Νέες διοικητικές δομές, όπως το Παρατηρητήριο Δομημένου Περιβάλλοντος, κεντρικά στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, αλλά και στις Περιφέρειες, συγκροτούνται για τον εντοπισμό, την καταγραφή, τον έλεγχο των αυθαίρετων κατασκευών ή αλλαγών χρήσεων και την επιβολή κυρώσεων, αλλά και για την επίσπευση εφαρμογής του πολεοδομικού σχεδιασμού… εν καιρώ.
Ταυτόχρονα «ο γέγονε γέγονε» και τα αυθαίρετα κάθε είδους και οι παράνομες χρήσεις που είχαν εγκατασταθεί έως τις 28.7.2011 τακτοποιούνται έως και τις 8.10.2018 με δυνατότητα νέας παράτασης αν χρειασθεί, με το παράβολο να ξεκινά από τα 250 ευρώ και το ειδικό πρόστιμο να μειώνεται κατά κανόνα.
Επιπλέον ο κατάλογος των υπό τακτοποίηση αυθαιρεσιών έναντι των προηγούμενων νόμων του 2011 και του 2013 διευρύνεται… περιλαμβάνοντας και αυθαίρετες τουριστικές εγκαταστάσεις, εγκαταστάσεις κεραιών πάνω από την απόληξη κλιμακοστασίου, κατασκευές σταυλικών εγκαταστάσεων, κατασκευών από τον πρώην Οργανισμό Εργατικής Κατοικίας κ.λπ. Όλα αυτά προβλέπονται στο νομοσχέδιο – πλαίσιο υπό τον τίτλο «Νόμος για τον έλεγχο και την προστασία του δομημένου περιβάλλοντος» 165 σελίδων και 111 άρθρων, ο οποίος δόθηκε χθες το απόγευμα για διαβούλευση έως τις 22 Σεπτεμβρίου, χωρίς να συνοδεύεται από αιτιολογική έκθεση.
Παρ’ ότι η τακτοποίηση αυθαιρέτων έχει ξεκινήσει από τον Σεπτέμβριο του 2011, τώρα γίνεται υποχρεωτική η εκπόνηση μελέτης για τη στατική επάρκεια των αυθαιρέτων για τις νέες υπαγωγές, αλλά και αυτές που είναι σε εξέλιξη η διαδικασία, βάσει του Νόμου 4178/2013.
Το παράβολο υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου ξεκινά από τα 250 ευρώ για αυθαίρετο μέχρι 100 τ.μ. έναντι 500 ευρώ που ήταν η βάση και κλιμακώνεται ανάλογα με τα τετραγωνικά φτάνοντας στα 10.000 ευρώ για κτήρια άνω των 5.000 τ.μ. Το ειδικό πρόστιμο μειώνεται, καθώς εφαρμόζεται το σύστημα αντικειμενικών αξιών που ισχύει από την αρχή του χρόνου.
Λογαριάζεται δε ανάλογα με την κατηγορία και το είδος του αυθαιρέτου (τετραγωνικά μέτρα Χ 15% Χ τιμή ζώνης Χ επί σειρά συντελεστών, π.χ. παλαιότητα, εντός ή εκτός σχεδίου κ.λπ.). Για αυθαίρετα προ του 1983 καταβάλλεται ποσοστό 15% του ειδικού προστίμου, για αυθαίρετα έως το 1993 ποσοστό 60% και μέχρι τέλους του 2003 το ποσοστό ανέρχεται στο 80%. Στις περιπτώσεις παταριών και σοφιτών εφαρμόζεται μειωτικός συντελεστής 70%.
Για τα αυθαίρετα σε προστατευόμενες περιοχές (εθνικούς δρυμούς, περιοχές Ραμσάρ κ.λπ.) που χτίστηκαν πριν ισχύσει το προστατευτικό καθεστώς, το ειδικό πρόστιμο προσαυξάνεται με συντελεστή «περιβαλλοντικής επιβάρυνσης 20%».
Ως ημερομηνία υπαγωγής στη ρύθμιση λαμβάνεται η ημερομηνία καταβολής του παραβόλου, ενώ το πρόστιμο μπορεί να πληρωθεί σε 80 μηνιαίες δόσεις. Αν καταβληθεί εφάπαξ, παρέχεται έκπτωση 20%. Η έκπτωση ανέρχεται στο 10% αν πληρωθεί το 30% του συνολικού προστίμου.
Εκπτώσεις θα ισχύσουν αν το αυθαίρετο τακτοποιηθεί έως τον Οκτώβριο του 2017, αλλά και εφόσον εκπονηθεί στατική μελέτη. Σε ειδικές ομάδες πληθυσμού (άτομα με αναπηρία, παλιννοστούντες ομογενείς, πολύτεκνοι, τρίτεκνοι κ.ά.) και με εισοδηματικά κριτήρια ισχύει μειωμένο πρόστιμο. Καθιερώνεται έλεγχος των δηλώσεων υπαγωγής από ελεγκτές δόμησης, ενώ για έκδοση διοικητικής πράξης ή μεταβίβασης απαιτείται ηλεκτρονική βεβαίωση του Παρατηρητηρίου Δομημένου Περιβάλλοντος για την ολοκλήρωση του ελέγχου.
