινου Ταμείου του ΥΠΕΚΑ έργου με τίτλο «Συμβολή στην πρόληψη των δασικών πυρκαγιών κατά το 2012-2014 με τη μεθοδολογία INCA», διοργανώνει ημερίδα με θέμα «Πρόληψη Δασικών Πυρκαγιών 2014» στη συνεδριακή αίθουσα του Ινστιτούτου την Πέμπτη 5 Ιουνίου 2014, με ώρα έναρξης τις 09.30 και ολοκλήρωσης τις 14.15.
Στόχος της ημερίδας είναι η διάχυση της γνώσης για την πρόληψη, η προβολή παραδειγμάτων όπου με μικρούς οικονομικούς πόρους έχουν επιτευχθεί αξιόλογα αποτελέσματα, η ενημέρωση για τεχνολογίες που με σχετικά μικρό κόστος μπορούν να συμβάλουν στην πρόληψη και βέβαια η ανταλλαγή απόψεων για το πώς μπορούν όλες οι προσπάθειες να γίνουν συμπληρωματικές και αποδοτικότερες. Η ημερίδα, στην οποία θα είναι παρόντες εκπρόσωποι των σημαντικότερων εμπλεκόμενων φορέων, θα είναι ανοικτή στο κοινό. Η πρόσκληση και το πρόγραμμα είναι διαθέσιμα στη διεύθυνση http://www.fria.gr/prolipsi/files/ProsklisiKaiProgrammaHmeridas2014.pdf.
Δημοσιεύτηκε στην εφ. Ελευθεροτυπία [Τετάρτη 4 Ιουνίου 2014]
http://www.enet.gr/?i=news.el.politikh&id=433857
ΚατηγορίεςΠυρκαγιές - Αναδασώσεις
Απάντηση