(Φωτό: http://callgreece.gr)
Εκδόθηκε πρόσφατα η απόφαση ΣτΕ 1114/2015 από το Ε΄ Τμήμα του Συμβουλίου της Επικρατείας, όσον αφορά την ανανέωση της έγκρισης περιβαλλοντικών όρων (ΕΠΟ) της μονάδος επεξεργασίας λυμάτων Βουπρασίας Ν. Ηλείας. Πέραν των λοιπών κρίσιμων θεμάτων που έκρινε, η απόφαση αυτή ασχολείται εκτενώς και με το σημαντικό ζήτημα της χωροθέτησης έργων υποδομής καθώς επίσης και με το καθεστώς προστασίας του Υγροβιοτόπου της Λιμνοθάλασσας Κοτυχίου.
Συγκεκριμένα έγινε δεκτό ότι για την ανανέωση της εγκρίσεως περιβαλλοντικών όρων δεν απαιτείται να τηρηθεί η διαδικασία που προβλέπεται κατά νόμον για την αρχική έγκριση των όρων αυτών, με τη σύνταξη και υποβολή νέας μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων της οικείας κατηγορίας, αν κατά την αιτιολογημένη κρίση του αρμοδίου για την έγκριση περιβαλλοντικών όρων οργάνου δεν επέρχονται ουσιαστικές διαφοροποιήσεις σε σχέση με τις επιπτώσεις στο περιβάλλον ούτε ουσιώδεις μεταβολές των δεδομένων, επί των οποίων στηρίχθηκε η αρχική έγκριση περιβαλλοντικών όρων.
Η σχετική κρίση της Διοικήσεως, η οποία αρκεί να προκύπτει από την αιτιολογία της αποφάσεως περί ανανεώσεως των περιβαλλοντικών όρων χωρίς να απαιτείται η έκδοση ιδιαίτερης πράξης, πρέπει να στηρίζεται σε πρόσφορα στοιχεία και κριτήρια αναγόμενα: α) στον σχεδιασμό, την εξέλιξη και λειτουργία του έργου, β) στην υλοποίηση των περιβαλλοντικών όρων και περιορισμών που έχουν επιβληθεί και στην αποτελεσματικότητά τους, γ) σε ενδεχόμενες μεταβολές που έχουν επέλθει στο φυσικό και ανθρωπογενές περιβάλλον, δ) σε ενδεχόμενες μεταβολές του νομοθετικού καθεστώτος που ισχύει στην περιοχή του έργου ή της δραστηριότητας και ιδίως του χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού και των κανόνων προστασίας του περιβάλλοντος που ισχύουν καθώς και ε) σε ενδεχόμενη ουσιαστική μεταβολή των βέλτιστων διαθέσιμων τεχνικών στο διάστημα που έχει παρέλθει από την έκδοση της αποφάσεως εγκρίσεως των αρχικών περιβαλλοντικών όρων.
Απλή ανανέωση της έγκρισης περιβαλλοντικών όρων είναι επιτρεπτή πριν από τη λήξη ισχύος τους ή εντός ευλόγου χρόνου από τη λήξη τους, άλλως απαιτείται να τηρηθεί εξ αρχής η διαδικασία εγκρίσεως περιβαλλοντικών όρων.
Η επίδικη εγκατάσταση επεξεργασίας και καθαρισμού λυμάτων του Δήμου Βουπρασίας στην περιοχή Βάρδας νομού Ηλείας, που αφορά σε δραστηριότητα εγκαταστάσεων επεξεργασίας και διαθέσεως αστικών λυμάτων με διάθεσή τους σε μη ευαίσθητο αποδέκτη, ανήκει στην Α΄ Κατηγορία έργων και ειδικότερα στη 2η υποκατηγορία, διότι ο σχεδιασμός της εγκατάστασης κατά την τελική φάση θα εξυπηρετεί περίπου 16.937 ΜΙΠ (μονάδες ισοδύναμου πληθυσμού).