Παρατηρητήριο
Η νέα δομή του Παρατηρητηρίου έχει την ευθύνη λειτουργίας και εποπτείας της Τράπεζας Δικαιωμάτων Δόμησης και Κοινόχρηστων Χώρων, αλλά και την παρακολούθηση της ηλεκτρονικής πολεοδομικής ταυτότητας σε επίπεδο δήμου.
Παράλληλα τηρεί ψηφιακό αρχείο αυθαιρέτων, στο οποίο θα καταγράφονται το είδος και η κατηγορία αυθαιρέτου, ο χρόνος εκτέλεσης της αυθαίρετης κατασκευής και τυχόν τακτοποίηση, αλλά και το Μητρώο Ταυτότητας Κτηρίου, Μητρώο Ελεγκτών Δόμησης και τήρηση κεντρικού ηλεκτρονικού αρχείου όλων των οικοδομικών αδειών της επικράτειας, καθώς άλλες διατάξεις του σχεδίου νόμου καθορίζουν τη διαδικασία για την ηλεκτρονική έκδοση των οικοδομικών αδειών.
Η ίδια υπηρεσία διατηρεί μητρώο, στο οποίο εγγράφονται οι ιδιωτικές επιχειρήσεις που θα εκτελούν εργασίες κατεδάφισης και ελέγχει την πορεία κατεδάφισης τελεσίδικα κριθέντων αυθαιρέτων. Η λειτουργία, η στελέχωση και οργάνωση της νέας δομής θα καθοριστεί με Προεδρικό Διάταγμα σε έξι μήνες από την ψήφιση του νόμου.
Το Παρατηρητήριο προικίζεται από ποσοστό ανταπόδοσης επί του παραβόλου που καταβάλλεται για τη διαχείριση και λειτουργία του πληροφοριακού συστήματος διεκπεραίωσης της διαδικασίας υπαγωγής που θα καθοριστεί με υπουργική απόφαση, ποσοστό 25% από τα πρόστιμα ανέγερσης και διατήρησης κατασκευών οψέποτε γίνει αυτό πράξη μετά τις συνεχείς τακτοποιήσεις, αλλά και το 50% του παραβόλου για κάθε τίτλο μεταφοράς συντελεστή που εκδίδεται.
Μεταφορά συντελεστή δόμησης
Επαναφέρεται ο θεσμός της μεταφοράς συντελεστή δόμησης, ο οποίος είχε κριθεί αντισυνταγματικός από το ΣτΕ, καθώς από πολεοδομικό εργαλείο είχε μετατραπεί σε μέσο κερδοσκοπίας υποβαθμίζοντας το δομημένο περιβάλλον. Η μεταφορά προβλέπεται σε ζώνες υποδοχή συντελεστή οι οποίες θα καθοριστούν μετά από μελέτη ή στις Ζώνες Αυξημένης Επιβάρυνσης Συντελεστή για τις περιπτώσεις εκείνες που το αυθαίρετο τακτοποιείται εφόσον αγοραστεί συντελεστής δόμησης ίσος με την υπέρβαση δόμησης που έχει πραγματοποιηθεί.
Τα δικαιώματα του συντελεστή δόμησης θα διαχειρίζεται ηλεκτρονικό σύστημα, η Τράπεζα Δικαιωμάτων Δόμησης και Κοινόχρηστων Χώρων, η οποία θα αξιοποιεί και θα διαχειρίζεται δικαιώματα και αξίες δόμησης για λόγους δημοσίου συμφέροντος. Τα δικαιώματα αυτά θα προκύπτουν μέσα από χωροταξικές και περιβαλλοντικές ρυθμίσεις για τη διασφάλιση ελεύθερων κοινόχρηστων χώρων, τη διατήρηση και αποκατάσταση κτηρίων πολιτιστικής κληρονομιάς και την εξυγίανση υποβαθμισμένων περιοχών.
Κατά το σχέδιο νόμου επιτρέπεται να εκδοθεί τίτλος μεταφοράς συντελεστή για χαρακτηρισμένους κοινόχρηστους χώρους σε περιοχές εγκεκριμένων σχεδίων πόλης κατά προτεραιότητα γι’ αυτούς που έχει γίνει η άρση απαλλοτρίωσης, για διατηρητέα, για ακίνητα με οικοδομήματα που έχουν χαρακτηρισθεί μνημεία, για ακίνητα όπου απαγορεύτηκε η δόμηση για λόγους προστασίας του περιβάλλοντος ή της πολιτιστικής κληρονομιάς.
Ερωτηματικά γεννώνται ως προς τη συνταγματικότητα της διάταξης που προβλέπει ότι εκδίδεται τίτλος για ακίνητα οικοδομικών συνεταιρισμών σε ιδιωτικές δασικές εκτάσεις «στα οποία υφίστατο δικαίωμα δόμησης και μεταγενέστερα καταργήθηκε», παρ’ ότι τα δάση δεν είναι οικόπεδα και το Σύνταγμα απαγορεύει την αλλαγή χρήσης τους.
ΚατηγορίεςΔόμηση - Αυθαίρετα, Νομοθεσία
Αφήστε μια απάντηση