Το καλοκαίρι του 2021 η χώρα μας βίωσε μια τεράστια περιβαλλοντική καταστροφή, εξαιτίας των δασικών πυρκαγιών που κατέστρεψαν περίπου 1.400.000 στρεμμάτων δασικών οικοσυστημάτων. Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και ειδικότερα η Δασική Υπηρεσία βρέθηκε αντιμέτωπη με μια μεγάλη πρόκληση, αυτή της ταχείας προστασίας και αποκατάστασης των καμένων εκτάσεων σε χρόνο εξαιρετικά περιορισμένο, με σκοπό να προληφθούν οι συνέπειες της διάβρωσης των εδαφών εξαιτίας των βροχοπτώσεων της φθινοπωρινής και χειμερινής περιόδου.
Στο πλαίσιο αυτό και με βάση τις ασφυκτικές προθεσμίες εντός των οποίων έπρεπε να υλοποιηθούν τόσο οι προπαρασκευαστικές όσο και οι ουσιαστικές διαδικασίες, από την Γενική Διεύθυνση Δασών και Δασικού Περιβάλλοντος, της Γ.Γ.Φ.Π. & Υ. (πλέον Γενική Γραμματεία Δασών) του ΥΠΕΝ, εκδόθηκαν άμεσα τρεις (3) Υπουργικές Αποφάσεις με τις οποίες ρυθμίστηκαν:
- θέματα απόληψης καμένης βλάστησης εντός ιδιωτικών εκτάσεων,
- οι διαδικασίες μελέτης και εκτέλεσης έργων από τους Αναδόχους αποκατάστασης και αναδάσωσης, καθώς και
- η άμεση έναρξη κατασκευής αντιδιαβρωτικών και αντιπλημμυρικών Ορεινών Υδρονομικών Έργων με τη διαδικασία του κατεπείγοντος από τους Δασικούς Συνεταιρισμούς των πληγεισών περιοχών.
Παράλληλα, αποτυπώθηκε χαρτογραφικά το σύνολο των καμένων εκτάσεων με τα απαραίτητα θεματικά πεδία όπως, τα δάση-δασικές εκτάσεις σύμφωνα με τον αναρτημένο δασικό χάρτη της κάθε περιοχής, τα είδη δασικής βλάστησης, τους τύπους και τα χαρακτηριστικά εδαφών, το υδρογραφικό δίκτυο (ρέματα) σε σχέση με τις ζώνες δυνητικού κινδύνου πλημμύρας κ.α. Συνολικά μέχρι σήμερα, έχουν δοθεί όλες οι απαραίτητες κατευθυντήριες και συνεχίζεται απρόσκοπτα η συνεργασία με τις οικείες Δασικές Υπηρεσίες, με σκοπό την υποστήριξή τους σε οικονομικούς και διοικητικούς πόρους, την παρακολούθηση των ενεργειών και την επίλυση ειδικών ζητημάτων που προκύπτουν κατά περίπτωση.
Σε περιφερειακό επίπεδο, το προσωπικό των αρμόδιων Δασικών Υπηρεσιών διαθέτοντας την απαραίτητη εμπειρία και πλήρη τεχνογνωσία και παρά τις πολύ μεγάλες δυσκολίες υποστελέχωσης που αντιμετωπίζουν, κατέβαλλαν και καταβάλλουν καθημερινά κάθε δυνατή προσπάθεια ανταπόκρισης στις επιτακτικές ανάγκες που έχουν προκύψει μετά τα καταστροφικά περιστατικά του περασμένου καλοκαιριού και ανταποκρίνονται στο έπακρο.
Ενδεικτικά της άμεσης ανταπόκρισης και της πλήρους ενεργοποίησης των Δασικών Υπηρεσιών:
Από το Δασαρχείο Πύργου εκτελούνται ήδη εργασίες κατασκευής κορμοδεμάτων και ξυλοφραγμάτων. Όλα τα αντιδιαβρωτικά έργα που μέχρι σήμερα έχουν κατασκευαστεί στην περιοχή λειτούργησαν κανονικά και ήδη εμφανίστηκαν τα πρώτα θετικά αποτελέσματα αποτροπής της επιφανειακής διάβρωσης μετά τις έντονες βροχοπτώσεις της φθινοπωρινής περιόδου. Το Δασαρχείο Πατρών συνέταξε μελέτη κατασκευής αντιπλημμυρικών – αντιδιαβρωτικών έργων για τις καμένες εκτάσεις της Ζήρειας και αναμένεται άμεσα η εκκίνηση των εργασιών εκτέλεσης. Η Διεύθυνση Δασών Κορίνθου, συνέταξε μελέτη αντιδιαβρωτικών έργων προϋπολογισμού 1.848.749 € για την περιοχή Σχίνου Κορινθίας και τα αντίστοιχα έργα εκτελούνται μέσω του θεσμού Αναδόχου Αποκατάστασης. Από το Δασαρχείο Γυθείου εκτελούνται αντιδιαβρωτικά έργα στην καμένη περιοχή της Ανατολικής Μάνης, προϋπολογισμού 1.240.000€, ενώ το Δασαρχείο Βυτίνας ολοκλήρωσε τη σύνταξη μελέτης αντιδιαβρωτικών έργων για έκταση 1.300 στρεμμάτων στην καμένη περιοχή Γορτυνίας, προϋπολογισμού ύψους 737.632€. Το Δασαρχείο Λαυρίου συνέταξε τη μελέτη αντιπλημμυρικών – αντιδιαβρωτικών έργων για την περιοχή Αγ. Κωνσταντίνου Δ.Ε. Κερατέας, που αφορά την αποκατάσταση συνολικής έκτασης 1.000 στρεμμάτων.
