(wikipedia.org)
Ματθαίος Φιλιππάκης,
Δασολόγος Δ/νσης Δασών Λασιθίου
Ο Δασικός Χάρτης
Δ´ Μέρος: Το Αγροτικό πρόβλημα στην Π.Ε. Λασιθίου
Ειδικά για τις συνθήκες της Κρήτης τα περισσότερα εδάφη λόγω μορφολογίας και μικτής χρήσεως πάντοτε αξιοποιούνταν κατά συνδυασμό της γεωργίας, της οικόσιτης κτηνοτροφίας, της παραγωγής καυσίμου ύλης, ξυλείας κ.τ.λ. δηλαδή για τις ανάγκες της παραδοσιακής αγροτικής χρήσης. Πολύ λίγοι κτηνοτρόφοι και γεωργοί ήσαν που ασκούσαν αποκλειστικά τα επαγγέλματα αυτά. Τι απέμεινε από αυτή την παλιά κατάσταση; Τίποτα. Οι μεν γεωργοί με τον εκσυγχρονισμό των καλλιεργειών περιορίστηκαν στις πλέον ομαλές και γαιώδεις και αρδευόμενες περιοχές εντατικής απόδοσης και εγκαταλείφτηκαν όλα τα περιθωριακά εδάφη, οι δε κτηνοτρόφοι έπιασαν τα «δι΄άπαντα» που λέμε στη ντοπολαλιά και βρήκαν τη χαρά τους στην αδεσποσία. Ο δασικός χάρτης της Π.Ε. Λασιθίου αποτυπώνει ακριβώς αυτή τη κατάσταση. Αποδίδονται εκτός δ/ξεων δασικού νόμου όλες οι εν ενεργεία καλλιέργειες αλλά και πολλά από τα όμορα αυτών εδάφη παλαιών καλλιεργειών που ευρίσκονται σε αγρανάπαυση και πέραν αυτών όποια εκτιμήθηκε ότι ευρίσκονται σε πιθανή διαδικασία σταδιακής προσάρτησής τους στην επανακαλλιέργεια. Επίσης στη Π.Ε. Λασιθίου έχει από δεκαετιών ολοκληρωθεί η παραχώρηση κλήρων, ανταλλάξιμων εκτάσεων, εφεδροταμείου κ.τ.λ. σε αγρότες και δεν υπάρχει πλέον διαθέσιμη γόνιμη γη, ενώ και δεκάδες χιλιάδες στρέμματα που δεν διατέθηκαν και διαφεύγουν της προσοχής της αρμόδιας υπηρεσίας, εγκαταλείφτηκαν ακριβώς επειδή δεν υπήρξε ενδιαφέρον λόγω της περιθωριακής παραγωγής τους, δασώθηκαν και ενθυλακώθηκαν με τις καταχωρήσεις του Δ.Χ. στην προστασία του δασικού νόμου ως δημόσιες εκτάσεις. Σε αυτά πρέπει να προστεθούν και τα φερόμενα ως «κοινοτικά κτήματα» (που περιγράφονται στα βιβλία κοινοτικών κτηματολογίων των διαλυμένων πλέον κοινοτήτων), που επίσης περιήλθαν στην εποπτεία της δασικής υπηρεσίας ως δημόσιες εκτάσεις και ούτως δεν αφέθηκαν σε αρπαγές. Σχετικά με ορισμένες καλλιέργειες γίνεται σύγχυση, διότι όταν βλέπει κάποιος π.χ. τον ελαιώνα του ως δασικό διαμαρτύρεται και δεν κάνει δημόσια παραδεκτό ότι αυτό ήταν αποτέλεσμα εκχέρσωσης δημόσιου δάσους. Στο Δ.Χ. όμως της Π.Ε. Λασιθίου το ποσοστό των καταχωρημένων παράνομων εκχερσώσεων είναι μόνο το 0,4 % δηλαδή ένα πρόβλημα ασήμαντο. Και γιατί μειώθηκε αυτό ουσιαστικά προς όφελος των καλλιεργητών; Μειώθηκε διότι με δική μας ευθύνη στα πλαίσια του νόμου αποδώσαμε στους γεωργούς τις εκτάσεις των παλαιών αγρών που επανακαλλιέργησαν, πλην αυτών που καλύπτονταν από σύμπυκνο, υψηλό δάσος, συνιστούσαν οργανική ενότητα δάσους και δασικής έκτασης κ.τ.λ και ούτως απαλλάχθηκαν από βάσανα που δεν φαντάζονται. Και ποιο το ευχαριστώ; Ο λιθοβολισμός! Και ποιοί ακόμα ζητούνε να καλλιεργήσουν γη και δεν έχουν; Οι Ελάχιστοι. Και ποιοι θα ξανασηκωθούν από τις καφετέριες να ξαναπάνε στα ρημαγμένα χωράφια και τα θερμοκήπια; Οι Ελαχίστοι.. Και ποιοί εκδηλώνουν το ρατσιστικό μίσος τους υβρίζοντας τους μετανάστες που εργάζονται σήμερα στα χωράφια των προγόνων τους, αντί των ντόπιων που δεν προστρέχουν; Τους υβρίζουν οι ελαχιστότατοι οι ίδιοι που φωνάζουν και σε μας πως τους πήραμε τα ρημαγμένα χωράφια, τα δασικά, τα «ταπουλού», τα «μουκαταλού» και τα «χανέ» οπούχουν να τα δούν από την εποχή των Οθωμανών και δεν βλέπουν πως οι ελιές φέτος έμειναν αράβδιστες και τα θερμοκήπια χωρίς σκεπή.