Με τους ενδίκους λόγους ακυρώσεως προβάλλεται ότι η προσβαλλομένη είναι ακυρωτέα, διότι εκδόθηκε: α) κατά παράβαση του άρθρου 24 του Συντάγματος, της Συνθήκης Ραμσάρ και του άρθρου 21 του ν. 1650/1986 καθ΄ όσον η επίδικη χρήση δεν επιτρέπεται στην περιοχή εγκαταστάσεως του έργου, β) πριν την έκδοση του προβλεπομένου στο άρθρο 21 παρ. 1 του ν. 1650/1986 πδ/τος για τη θέσπιση οριστικού νομοθετικού καθεστώτος προστασίας για τη λιμνοθάλασσα του Κοτυχίου και το δάσος της Στροφυλιάς και γ) κατά παράβαση του άρθρου 6 του ν. 880/1979 ως προς την επικύρωση του οικείου διαγράμματος καθορισμού της οριογραμμής του χειμάρρου Βέργα, στην ανατολική όχθη του οποίου προβλέπεται να γίνει η επίδικη εγκατάσταση. Οι λόγοι αυτοί ακυρώσεως κρίθηκαν απαράδεκτοι, διότι στρέφονται κατά της αρχικής πράξεως εγκρίσεως περιβαλλοντικών όρων, με την οποία οριστικοποιήθηκε η χωροθέτηση του επιδίκου έργου και η νομιμότητα της οποίας δεν μπορεί να ελεγχθεί παρεμπιπτόντως.
Ανεξαρτήτως του ότι το ένδικο σημείο που αμφισβητείται με την κρινομένη αίτηση αφορά τη χωροθέτηση του επιδίκου έργου, που έχει οριστικοποιηθεί με την αρχική απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων (ΑΕΠΟ), η κατασκευή σταθμού βιολογικού καθαρισμού λυμάτων οικισμού και του απαραίτητου δικτύου αγωγών, είναι θεμελιώδες έργο υποδομής για τη δημιουργία οικισμού, βασικό δε έργο εξυγιάνσεως, όταν ο οικισμός υφίσταται ήδη χωρίς να λειτουργεί σχετική μονάδα. Κατά συνέπεια, δέχθηκε το Δικαστήριο ότι όχι μόνο δεν αναιρούνται, αλλ΄ αντιθέτως εξυπηρετούνται οι κατά τα άρθρα 21 και 24 του Συντάγματος σκοποί προστασίας της δημόσιας υγείας και του περιβάλλοντος από την κατασκευή και λειτουργία ανάλογης μονάδας και δικτύου.
Περαιτέρω, το δικαστήριο δέχθηκε ότι δεν κωλύεται η χωροθέτηση τμήματος του αγωγού διαθέσεως της επίδικης εγκατάστασης εντός της ζώνης Α΄, έστω και εάν δεν προβλέπεται η σχετική χρήση, εφ΄ όσον δεν απαγορεύεται και ρητά και εφ΄ όσον δεν υπάρχει ούτε προτάθηκε καμία άλλη εναλλακτική λύση για τη διάθεση των επεξεργασμένων λυμάτων, χωρίς τη διέλευση του αγωγού από την εν λόγω ζώνη.
Με την προσβαλλομένη πράξη κρίθηκε αιτιολογημένα, ότι δεν υπάρχει ουσιώδης μεταβολή στο φυσικό και ανθρωπογενές περιβάλλον, ώστε να ακολουθηθεί εξ αρχής η διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης με την υποβολή νέας μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων (ΜΠΕ), ούτε εξετάσθηκαν εκ νέου τα ζητήματα των επιπτώσεων της επίδικης εγκαταστάσεως στο περιβάλλον, τα οποία θα έπρεπε να αντιμετωπιστούν με νέους όρους και περιορισμούς πέραν των ήδη προβλεπομένων στην αρχική ΑΕΠΟ. Κατά συνέπεια, έκρινε το δικαστήριο ότι όλοι οι ένδικοι ισχυρισμοί που αφορούν την ουσία και επάρκεια της αρχικής ΜΠΕ ως προς την αντιμετώπιση των επιπτώσεων και την επάρκεια των προβλεπομένων στην αρχική εγκριτική απόφαση περιβαλλοντικών όρων, προβάλλονται απαραδέκτως, καθ΄ όσον η νομιμότητα της αρχικής πράξεως εγκρίσεως περιβαλλοντικών όρων δεν μπορεί να ελεγχθεί παρεμπιπτόντως επ΄ ευκαιρία προσβολής της πράξεως ανανεώσεώς της.
Σοφία Παυλάκη, Δικηγόρος
sofiap@nb.org
_____________________________
Βλ. ΣτΕ 1114/2015 (Τμ. Ε΄) σε περιοδικό «Περιβάλλον & Δίκαιο» τ. 3/2015 σ. 438.
.
ΚατηγορίεςΠεριβάλλον, Υδατικοί πόροι
Αφήστε μια απάντηση