Περίληψη της αριθ. 666/2024 απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας
Εφόσον έχει εκδοθεί απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων για την κατασκευή και λειτουργία αιολικού σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και έχει παρέλθει η κατά νόμο προθεσμία προσβολής της απόφασης ή η απόφαση αυτή έχει προσβληθεί ανεπιτυχώς, στο επόμενο στάδιο της χορήγησης της άδειας εγκατάστασης μπορεί να εξεταστεί μόνον αν, σύμφωνα με την οικεία ειδική νομοθεσία θεσπίζεται απαγόρευση εγκατάστασης του σταθμού καθώς και η συμβατότητα της εν λόγω άδειας με τη νομοθεσία αυτή. Δεν μπορεί, αντιθέτως, να εξετασθεί ζήτημα καταλληλότητας του χώρου εξ εκείνων τα οποία δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της νομοθεσίας που διέπει την άδεια εγκατάστασης και ήταν εξεταστέα κατά το στάδιο της έγκρισης των περιβαλλοντικών όρων ούτε ζήτημα πληρότητας της εγκριθείσας μελέτης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Ωστόσο, σε περίπτωση που διαπιστωθούν μέσω περιβαλλοντικών επιθεωρήσεων αλλά και για την ταυτότητα του λόγου, μέσω της εφαρμογής προγραμμάτων παρακολούθησης σοβαρά προβλήματα υποβάθμισης του περιβάλλοντος ή αν παρατηρηθούν επιπτώσεις στο περιβάλλον, που δεν είχαν προβλεφθεί από τη ΜΠΕ και την ΑΕΠΟ, αρχική ή τροποποιητική, ή αν προκύψει ιδιαιτέρως σοβαρός λόγος συνιστάμενος σε κρίσιμη και ουσιώδη ανατροπή των δεδομένων στα οποία είχε στηριχθεί η ΑΕΠΟ, η αρμόδια περιβαλλοντική αρχή μπορεί να επιβάλλει πρόσθετους περιβαλλοντικούς όρους ή να μεταβάλλει τους αρχικούς χωρίς αυτό να συνιστά παρεμπίπτοντα έλεγχο της ΑΕΠΟ, αφού τα στοιχεία που επιτάσσουν τη μεταβολή ή συμπλήρωση των περιβαλλοντικών όρων ανέκυψαν εκ των υστέρων.
Η αρμόδια περιβαλλοντική αρχή δύναται επίσης να ζητήσει την εκπόνηση ειδικής μελέτης ή νέας ΜΠΕ για την αντιμετώπιση των προβλημάτων αυτών ή ακόμη και να ανακαλέσει την ΑΕΠΟ, αν κρίνει αιτιολογημένα, στην τελευταία αυτή περίπτωση, ενόψει των νέων στοιχείων, ότι, οι αρνητικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις του προτεινόμενου έργου ή της δραστηριότητας παραμένουν, οπότε και προβλέπεται η απόρριψη του αιτήματος περιβαλλοντικής αδειοδότησης έργου της Α2 κατηγορίας, αυτήν δηλαδή της επιβολής νέων αυστηρότερων περιβαλλοντικών όρων ή τροποποίησης των ήδη ισχυόντων, ακόμη και αν αυτοί έχουν ήδη τροποποιηθεί, τούτο δε κατά μείζονα λόγο εάν η ίδια η ΑΕΠΟ, εν γνώσει του ενδεχόμενου ανατροπής των παραδοχών στις οποίες στηρίχθηκε η έκδοσή της, είχε προβλέψει τη συμπληρωματική μελέτη και παρακολούθηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων του έργου. Τυχόν χορηγηθείσα άδεια εγκατάστασης, χωρίς να προηγηθεί ο ως άνω έλεγχος από την αρμόδια περιβαλλοντική αρχή, είναι ακυρωτέα. Είναι, βεβαίως, δυνατή η επιβολή πρόσθετων όρων από την αρχή που χορηγεί την άδεια εγκατάστασης υπό την προϋπόθεση, όμως ότι οι πρόσθετοι αυτοί όροι δεν συνιστούν τροποποίηση όρων της ΑΕΠΟ.
Παρανόμως εκδόθηκε η προσβαλλόμενη άδεια εγκαταστάσεως, προτού η οικεία περιβαλλοντική αρχή αξιολόγηση, τα πορίσματα του προγράμματος παρακολούθησης, από τα οποία προκύπτουν αφενός δυσμενή στοιχεία για την πανίδα της περιοχής, τα οποία δεν έχουν πλήρως αξιολογηθεί, και αφετέρου αμφιβολίες για τον ίδιο τον σχεδιασμό του έργου, οι οποίες εντείνονται τόσο από την «ενδιάμεση έκθεση πεπραγμένων» του Δεκεμβρίου 2022 (που εκπονήθηκε κατόπιν νέων εργασιών πεδίου του προγράμματος παρακολούθησης «κατά τη διάρκεια της φάσης κατασκευής» του έργου, τον Οκτώβριο, Νοέμβριο και Δεκέμβριο του 2022), όσο και από αίτηση για νέα τροποποίηση της ΑΕΠΟ (συνοδευόμενη από τη Μελέτη Περιβάλλοντος του Μαρτίου 2023) με την πρόταση κατάργησης Α/Γ. Και τούτο, ιδίως, λαμβάνοντας υπόψη ότι η Διοίκηση ουδέποτε ενέκρινε τους όρους που πρότεινε ο ιδιώτης μελετητής, βάσει της έρευνας πεδίου στην οποία προέβη, ζήτημα το οποίο δεν επαφίεται στην ευχέρεια των φορέων υλοποίησης του έργου ή της δραστηριότητας, αλλά διαφυλάσσεται υπέρ του κράτους, κατ’ ενάσκηση δημόσιας εξουσίας, σύμφωνα με το άρθρο 24 παρ. 1 του Συντάγματος. Βάσει δε των όσων έγιναν δεκτά ανωτέρω, δεν δύναται να ασκήσει επιρροή, εν προκειμένω, η έκδοση της ΤΕΠΕΜ, η οποία περιορίζεται, κατ’ ουσίαν, στην εγκατάσταση του συστήματος DTBird (αυτοματοποιημένο σύστημα αποφυγής πρόσκρουσης ειδών ορνιθοπανίδας στις Α/Γ).
Πρόεδρος: Μ. Γκορτζολίδου
Εισηγητής: Δ. Πυργάκης
Πηγή: nomosphysis.org.gr