Η Διεύθυνση Αναδασώσεων Αττικής έχει ήδη ολοκληρώσει τη σύνταξη, μελετών αντιδιαβρωτικών έργων για τρεις μεγάλες πυρκαγιές, στις περιοχές Μεγάρων – Αλεποχωρίου – Γερανείων, Βαρυμπόμπης – Κρυονερίου – Τατοΐου και Βιλίων – Όρους Πατέρας, ενώ έχει ήδη εκκινήσει η κατασκευή των αντιδιαβρωτικών έργων στη μεν περιοχή Αλεποχωρίου με εργολήπτες Δασολόγους και Δασοπόνους (σύμφωνα με τις πρόσφατες νομοθετικές ρυθμίσεις που έχουν απλοποιήσει τις σχετικές διαδικασίες), στη δε περιοχή Τατοϊου – Βαρυμπόμπης η μεγαλύτερη έκταση της περιοχής θα αποκατασταθεί μέσω του θεσμού Αναδόχου Αποκατάστασης. Για την περιοχή των Βιλίων αναμένουμε την έγκριση της σχετικής χρηματοδότησης, ώστε να ξεκινήσουν άμεσα τα έργα.
Ειδικά για την περιοχή της Βόρειας Εύβοιας στην οποία συντελέστηκε το μεγαλύτερο μέρος της καταστροφής (περίπου 500.000 στρμ.), οι ενέργειες που ακολουθήθηκαν μετά την πυρκαγιά περιγράφονται συνοπτικά ως εξής:
Άμεσα εκδόθηκαν άδειες κοπής και απόληψης της παρόδιας δασικής βλάστησης από τα οικεία Δασαρχεία Λίμνης και Ιστιαίας προς την Περιφέρεια και τους Δήμους. Μέσα σε διάστημα είκοσι (20) ημερών από τη λήξη της πυρκαγιάς συντάχθηκε αναγνωριστική μελέτη από τη Διεύθυνση Δασών Εύβοιας, για πάνω από 500.000 στρέμματα, η οποία οδήγησε σε δεκαοκτώ (18) επιμέρους οριστικές μελέτες ορεινών αντιδιαβρωτικών και αντιπλημμυρικών έργων. Έχουν ήδη εκπονηθεί από τα Δασαρχεία Λίμνης και Ιστιαίας και εγκριθεί αρμοδίως από τη Διεύθυνση Δασών Ευβοίας δεκαπέντε (15) από το σύνολο των δέκα οκτώ (18) μελετών αποκατάστασης των καμένων εκτάσεων.
Μέχρι σήμερα υλοποιήθηκαν συνολικά είτε μέσω του θεσμού Αναδόχου Αποκατάστασης είτε μέσω αναθέσεων από το Δασαρχείο Λίμνης:
- Κορμοδέματα 724.000,00 μέτρα,
- Κορμοφραγματα 10.730,00 τ.μ.,
- Κλαδοπλεγματα 10.609,00 μέτρα,
- Σανιδότοιχοι 28.856,00 μέτρα
Για την υλοποίηση των έργων δούλεψαν συνολικά 17 ΔΑΣΕ και σε διάστημα τριών περίπου μηνών ολοκλήρωσαν την εκτέλεση των αντιδιαβρωτικών έργων στο σύνολό τους.
Όσον αφορά τα έργα στις κοίτες των ορεινών χειμάρρων, έχει ήδη δημοπρατηθεί το έργο στην πρώτη λεκάνη απορροής της περιοχής ευθύνης ΔΧ Λίμνης, και τρία έργα που χρηματοδοτήθηκαν από το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης, διευθέτησης χειμάρρων, δασικής οδοποιίας και αναδάσωσης.