Το αγροτικό πρόβλημα σήμερα τίθεται ως εξής:
– ανάσχεση της τάσης εγκατάλειψης των εν ενεργεία καλλιεργειών που οφείλεται στην πτώση των τιμών, στο δ/θνη ανταγωνισμό, στον τρόπο που δίδονται οι επιδοτήσεις, στην έλλειψη κρατικής ασφάλειας σε υποδομές και τιμές, στη συγκέντρωσης πρ/ντος, στη κρατική προώθηση της δευτερογεννούς επεξεργασίας, στο άνοιγμα αγορών, στη διασφάλιση ονομασίας ποιότητας κ.τ.λ.
– κίνητρα επιστροφής από τη πόλη στην ύπαιθρο για νέους αγρότες. Γη υπάρχει αρκετή.
– δημιουργία υποστηρικτικών φορέων, τοπικών ομάδων, συνεταιρισμών, κοινοβίων. Σαν έρχεται ο λύκος τ΄ άλογα κάνουν κύκλο και κλωτσούν με τα πισινά προς τα έξω. Ήρθε ο καιρός για κολεκτίβες.
Ποιος από αυτούς που φωνάζουν σήμερα έθεσε ποτέ τέτοια ζητήματα;
Σήμερα ένας μεγαλοαγρότης μπορεί να διασφαλίζει μόνος του τη συνέχιση της καλλιέργειας και την παραγωγή του όσο μπορεί, μέχρι να τον καταπιεί ένας μεγαλοαγρότης άλλος / που θα γένει πιο μεγάλος. Αλλά αυτό είναι αδύνατο για τους «αποτυχημένους» μικρομεσαίους και τους φτωχούς αγρότες που η γη τους σταδιακά θα διολισθαίνει προς τους μεγάλους, η διατήρησή της θα τον οδηγεί προς τα χρέη και η πρόσδεσή τους με τη γη θα κατατείνει στην άτυπη δουλοπαροικία. Και μετά πάλι θα την παίρνουν οι λίγοι, οι πιο μεγάλοι και καλύτερα να την εγκαταλείπει στην αποίκιση των δασών που είναι η αγκαλιά της κοινής πατρίδας μας και να υπερασπίζεται τη γη ως κοινή με όπλο το δασικό χάρτη. Κάποτε οι Χριστιανοί έδιναν την γη τους στην εκκλησία που είχε προνόμια από το Οθωμανικό Κράτος για να μην την αρπάξει ο ντόπιος Τούρκος Αγάς. «Κοτσαμπάσηδες, Πασάδες και σεβάσμιοι «Δεσποτάδες» κυβερνούσανε τη χώρα, καλήν ώρα». Αλλά για ποιους πατριώτες μιλάμε;
Προ 20ετίας έτυχα στο κέντρο του Ηρακλείου με τις καφετέριες σε μια παρέα αγροτοπατέρων. Ένας από αυτούς σήκωσε το κινητό, μισό κιλό τότε και μίλησε στον «Αθήναζε» παράγοντα του Υπ. Γεωργίας για τα προβλήματα της αγροτιάς:
Ο μονόλογος:
Αγροτοπατέρας: Έλα ωρέ κουμπάρε ήντα κάνεις!, πως τα ξετελεύγεις.
Ο «Αθήναζε» Παράγοντας: (…………………….. ), κάτι του απάντησε αλλά δεν ήταν σε ανοικτή ακρόαση να σας το καταγράψω.
Αγροτοπατέρας: Ε! ..να μωρέ σε πήρα γιάϊντα εμείς οι αγρόται έχουμε ανάγκες, τους εκπροσωπώ και χρειάζομαι την υποστήριξή σου / να μη σου τα πολυλογώ…
Ο «Αθήναζε» Παράγοντας: (……………………..), κάτι του απάντησε αλλά δεν ήταν σε ανοικτή ακρόαση να σας το καταγράψω.
Αλλά πήγε παραπέρα δήθεν να μη πολυακούγεται η οχλοβοή της παρέας και ενοχλείται ο παράγοντας. Του κλουθώ διακριτικά ως αυτήκοος –αυτόπτης μάρτυς το μισού διαλόγου, της μισής ακρόασης.
Αγροτοπατέρας: Εξέσειρα μωρέ παραπέρα να μη μας ενοχλούνε οι φωνές για να συνεννοούμαστε…. μπρέ!
Ο «Αθήναζε» Παράγοντας: (…………………….. ), το ΄παμε δεν ήταν σε ανοικτή ακρόαση.
Αγροτοπατέρας: Έχεις μωρέ ετά απάνω κανένα πρόγραμμα τσ΄ Ευρώπης, κάνα δυό εκατομμύρια ευρώ να τα φάμενε, ξάμου με τα χαρθιά εμένα / στα ΄χω κανονισμένα.
Ο «Αθήναζε» Παράγοντας: (…………………….. ), δεν ήταν σε ανοικτή ακρόαση, μην το ξαναλέμε;
Άκουσα τον Αγροτοπατέρα να συμφωνεί και τον είδα να γελά ανακουφισμένος. Τα συμπεράσματα δικά σας.
Και σε τι φταίει ο δασικός χάρτης στο αγροτικό πρόβλημα, όταν οι επιδοτούμενες γόνιμες πεδιάδες γίνονται πόλεις; Και σε τι φταίει ο δασικός χάρτης αν μάζεψε τα ορφανά και τα παραιτημένα των προγόνων μας; τα εξαγριωθέντα από τη κακοπέραση εδάφη; Τα επιδοτούμενα για το τίποτα; Σε τίποτα δε φταίει. Πόσο μάλλον που εδώ φτιάχνεται μια δημόσια τράπεζα γης που ο κάθε φτωχός αγρότης, ο κάθε νέος ακτήμων του χωριού και της πόλης μπορεί να έχει πρόσβαση κατά το «σπίτι όσο χωρείς και χωράφι όσο μπορείς». Γιατί η δασική νομοθεσία προβλέπει και παραχωρήσεις εδαφών για καλλιέργεια κ.τ.λ. και δύνανται οι ρυθμίσεις να επεκτείνονται. Και ποιος θα κατοχυρώσει τη πορεία αυτή υπέρ του λαού; Ο ίδιος ο κυρίαρχος κατά το σύνταγμα λαός με όπλο τη δημόσια γη του δασικού χάρτη. Ποιοι και γιατί αντιδρούν; οι ελαχιστότατοι που τρώνε τα προγράμματα και πατούνε πάνω στο πόνο των πολλών, και τους τρομάζουν λέγοντας ότι ο Δασικός Χάρτης θα κόψει πλήθος επιδοτήσεων. Πράγματι και τούτο αληθεύει για δραστηριότητες που δεν νομιμοποιούνται, τις ελαχιστότατες που τις γενικεύουν σκόπιμα για τη διατήρηση του χάους και της αναμπουμπούλας χωρίς το δασικό χάρτη, όπου ο λύκος χαίρεται.
(συνεχίζεται)
→ Ε΄ Μέρος: Το Κτηνοτροφικό πρόβλημα στην Π.Ε. Λασιθίου
Γ΄ Μέρος: Το ιδιοκτησιακό πρόβλημα ←
Β΄ Μέρος: H αλήθεια για το Δ.Χ. Π.Ε. Λασιθίου ←
Α΄ Μέρος: Η Εθνική Γη ←
Δημοσιεύτηκε στο dasarxeio.com | 29.03.2021
ΚατηγορίεςΑπόψεις, Δασική Υπηρεσία, Δασικοί Χάρτες
Όταν αυτοί που διοικούν τις κρατικές υπηρεσίες έχουν τέτοιες απόψεις, νομίζω δεν χρειάζεται κανένα σχόλιο. Το μόνο σίγουρο είναι ότι μπορείς να καταλάβεις άμεσα το έργο που παράγουν. Δηλαδή το ΤΙΠΟΤΑ.