Μέχρι πρόσφατα έχουν υλοποιηθεί συνολικά είτε μέσω του θεσμού Αναδόχου Αποκατάστασης είτε μέσω αναθέσεων από το Δασαρχείο Ιστιαίας:
- Κορμοδέματα 498.486,13 μέτρα,
- Κορμοφράγματα 3.955,56 τ.μ.,
- Κλαδοπλέγματα 4.060,50 μέτρα
Για την υλοποίηση των έργων δούλεψαν συνολικά 18 ΔΑΣΕ, ενώ μέχρι το τέλος του Μαρτίου 2022 θα έχει ολοκληρωθεί η υλοποίηση του συνόλου των αντιδιαβρωτικών έργων. Όσον αφορά τα έργα στις κοίτες των ορεινών χειμάρρων, έχει ήδη δημοπρατηθεί το έργο στην Λεκάνη Ιστιαίας ΙΙΙ και αναμένεται άμεσα η δημοπράτηση του έργου στην κοίτη χειμάρρου της Λεκάνης απορροής Ιστιαίας.
Παράλληλα ανατέθηκε μέσω του θεσμού του Αναδόχου, στο Τμήμα Δασολογίας & Φυσικού Περιβάλλοντος του ΑΠΘ η σύνταξη πρότυπης μελέτης ανίχνευσης της αναγκαιότητας τεχνητής αναδάσωσης και παρακολούθησης της φυσικής αναγέννησης. Ήδη κατατέθηκε και εγκρίθηκε η πιλοτική μελέτη για την τεχνητή αναδάσωση 50 στρμ. στη Λίμνη. Ταυτόχρονα ολοκληρώθηκαν όλες οι διαδικασίες για την καταβολή τόσο της τακτικής οικονομικής ενίσχυσης των ρητινοκαλλιεργητών (2.300.000 ευρώ) όσο και της έκτακτης αυτών (3.700.000 ευρώ).
Το σύνολο των προαναφερόμενων μελετών, συντάχθηκε – με τη βοήθεια εξωτερικών συνεργατών – επιβλέφθηκε, υποβλήθηκε και εγκρίθηκε από το επιστημονικό και τεχνικό προσωπικό των Δασικών Υπηρεσιών (Δασαρχείων, Διευθύνσεων Δασών Π.Ε., Διεύθυνσης Αναδασώσεων Αττικής), με την συνεργασία των αρμοδίων Διευθύνσεων Συντονισμού και Επιθεώρησης Δασών και των οικείων Γενικών Διευθύνσεων Δασών όλων των εμπλεκόμενων Αποκεντρωμένων Διοικήσεων και υπό τη συνεχή καθοδήγηση των αρμόδιων Διευθύνσεων της Γενικής Διεύθυνσης Δασών & Δ.Π. του Υπουργείου Περιβάλλοντος & Ενέργειας (ΥΠΕΝ). Σταθερά προσηλωμένοι στο στόχο μας για την άρτια, έγκυρη και επιστημονικά ορθή εφαρμογή των οριζόμενων από τη δασολογική επιστήμη σύνταξη μελετών και εκτέλεση των έργων. Όλες δε, οι ενέργειες εκ μέρους των Δασικών υπηρεσιών και με δεδομένες τις επικρατούσες συνθήκες (υποστελέχωση, διαδικασίες εγκρίσεων που προβλέπονται από τη νομοθεσία, κ.τ.λ.) πραγματοποιήθηκαν σε εξαιρετικά σύντομα χρονικά διαστήματα, προκειμένου να είναι εφικτή η θωράκιση των καμένων περιοχών από τις επερχόμενες βροχοπτώσεις του φετινού χειμώνα.
Οι Δασικές Υπηρεσίες ήταν, είναι και θα είναι εδώ έτοιμες να ανταποκριθούν με όλες τους τις δυνάμεις σε κάθε πρόκληση που πηγάζει από τις συνταγματικά εκπορευόμενες αρμοδιότητές τους και κυρίως στην αναγκαιότητα άμεσης προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος.
Το μόνο που απαιτείται είναι στελέχωση, σχεδιασμός και οργάνωση όλων των διαθέσιμων πόρων, ώστε να επιτυγχάνεται η μέγιστη αξιοποίησή τους.
Είμαστε σίγουροι ότι η ίδρυση της Γενικής Γραμματείας Δασών μόνο προς τα μπροστά μπορεί να οδηγήσει το όραμα όλων μας για τον δασικό τομέα!!!
Κλείνοντας, το να πεις απλά ένα «ευχαριστώ» σε όλα τα στελέχη των Δασικών Υπηρεσιών είναι πολύ λίγο σαν έννοια για να εκφράσει την ποιότητα της συνεργασίας μας.
Αθήνα, 28.12.2021
Για τη Γενική Διεύθυνση Δασών & Δασικού Περιβάλλοντος
Ευάγγελος Γκουντούφας
—-
ΚατηγορίεςΔασική Υπηρεσία, Πυρκαγιές - Αναδασώσεις
Απάντηση